Ổi là loài cây thân thuộc với nhiều người Việt Nam, có nhiều ứng dụng trong cuộc sống. Quả ổi là nguồn cung cấp nhiều loại chất dinh dưỡng cho cơ thể. Lá non và ngọn ổi được sử dụng tươi, làm trà, thuốc trị một số bệnh như tiêu chảy, tim mạch, … Trong khi đó, tinh dầu ổi vẫn chưa được phổ biến rộng rãi ở nước ta. Mời bạn đọc cùng Kobi tìm hiểu về những tác dụng của tinh dầu ổi trong bài viết dưới đây.

1.  Mô tả cây ổi

• Ổi có tên khoa học là Psidium guajava, thuộc họ Myrtaceae. Ổi là một loại cây ăn quả cỡ trung bình nhỡ, sống lâu năm. Cây ổi có chiều cao khoảng từ 3 đến 5m. Thân cây ổi có màu nâu vàng, trơn, nhẵn bóng, cứng rắn. Khi cây già thì vỏ thân bong ra thành từng mảnh. Cành ổi non dạng hình vuông, có lông mềm. Còn cành già thì hình trụ nhẵn. Rễ cây ổi là rễ cọc. Các giống ổi khi trồng bằng hạt thường có bộ rễ cắm sâu vào lòng đất. Bộ rễ của cây ổi giúp thích nghi tốt với những thay đổi của độ ẩm trong đất.
• Lá ổi có hình bầu dục, dài 9 – 11cm, rộng 3 – 6cm. Lá có kiểu mọc đối nhau, phần cuống lá ngắn. Mặt trên của lá nhẵn hoặc hơi có lông. Mặt dưới bao phủ lớp lông mịn. Phiến lá nguyên, có túi tinh dầu khi được soi chiếu kĩ.
• Cây ổi ra rất nhiều hoa. Hoa thường nhỏ, lưỡng tính, mọc đơn hoặc thành chùm nhiều bông ở kẽ lá. Cuống hoa cũng có lớp lông mịn, đài nhỏ có ống, 4 – 5 răng không đều. Tràng hoa có 5 cánh dày, phủ lớp lông mềm. Nhị rất nhiều, xếp thành nhiều dãy, có sợi chỉ nhị dài. 5 lá đài ôm gọn những cánh hoa nhỏ mềm màu trắng rất đẹp mắt.
• Quả ổi là quả mọng. Tùy theo giống mà có nhiều hình dáng khác nhau. Quả có vết sẹo hình tròn do lá đài rụng đi để lại. Quả khi còn non có màu xanh đậm và chuyển nhạt khi chín. Ổi có chứa rất nhiều hạt. Quả ổi có mùi thơm đặc trưng.

2.  Một số loại ổi hiện có ở nước ta

Hiện nay, ổi được du nhập, lai ghép và chọn lựa cho ra rất nhiều giống cây khác nhau. Chất lượng, mùi vị của quả vì thế mà cũng khác nhau.

• Ổi găng phát triển rất mạnh mẽ ở thời tiết khí hậu nóng ẩm. Cây ổi găng cho quả nhỏ giòn, ngọt.
• Ổi Đài Loan là một giống hiện nay được trồng khá nhiều, cho năng suất cao, quả to, hình dáng đẹp.
• Ổi Xá lị có nguồn gốc từ vùng Châu Mỹ, được trồng nhiều ở nước ta. Quả to, thơm, không có hạt, được yêu thích.
• Ổi nữ hoàng thích hợp với khí hậu nhiệt đới ẩm nước ta.

3.  Đặc điểm sinh trưởng của cây ổi

Ổi được có nguồn gốc ở miền nhiệt đới châu Mỹ – Brazil. cây sinh trưởng và phát triển tốt tại những vùng có khí hậu ẩm. Riêng ở Việt Nam, cây ổi được trồng rất nhiều ở khắp các tỉnh thành. Ổi dễ trồng, ít kén đất và độ ẩm.

Mùa hoa ổi thường vào tháng 3 – 4, ra quả khoảng tháng 8 – 9.

4.  Cách thu hái cây ổi

• Quả ổi được thu hái khi đã chín. Sau khi thu hái thì rửa sạch, dùng tươi hoặc phơi khô để dùng dần đều được.
• Ngoài dùng làm thực phẩm, ổi còn được ứng dụng vào các bài thuốc dân gian. Lá, chồi non, vỏ thân, vỏ rễ của cây ổi có thể thu hái quanh năm để làm trà, thuốc trị bệnh. Thường dùng nhất là chồi lá non, dùng tươi hay sấy khô.
• Dược liệu tươi cần được sử dụng trong ngày, bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh và không được để quá lâu. Nếu làm trà khô cần để trong túi kín bảo quản nơi khô thoáng, tránh ẩm mốc.
• Hạt ổi còn cung cấp lượng dầu hạt nhất định. Dầu hạt ổi (guava seed oil) có thể dùng như một loại dầu thực vật thông thường với nhiều lợi ích sức khỏe.

5.  Tinh dầu ổi là gì?

Trong lá ổi có một lượng tinh dầu nhất định, khi soi ta có thể thấy được túi tinh dầu. Lá được thu hái, sơ chế, sấy ở nhiệt độ thấp để bảo toàn tinh dầu. Sau đó, lá được chưng cất hơi nước thu được tinh dầu ổi. Tinh dầu có hương đầu (top notes) là mùi hương dịu của ổi, và lớp nền (undertones) gần giống cỏ xạ hương.

6.  Thành phần hóa học của tinh dầu ổi

Tổng số 46 thành phần, chiếm 90,9% số lượng đã được xác định trong tinh dầu. Các thành phần chính của tinh dầu ổi là limonene, (E)-caryophyllene, caryophyllene oxide, caryophylla-4(12),8(13)-dien-5-ol, (E)-nerolidol, α-cadinol, carvotacetone acetate, và muurola-4,10(14)-dien-1-β-ol.

7.  Những công dụng của tinh dầu ổi

7.1. Chống lại vi khuẩn

Từ lâu, lá ổi được sử dụng để chữa các vấn đề do nhiễm vi trùng gây ra như lở loét ngoài da, đau bụng tiêu chảy, … Vì vậy, người ta cũng nghiên cứu khả năng kháng khuẩn của tinh dầu ổi rất nhiều. Kết quả thu được không nằm ngoài dự đoán.

Tinh dầu từ lá ổi có khả năng chống lại vi khuẩn rất tuyệt vời, chống lại cả vi khuẩn Gram dương và Gram âm.

Tinh dầu Psidium guajava chống lại các chủng như là Staphylococcus aureus, Haemophilus influenzae, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, Staphylococcus aureus kháng methicillin, Staphylococcus epidermidis, … Trong đó, Staphylococcus aureus kháng methicillin là chủng vi khuẩn đáng lo ngại, kháng kháng sinh trên lâm sàng.

Tinh dầu ổi được nghiên cứu và phát triển trong các thuốc mới trong tương lai.

7.2. Chống vi nấm, ký sinh trùng

• Tinh dầu lá ổi rất giàu limonene, α-pinene và carvotacetone acetate được đánh giá là có khả năng chống lại vi nấm gây bệnh ở người. Như là Candida albicans, Rhodotorula glutinis, Schizosaccharomyces pombe, Saccharomyces cerevisiae, Yarrowia lypolitica.
• Ngoài ra, tinh dầu lá ổi chống lại bệnh toxoplasma do ký sinh trùng Toxoplasma gondii gây ra. Loại ký sinh trùng này âm thầm tấn công cơ thể mà không có biểu hiện gì đặc biệt. Chúng còn có thể lây truyền sang cho thai nhi ở phụ nữ có thai, gây ra những dị tật bẩm sinh. Tinh dầu ức chế ký sinh trùng mà không gây độc cho tế bào khác trong cơ thể.

7.3. Chống oxy hóa

• Tinh dầu lá ổi Psidium guajava cũng đã được nghiên cứu rộng rãi về khả năng chống oxy hóa trong nhiều thí nghiệm khác nhau. Các thành phần caryophyllene oxide và limonene trong tinh dầu thể hiện hoạt tính chống oxy hóa cao, hiệu quả. Tinh dầu giúp thu dọn các “rác” gốc tự do triệt để.
• Tinh dầu có mức độ độc hại ít hơn so với các hóa chất tổng hợp. Các kết quả cho thấy rằng tinh dầu chiết xuất từ ​​lá ổi có các hoạt động chống oxy hóa, có ứng dụng tiềm năng trong mỹ phẩm, dược phẩm và thực phẩm.

7.4. Chống tăng sinh tế bào bất thường

Trong một nghiên cứu về 17 cây thuốc tác động trên các dòng tế bào ung thư thì tinh dầu lá ổi nổi lên như một điểm sáng.

Tinh dầu ức chế sự phát triển của dòng tế bào ung thư biểu bì miệng ở người. Khả năng của tinh dầu ổi là cao nhất, mạnh hơn 4,37 lần so với thuốc vincristin. Kết quả đã chứng minh tiềm năng của tinh dầu từ lá ổi trong điều trị một số loại ung thư ở người.

7.5. Chống viêm

Các sản phẩm tự nhiên có hoạt tính chống viêm từ lâu đã được sử dụng trong y học dân gian. Người ta dùng để điều trị các bệnh viêm nhiễm như sốt, đau, đau nửa đầu và viêm khớp. Các nhà khoa học đang tập trung vào nghiên cứu thuốc thảo dược và các hợp chất để phát triển các loại thuốc mới điều trị hiệu quả hơn. Vì vậy, tinh dầu trở nên quan trọng trong lĩnh vực sức khỏe con người.

Tinh dầu ổi P. guajava ở Brazil, Ai Cập cho thấy hoạt tính chống viêm trong bệnh viêm màng phổi. Tinh dầu đã ức chế sự di chuyển của bạch cầu ái toan từ 67 – 76%. Từ đó, bệnh viêm được thuyên giảm.

Ngoài ra, khi thử nghiệm in vitro thì tinh dầu ổi cũng ức chế 5-lipoxygenase. Đây là tác nhân khởi đầu cho hàng loạt phản ứng viêm sau đó. Như là:

• Co thắt cơ trơn hô hấp (gây khó thở) và mạch máu (thay đổi huyết áp).
• Tăng tính thấm mạch máu nhỏ (gây sưng phù).
• Tăng cường tiết chất nhầy trong đường hô hấp (đàm), thu hút bạch cầu đến vị trí viêm, …

7.6. Thành phần giảm rụng tóc

Trung bình có khoảng 50 – 100 sợi tóc bị rụng hàng ngày ở người bình thường. Tuy nhiên, bệnh nhân bị rụng tóc sẽ có hơn 100 sợi tóc rụng liên tục trong ngày. Hiện nay, có khoảng 2% dân số thế giới bị rụng tóc không phân biệt giới tính. Căng thẳng, thay đổi hormon nội tiết tố, chế độ ăn uống, sinh con, học hành quá nhiều và uống rượu bia nhiều là những nguyên nhân hàng đuầ của rụng tóc.

Một chế phẩm từ lá ổi và một số dược liệu khác như vỏ dâu tằm, cam thảo, bạch chỉ, … đã cho thấy hiệu quả giảm rụng tóc.

60 ngày sau khi bôi chế phẩm này, 80,24% người đã rất hài lòng về tác dụng ngăn ngừa rụng tóc của nó. Mật độ, độ dày, độ chắc khỏe của tóc tăng lên đáng kể.

7.7. Diệt lăng quăng, bọ gậy

Tác dụng diệt ấu trùng của tinh dầu ổi đã được thử nghiệm đối với một số vật trung gian truyền bệnh.

E -nerolidol, E -caryophyllene và 2Z, 6E -farnesol trong tinh dầu đã thể hiện hoạt động diệt ấu trùng đáng kể. Đặc biệt đối với loài muỗi Aedes aegypti (gây bệnh sốt xuất huyết Dengue, Chikungunya, sốt vàng da, Zika, …) và ấu trùng Chaoborus plicornis.

7.8. Thuốc trừ sâu từ tự nhiên

Thuốc trừ sâu tổng hợp được sử dụng rộng rãi để kiểm soát côn trùng, sâu bệnh gây hại. Tuy nhiên, các hợp chất hóa học này có thể gây nguy hiểm cho cả con người và môi trường. Hơn nữa, côn trùng gây hại rất dễ phát triển tính kháng thuốc với nhiều hợp chất hóa học. Tìm kiếm các loại thuốc diệt côn trùng mới, không có hoặc ít nguy hại, có thể phân hủy thành các hợp chất an toàn là cần thiết để khắc phục những vấn đề này. Thuốc trừ sâu có nguồn gốc từ thực vật có thể là một giải pháp thay thế phù hợp.

Tinh dầu ổi Psidium guajava cho thấy hứa hẹn là thuốc trừ sâu tự nhiên. Tinh dầu khi phun xông hơi có thể chống lại mọt đỏ Tribolium castaneum, muỗi nhà Culex pipiens, ruồi giấm Drosophila melanogaster. Ngoài ra, tinh dầu Psidium guajava cho thấy hoạt tính diệt tế bào thần kinh đối với giun tròn Caenorhabditis elegans, ve bò Rhipicephalus microplus

Theo kết quả này, ứng dụng tiềm năng của tinh dầu ổi và các hợp chất của nó là một thay thế cho thuốc trừ sâu tổng hợp trong nông nghiệp và kiểm soát dịch hại.

8.  Cách sử dụng tinh dầu ổi

8.1. Phối hợp với tinh dầu khác

Tinh dầu ổi có mùi hương trái cây đặc trưng. Tinh dầu có thể phối hợp với tinh dầu cam Bergamot, tiêu đen, Davana, oải hương, chanh, hương thảo, bạch đàn, đàn hương và cam ngọt. Bạn có thể tìm thấy các sản phẩm tinh dầu này trên website thương mại của Kobi.

8.2. Làm dầu dưỡng da

Tinh dầu ổi thường được sử dụng để mát xa ngoài da với nhiều lợi ích đã kẻ trên. Mùi thơm của ổi có thể lưu lại trên da như một loại hương nước hoa tự nhiên.

Tinh dầu hấp thụ rất nhanh và không gây cảm giác nặng trên da. Tuy nhiên, tinh dầu ổi phải được pha loãng với dầu nền carrier-oil trước khi thoa lên da. Tùy theo tình trạng da của bạn mà có thể chọn loại dầu nền phù hợp. Bạn có thể tham khảo thêm về dầu nền trên trang web của Kobi.

Bạn có thể trộn tối đa 12 giọt tinh dầu ổi cho mỗi 30ml dầu hạnh nhân, jojoba hoặc ô liu trước khi sử dụng. Sau đó, bạn thoa một lớp mỏng dầu lên vùng da đang mụn, khớp đang viêm, da đầu bị rụng tóc, … hai lần mỗi ngày.

Bạn cũng có thể thêm 1 – 2 giọt tinh dầu lá ổi vào nước tắm, sữa tắm hàng ngày. Điều này cũng giúp cho làn da của bạn đẹp dần lên.

Có thể mất một vài tuần hoặc vài tháng để tinh dầu ổi phát huy hết tác dụng của nó. Vì vậy bạn hãy kiên trì và sử dụng tinh dầu đều đặn để có kết quả mong muốn.

8.3. Khử trùng, đuổi muỗi

Lợi ích kháng khuẩn, diệt côn trùng của tinh dầu ổi đã được đề cập ở trên.

• Bạn có thể thêm một vài giọt tinh dầu vào chất tẩy rửa, nước lau nhà. Điều này giúp tăng hiệu quả làm sạch, tiêu diệt vi khuẩn, vi nấm gây bệnh và lưu mùi thơm.
• Bạn có thể nhỏ 1 – 2 giọt tinh dầu lên bông gòn cotton, hoặc máy khuếch tán phun sương rồi đặt ở góc nhà. Mùi hương sẽ giúp bạn đuổi muỗi.
• Ngoài ra, bạn có thể nhỏ 1 – 2 giọt tinh dầu vào cốc nước ấm, kem đánh răng để giúp răng miệng luôn sạch sẽ, thơm tho.

8.4. Trong công nghiệp dược phẩm

Các hợp chất khác nhau trong tinh dầu ổi có giá trị thương mại cao. Tinh dầu ổi đã được chứng nhận an toàn và sử dụng rộng rãi. Từ các mỹ phẩm dưỡng da, thực phẩm chức năng, thuốc đuổi côn trùng đều thể tìm thấy thành phần tinh dầu này.

Bạn hãy tìm nhãn tinh dầu ổi, guava essential oil, Psidium guajava trên các sản phẩm này.

9.  Lưu ý khi sử dụng tinh dầu ổi

9.1. Khi mua tinh dầu

• Bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ, chuyên gia trước khi bạn bắt đầu sử dụng tinh dầu ổi.
• Bạn cần chắc chắn sản phẩm tinh dầu ổi được sản xuất có chất lượng, thương hiệu uy tín.
• Bạn cần kiểm tra tên khoa học của sản phẩm tinh dầu ổi, guava essential oil, Psidium guajava. Điều này có thể giúp bạn chọn đúng tinh dầu ổi.
• Bạn cần tìm kiếm thông tin về độ tinh khiết, độ pha loãng tinh dầu của nhà sản xuất.
• Nếu sản phẩm tinh dầu ổi có mùi khác lạ thì không nên mua.

9.2. Khi sử dụng

• Khi sử dụng tinh dầu ổi ngoài da thì bạn cần che chắn, bôi kem chống nắng đầy đủ. Điều này giúp tránh những phản tác dụng của tinh dầu.
• Nếu da nhạy cảm hoặc đã từng bị kích ứng trước đó, chúng tôi khuyên bạn nên thử tinh dầu trên vùng da nhỏ trước khi thoa lên mặt, toàn thân.
• Người dị ứng với ổi, vị thuốc từ ổi thì hạn chế, không nên sử dụng tinh dầu ổi. Tinh dầu lá ổi có thể làm cho bệnh chàm, da dị ứng trở nên trầm trọng hơn.
• Phụ nữ có thai, đang cho con bú, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, … trước khi sử dụng tinh dầu bất kỳ, kể cả tinh dầu ổi thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ.

9.3. Bảo quản tinh dầu ổi

Để sử dụng tinh dầu ổi hiệu quả, thời gian lâu dài, bạn cần lưu ý trong cách bảo quản mà Kobi liệt kê dưới đây:

• Bạn nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, thời hạn dùng sau khi mở nắp đã được in trên bao bì của nhà sản xuất tinh dầu ổi.
• Bạn nên bảo quản tinh dầu ổi trong các loại chai lọ thủy tinh tối màu. Không chứa tinh dầu trong các chai nhựa. Bởi vì tinh dầu có thể hoà tan các hợp chất nhựa gây độc hại cho sức khỏe.
• Nên bảo quản tinh dầu ở nơi thoáng mát. Tránh để tinh dầu ổi tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ cao.
• Bạn nên để tinh dầu ổi tránh xa tầm tay của trẻ em và vật nuôi.
• Trong quá trình sử dụng, nếu tinh dầu guava có màu sắc, mùi vị bất thường thì bạn không nên tiếp tục sử dụng sản phẩm.

10. Quy cách đóng gói

11. Kết luận

Tinh dầu ổi guava là một loại tinh dầu có nguồn gốc từ lá của cây ổi. Trong những năm qua, tinh dầu ổi đã được sử dụng cho mục đích trong đời sống của con người. Hiện tại Kobi đang kinh doanh tinh dầu, dầu nền và các sản phẩm phụ trợ. Bạn đọc quan tâm, có nhu cầu sử dụng tinh dầu ổi thì đừng ngần ngại liên hệ với Kobi để được tư vấn cụ thể. Những bài viết về sản phẩm khác, bạn đọc có thể tìm hiểu thêm bằng cách truy cập vào trang web chính thức tại Kobi.vn.

12. Tại sao chọn Kobi?

Kobi tự hào là nhà nhập khẩu và phân phối các loại tinh dầu thiên nhiên, dầu thực vật chất lượng cao với giá cả cạnh tranh tại Việt Nam từ 2011. Đối tác của chúng tôi là các nhà sản xuất, nhà xuất khẩu cung cấp nguồn thực vật bền vững từ hơn 10 quốc gia, thu mua cây trồng từ nơi chúng phát triển tự nhiên và dồi dào. Mỗi đơn hàng đều đi kèm với GC-MS, COA và SDS để chứng minh dầu của chúng tôi là 100% nguyên chất và tự nhiên. Sự hài lòng của khách hàng là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi và chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của bạn. Hãy liên hệ ngay hôm nay để tìm hiểu cách chúng tôi có thể giúp công việc của bạn phát triển như thế nào nhé!

13. Các chứng chỉ/chứng nhận

• GC/MS Test.
• Food Safety and Standards Authority of India
• GMP
• Halal
• ISO 9001: 2015

Tài liệu tham khảo:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7917929/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31401871/
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7795193/
4. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/0972060X.2013.764196?cookieSet=1
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5412476/
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4247983/
7. https://scialert.net/fulltext/?doi=ajd.2016.8.13
8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15979235/
9. https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1133/guava