Cây đại kích là loại cây có nguồn gốc từ vùng Caribe, Nam Mỹ. Cây đại kích đã được người dân sử dụng từ rất lâu đời trong đời sống. Cây đại kích đem lại giá trị kinh tế rất cao. Hiên nay, Chính phủ Bahamas đang tiến tới mở rộng bền vững việc sản xuất cây đại kích và phát triển các doanh nghiệp mới xung quanh loài cây có giá trị cao này. Tinh dầu đại kích đang rất được quan tâm và xuất khẩu lượng lớn đến châu Âu. Hôm nay, bạn đọc cùng Kobi tìm hiểu về tinh dầu đại kích trong bài viết dưới đây.

1. Mô tả cây đại kích

Cây đại kích có tên khoa học là Croton eluteria, còn được gọi là cascarilla. Đây là một loài thực vật thuộc chi Croton, gia đình Họ Thầu dầu Euphorbiaceae. Cây đại kích có nguồn gốc từ vùng Caribê và đã được nhập tịch vào các vùng nhiệt đới khác của châu Mỹ.

Cây đại kích là một cây nhỏ hoặc cây bụi cao, hiếm khi cao đến 6 m. Lá của cây đại kích nhỏ, mọc xen kẽ, hình trứng hoặc oval, chiều dài trung bình 2 inch (5 cm). Lá màu xanh và có ánh kim loại màu bạc đồng, và các chấm nhỏ trắng rải rác ở trên. Hoa đại kích nhỏ, cánh hoa màu trắng, rất thơm, xuất hiện vào tháng 3 – 4. Vỏ cây đại kích có mùi thơm, màu nâu vàng nhạt, thường được bao phủ bởi địa y.

Cái tên Croton xuất phát từ một từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là ‘một con ve’. Và Eleuteria từ tên của một trong những quần đảo của Bahama, Eleuthera, gần Đảo Providence.

2. Đặc điểm sinh trưởng của cây đại kích

Cây đại kích là loại cây phát triển mạnh trong điều kiện nóng như sa mạc. Cây mọc ở hầu hết mọi nơi, không cần nhiều nước, mọi nhà trên hòn đảo Acklins. Đảo Acklins, Đảo Cat và các đảo khác đã thử trồng cây đại kích. Tuy nhiên hàm lượng tinh dầu ở vỏ cây ít hơn nhiều khi dần xuống phía nam ít nắng hơn.

Đại kích hiện đang là loại cây đem lại lợi ích kinh tế cao. Cây được trồng, bảo tồn và phát triển bền vững ở quần đảo Bahamas.

3. Cách thu hái cây đại kích

Sau vài năm trồng chăm sóc tùy từng điều kiện khí hậu, vỏ cây dày lên và đạt được tinh dầu. Người ta tiến hành thu hoạch bóc vỏ để thu hoạch. Ngày xưa, người dân chặt toàn bộ cây sau đó để khô và dùng chân đạp để tróc vỏ. Ngày nay, nhà nước yêu cầu chọn cây, cành đạt chuẩn mới được thu hoạch. Điều này giúp cho cây được bảo tồn.

4. Tinh dầu đại kích là gì?

Vỏ sau khi thu về có thể được chưng cất tại chỗ hoặc xuất khẩu đi các nước châu Âu. Vỏ được đem cắt nhỏ rồi chưng cất hơi nước thu được tinh dầu đại kích. Tinh dầu đại kích lỏng, trong suốt, màu vàng nhạt đến vàng. Mùi và vị đều cay, nồng ấm giống của gỗ và hồ tiêu.

5. Thành phần hóa học của tinh dầu đại kích

Trong tinh dầu đại kích có rất nhiều thành phần hóa học đa dạng. Các diterpenoid như clerodane, tigliane, kaurane, labdane, cembrane và pimarane. Và cyperene, α – guaiene, epi –β – Santalene, cascarillin, lignin, tanin, α – longipinene, pinene, vanillin, D – limonene, thujene và linalool …

6. Những công dụng của tinh dầu đại kích

Chi Croton rất đa dạng, bao gồm khoảng 1300 loài. Nhiều loài Croton đã được sử dụng làm thuốc dân gian trong đó có cây đại kích.

6.1. Ức chế vi nấm Candida albicans

Nấm Candida albicans là một trong những loại nấm gây bệnh phổ biến nhất. Nấm gây nhiễm trùng toàn thân và xâm lấn ở người. Cấu tạo sinh học của C. albicans bao gồm nấm men và các phần tử sợi nấm. Khi nấm thay đổi từ dạng nấm men sang giai đoạn sợi nấm thì gây nên độc tố và gây bệnh.

Trong nghiên cứu về các loại tinh dầu có khả năng hoạt tính chống màng sinh học đối với các chủng C. albicans thì tinh dầu đại kích nổi lên như một điểm sáng. Thành phần chính của tinh dầu đại kích là α-longipinene và linalool đã ức chế rõ rệt sự hình thành màng sinh học. Đồng thời, tinh dầu không ảnh hưởng đến sự phát triển của tế bào sinh vật chủ.

Hơn nữa, α – longipinene và linalool được cho là có tác dụng hiệp đồng, làm giảm sự hình thành màng sinh học và làm giảm độc lực của nấm C. albicans. Tinh dầu từ vỏ cây đại kích là một trong những giải pháp thay thế mới. Điều này có thể khắc phục tình trạng kháng thuốc hiện nay ở các loài nấm Candida.

6.2. Hỗ trợ dạ dày tiêu hóa

Từ rất lâu đời, người dân vùng Caribe đã sử dụng vỏ cây đại kích để chữa các bệnh về dạ dày, tiêu hóa. Ngày nay, người ta tìm thấy trong chiết xuất tinh dầu từ vỏ cây đại kích Cascarilla chứa hợp chất cascarillin. Thành phần này được phát hiện làm tăng tiết axit dạ dày đáng kể ở chuột. Những kết quả sơ bộ này cung cấp cơ sở lý luận cho việc sử dụng tinh dầu đại kích trong các chế phẩm giúp cải thiện tiêu hóa, khó tiêu, tiêu chảy, ….

6.3. Hoạt động chống tế bào khối u

Ở người, tế bào đã được lập trình chương trình chết đi. Nó đóng vai trò quan trọng đối vơi con người. Nếu hoạt động không đúng hay không kích hoạt thì các tế bào trong cơ thể nhân lên không kiểm soát. Đây chính là cơ sở bắt đầu hình thành những khối u, ung thư trong cơ thể người.

Hoạt tính chống khối của các hợp chất phân lập từ tinh dầu đại kích được xem là hoạt tính sinh học được nghiên cứu phổ biến nhất.

Kết quả của các nghiên cứu cho thấy rằng tinh dầu chiết xuất từ vỏ cây đại kích hoạt động tốt trong các tế bào ung thư dạ dày, ruột và gan. Các hợp chất từ tinh dầu làm giảm khả năng tồn tại của tế bào ác, gây ra quá trình chết rụng tế bào. Từ đó, khiến cho ngừng chu kỳ sinh trưởng của tế bào khối u.

6.4. Hoạt động chống viêm

Viêm là phản ứng sinh lý bình thường trong cơ thể. Trong quá trình viêm đã sản sinh ra các chất gây viêm, chất tiền viêm. Các hợp chất viêm trong thời gian ngắn có thể gây sưng, đau, nhức, nóng sốt ở người bệnh. Về lâu dài, các hợp chất trung gian gây viêm có thể tác hại đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Vì vậy, trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê thêm thuốc chống viêm cho bạn.

Tinh dầu đại kích ức chế kết tập các tế bào bạch cầu trong phản ứng viêm. Đồng thời giảm giải phóng các chất trung gian gây viêm như COX – 1, COX – 2. Tinh dầu có thể được sử dụng để giảm đau ở các vùng bị viêm đau trên cơ thể nhờ vào khả năng chống viêm kể trên.

Ngoài ra, nếu bạn bị cảm lạnh hoặc cảm cúm, tinh dầu đại kích sẽ khiến bạn cảm thấy dễ chịu, giảm nghẹt mũi, giảm đau đầu nhờ vào chống viêm.

6.5. Là chất xua đuổi côn trùng

Muỗi và côn trùng là động vật trung gia truyền bệnh cho người. Mỗi năm có thể gây ra nhiều loại dịch bệnh ở các quốc gia đang phát triển như sốt rét, sốt xuất huyết, Zika, sốt mò … Hằng năm, dịch gây bệnh truyền nhiễm do muỗi có thể gây tử vong cho hàng triệu người.

Thuốc xịt hóa học là chất xua đuổi muỗi phổ biến nhất. Tuy nhiên, thuốc xịt này là loại hóa chất rất mạnh, nhiều người không chịu được chúng. Vì vậy, các phương pháp khác đuổi diệt trừ loài muỗi, các loại côn trùng luôn được quan tâm và phát triển. Đặc biệt là nghiên cứu sử dụng các loài thực vật có sẵn tại địa phương.

Giống như một số tinh dầu cùng họ, tinh dầu đại kích có thể tiêu diệt côn trùng và hoạt động như một loại thuốc xua đuổi tự nhiên. Tinh dầu hiệu quả khiến cho côn trùng tránh xa như ruồi, muỗi, bọ chét, rận và rệp. Tinh dầu đại kích có nguồn gốc từ thiên nhiên an toàn cho con người và môi trường sinh thái.

6.6. Trong ngành công nghiệp hương liệu

Tinh dầu chiết xuất từ vỏ cây đại kích có mùi thơm nồng và cay, với một sắc thái ấm áp và hương gỗ. Note hương này phần nào gợi nhớ đến hạt nhục đậu khấu hoặc hạt tiêu đen. Sự phức tạp của tinh dầu cascarilla khiến nó trở thành thành phần lý tưởng không thể thiếu. Đặc biệt dùng cho nước hoa cao cấp, đặc biệt thường được pha trộn cùng với các thành phần như pimento, xô thơm và sồi.

Về hương vị, tinh dầu cascarilla cung cấp một nốt hương đầu “ấn tượng” độc đáo. Trong tinh dầu chứa mọt loạt chất thơm như pinene, vanillin, D – limonene và thujene. Vì vậy, tinh dầu thường được thêm vào tạo hương vị cho các hỗn hợp thuốc lá đặc biệt, rượu vang và rượu mùi như Vermouth, Campari.

7. Cách sử dụng tinh dầu đại kích

7.1. Pha trộn với một số hương thơm khác

Tinh dầu chiết xuất từ vỏ cây đại kích có hương thơm nồng ấm tuyệt vời của gỗ. Bạn có thể tự tạo ra hỗn hợp nước hoa yêu thích với tinh dầu tự nhiên có hương thơm quyến rũ.

Tinh dầu đại kích được biết là kết hợp tốt với các loại tinh dầu gỗ khác. Cụ thể như là gỗ đàn hương, gỗ thông, cây bách xù, bạch đậu khấu, trầm hương, …

7.2. Làm dầu xoa bóp ngoài da

• Bạn có thể tạo hỗn hợp dầu xoa bóp giúp nhanh chóng thư giãn, dễ dàng thực hiện tại nhà. Bạn hãy thêm từ 2 đến 6 giọt Tinh dầu đại kích trộn với hai thìa cà phê dầu nền ưa thích. Cách chọn loại dầu nền, tỉ lệ pha trộn cho từng loại da, bạn có thể tham khảo thêm trong bài viết về dầu nền của Kobi.
• Xoa hỗn hợp tinh dầu pha loãng lên các vùng của cơ thể và tận hưởng mùi thơm. Nó có thể mang lại cho làn da cảm giác tràn đầy năng lượng mới, giảm đau sau luyện tập. Bạn cũng có thể cho hỗn hợp vào bồn tắm để tăng thêm tác dụng thanh lọc chất độc.
• Nếu khớp xương đang viêm nhức, đau đầu, sưng sau bong gân … thì bạn có thể xoa hỗn hợp tinh dầu pha loãng lên vùng đang bị bệnh. Vùng da khớp xương sẽ giảm sưng đau và dịu lại.
• Hỗn hợp tinh dầu đại kích bạn cũng có thể thêm vào sữa tắm, kem tẩy tế bào chết, … Bằng cách này tinh dầu giúp bạn giải cảm cúm vào những ngày mùa đông, mưa chuyển mùa, …

7.3. Xông tinh dầu, nến thơm

• Bạn có thể sử dụng tinh dầu đại kích trong nhà để đuổi côn trùng, khử mùi hôi và giảm căng thẳng stress.
• Bạn có thể cho một vài giọt tinh dầu đại kích vào máy khuếch tán cùng với lượng nước nhất định. Như vậy, máy khuếch tán giúp cho tinh dầu được lan tỏa khắp không gian phòng.
• Bạn cũng có thể tìm mua hoặc tự làm nến thơm có mùi tinh dầu đại kích tại nhà. Mùi thơm của đại kích cũng sẽ lan tỏa dưới tác dụng nhiệt của nến đốt. Tuy nhiên, bạn cần thận trọng trong lúc dùng nến nếu gia đình có trẻ nhỏ hoặc vật nuôi.

7.4. Khử trùng bề mặt

Lợi ích kháng nấm của tinh dầu đại kích làm cho nó trở thành hợp chất tự nhiên tuyệt vời cho việc dọn dẹp nhà cửa. Thêm một vài giọt tinh dầu vào chất tẩy rửa tự nhiên hoặc kết hợp với tinh dầu sả chanh để tăng hiệu quả và không độc hại cho các bề mặt trong nhà.

7.5. Các sản phẩm thương mại

Tinh dầu đại kích còn là thành phần không thể thiếu để tạo nên hương liệu. Bạn hãy tìm nhãn thành phần có Cascarilla bark Essential Oil trên sản phẩm rượu vang, thuốc lá, nước hoa, mỹ phẩm, …

8. Lưu ý khi sử dụng tinh dầu đại kích

8.1. Tính an toàn

Tinh dầu chiết xuất từ vỏ cây đại kích khá an toàn. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn thiếu các thử nghiệm lâm sàng để cung cấp thông tin về sử dụng tinh dầu và độc tính của nó. Vì vậy, bạn cần nhớ những điểm lưu ý dưới đây:

• Kích ứng da. Giống như nhiều loại tinh dầu khác, khi thoa tinh dầu đại kích lên da, ở một số người thì da bị đỏ và kích ứng. Cho dù ngay cả khi bạn không bị dị ứng với vỏ cây đại kích. Vì vậy, hãy bôi thử một ít tinh dầu đã pha loãng lên một vùng da nhỏ. Sau đó, đợi trong vài giờ để xem có dị ứng hay không, sau đó mới thoa lên vùng da rộng hơn.
• Người dị ứng với đại kích và các cây khác trong họ thầu dầu thì không nên sử dụng tinh dầu để giảm nguy cơ có thể xảy ra các phản ứng dị ứng.
• Nếu bạn đang thoa tinh dầu trên vùng da toàn bộ cơ thể thì bạn chỉ nên tiếp xúc với ánh nắng vừa phải và bôi kem chống nắng thường xuyên.
• Không được uống tinh dầu bất kì bao gồm cả tinh dầu đại kích. Vì uống tinh dầu có thể khiến bạn ngộ độc, buồn nôn, nôn mửa, …
• Không để tinh dầu đại kích tiếp xúc trực tiếp với mắt.
• Tránh ngửi trực tiếp tinh dầu trong chai lọ chứa, vì tinh dầu đại kích đậm đặc có thể gây kích ứng đường hô hấp.
• Phụ nữ có thai, cho con bú, trẻ nhỏ, người đang có các bệnh mạn tính về tim, gan, thận, … khi sử dụng tinh dầu đại kích cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.

8.2. Bảo tồn thiên nhiên

• Cây đại kích là loài cây có khả năng phát triển mạnh mẽ, chịu khí hậu tự nhiên khắc nghiệt rất tốt. Tuy nhiên, cách người dân đại phương thu hoạch toàn bộ cây đại kích khiến cho cây ngày càng đứng trước nguy cơ bị hủy diệt. Chính phủ các nước Caribe đã và đang phát triển chính sách bền vững đối với cây đại kích.
• Nếu bạn sử dụng tinh dầu đại kích hay bất kì tinh dầu từ gỗ cây nào thì phải mua tinh dầu có nguồn gốc gỗ hợp lý và phát triển bền vững. Trước khi mua, bạn hãy đảm bảo rằng tinh dầu đại kích được sản xuất có trách nhiệm. Điều này sẽ giúp hỗ trợ việc bảo tồn gỗ đại kích và môi trường rừng ở địa phương.

8.3. Bảo quản tinh dầu đại kích

• Bạn nên đọc kĩ hướng dẫn sử dụng, thời hạn dùng sau khi mở nắp đã được in trên bao bì của nhà sản xuất tinh dầu đại kích.
• Bạn nên bảo quản tinh dầu trong chai tối màu, đặt ở nơi thoáng mát. Tinh dầu nên tránh ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ cao.
• Bạn nên để tinh dầu đại kích tránh xa tầm tay của trẻ em và vật nuôi.
• Trong quá trình sử dụng, nếu tinh dầu có màu khác lạ, chuyển mùi bất thường thì tốt nhất, bạn không nên sử dụng nó.

9. Quy cách đóng gói

10. Kết luận

Trên đây là bài viết về tinh dầu đại kích của Kobi. Kobi hiện đang kinh doanh các sản phẩm về tinh dầu, dầu nền và các sản phẩm khác. Bạn đọc quan tâm, có nhu cầu sử dụng tinh dầu đại kích thì đừng ngân ngại liên hệ với Kobi để được tư vấn cụ thể. Những bài viết về các tinh dầu thiên nhiên, dầu nền khác, bạn đọc có thể tham khảo thêm trên trang web của chúng tôi.

11. Tại sao chọn Kobi?

Kobi tự hào là nhà nhập khẩu và phân phối các loại tinh dầu thiên nhiên, dầu thực vật chất lượng cao với giá cả cạnh tranh tại Việt Nam từ 2011. Đối tác của chúng tôi là các nhà sản xuất, nhà xuất khẩu cung cấp nguồn thực vật bền vững từ hơn 10 quốc gia, thu mua cây trồng từ nơi chúng phát triển tự nhiên và dồi dào. Mỗi đơn hàng đều đi kèm với GC-MS, COA và SDS để chứng minh dầu của chúng tôi là 100% nguyên chất và tự nhiên. Sự hài lòng của khách hàng là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi và chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của bạn. Hãy liên hệ ngay hôm nay để tìm hiểu cách chúng tôi có thể giúp công việc của bạn phát triển như thế nào nhé!

12. Các chứng chỉ/chứng nhận

• GC/MS Test.
• Food Safety and Standards Authority of India
• GMP
• Halal
• ISO 9001: 2015

Tài liệu tham khảo

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6225158/
2. https://www.cardi.org/blog/developing-a-sustainable-cascarilla-industry-in-the-bahamas/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28155334/
4. https://www.brown.edu/Facilities/John_Carter_Brown_Library/exhibitions/drugs/pages/alimentary.html#:~:text=Cascarilla%20is%20used%20to%20prepare,is%20used%20as%20an%20expectorant.