Tinh dầu Sả Chanh

Trong bối cảnh toàn cầu đang thay đổi, sự quan tâm đến thực vật có giá trị dược phẩm được tăng lên đáng kể trong hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu ở các nước phát triển và các nước đang phát triển thì tinh dầu sả chanh cũng không nằm ngoài lề.

Tinh dầu sả chanh được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp nước hoa, xà phòng, hóa chất gia dụng. Vậy những tác dụng thật sự của tinh dầu sả chanh là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. Mô tả về cây sả chanh

Cây sả hay sả chanh có tên khoa học là Cymbopogon flexuosus. Stapf, Cymbopogon citratus Stapf.

Thuộc họ Lúa Poaceae (Gramineae)

Sả chanh là loài cây thân cỏ, sống lâu năm. Thường mọc thành bụi, chiều cao từ 0,8 đến 1,5m, có thể cao hơn. Thân rễ trắng hoặc hơi tím. Lá hẹp dài giống như lá lúa, mép lá nhám. Cụm hoa gồm nhiều bông nhỏ không có cuống. Toàn cây có mùi thơm đặc trưng. Khi trồng để chưng cất tinh dầu, người ta phân biệt sả và sả chanh thông qua thành phần chủ yếu trong tinh dầu. Trong sả chanh thành phần chính là Citral, có mùi chanh rõ rệt.

Trước đây, sả chanh được trồng phổ biến ở Ấn Độ, Trung Mỹ, Châu Phi. Ngày nay, do tập tính du nhập mà sả chanh được trồng ở nhiều nơi trong nước, thường được trồng trong mỗi gia đình. Khi sử dụng thì dùng toàn cây tươi hoặc phơi trong râm mát.

2. Tinh dầu sả chanh là gì?

Tinh dầu sả chanh (lemongrass essential oil) có màu vàng nhạt, thơm mùi chanh.

Tinh dầu được chiết xuất từ toàn cây sả chanh khô hoặc tươi bằng phương pháp chưng cất hơi nước (steam distillation), chiết xuất bằng dung môi (solvent extraction), …

3. Thành phần cấu tạo của tinh dầu sả chanh

Thành phần hóa học của tinh dầu sả chanh thay đổi tùy theo nguồn gốc địa lý, điều kiện chăm sóc, kỹ thuật chiết xuất.

Thành phần chính là Citral α, Citral β, Nerol, Geraniol, Citronellal, Terpinolene, Geranyl acetate, Myrcene, Borneol, Linalyl acetate, α Pinene, β Pinene, Limonene, Linalool, β-caryophyllene.

Ngoài ra, trong sả chanh còn có các flavonoid và các hợp chất phenolic bao gồm:

• Flavonoid: luteolin và 6-C và 7-O – glycoside của nó, isoorientin 2′-O-rhamnoside, quercetin, kaempferol và apiginin.
• Các hợp chất phenolic: elimicin, catecol, axit chlorogenic, axit caffeic và hydroquinone cũng phân lập được.

4. Tác dụng của tinh dầu sả chanh

Mặc dù có rất nhiều nghiên cứu dược lý của sả chanh thực hiện dựa trên các thành phần hoạt chất, nhưng vẫn còn phải nghiên cứu thêm về tác dụng lâm sàng.

Sả chanh trong Y học bổ sung và thay thế (CAM) được dùng như một chất chống co thắt trong tiêu hóa, hạ huyết áp, chống co giật, giảm đau, chống nôn, giảm ho, sát trùng, điều trị các rối loạn thần kinh và sốt.

4.1. Tinh dầu sả chanh giúp kháng khuẩn

Tác dụng kháng khuẩn của tinh dầu sả chanh được nghiên cứu trên đĩa thạch Bacillus subtilis, Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Salmonella paratyphi và Shigella flexneri, Mycobacterium smegaris.

Điều này cho thấy khả năng kháng khuẩn của tinh dầu lemongrass có phổ khá rộng. Trong đó, thành phần α-citral (geranial) và β-citral (neral) là hoạt chất chính có tác dụng kháng khuẩn trên các vi sinh vật kể trên.

4.2. Kháng nấm

Tinh dầu sả chanh có hoạt tính chống lại các loại nấm da như Trichophyton mentagrophytes, T. rubrum, Epidermophyton floccosum và Microsporum gypseum, và là một trong những tác nhân tích cực nhất chống lại nấm da ở người. Các nghiên cứu khác tổng hợp rằng sả chanh có thể chống lại 32 loại nấm ngoài da.

Một số tác giả cho rằng tác dụng ức chế mạnh mẽ của sả chanh đối với các loài Candida là kết quả của sự hiệp đồng giữa các monoterpen và các hợp chất quan trọng khác có trong sả chanh, như cymene, terpinene và linalool.

Kết quả giảm 80% vi sinh vật trong không khí khi phát tán tinh dầu liên tục trong 20 giờ bằng máy xông tinh dầu, có thể sử dụng làm chất khử ô nhiễm không khí trong bệnh viện.

4.3. Tinh dầu sả chanh giúp kháng viêm

Cơ chế chính xác của tác dụng chống viêm của tinh dầu sả chanh vẫn chưa rõ ràng. Tuy nhiên, người ta cho rằng aldehyde monoterpenes (gồm geranial và neral) góp phần ức chế giải phóng các chất trung gian gây viêm.

Tác dụng chống viêm của tinh dầu lemongrass dùng đường uống trên mô hình thí nghiệm phù chân chuột. Tinh dầu lemongrass cho thấy hoạt động chống viêm đáng kể.

Citral, geranial, neral và carvone trong tinh dầu lemongrass được chứng minh có khả năng ức chế sản xuất các hóa chất trung gian gây viêm, giảm tập trung của bạch cầu trung tính do các tín hiệu viêm.

Việc sử dụng tinh dầu chanh sả giúp chống viêm tại chỗ, giảm tập trung bạch cầu trung tính trên cơ thể người.

4.4. Giảm đau

Dựa vào đặc tính giảm viêm bằng cách bôi ngoài da kể trên, người ta tiến hành thử nghiệm mức độ giảm đau trên người có viêm khớp dạng thấp. Kết quả giảm đáng kể mức độ đau của người bệnh sau 30 ngày, hiệu quả có thể tăng lên khi kéo dài thời gian sử dụng.

4.5. Giảm lo âu

Các cá nhân tiếp xúc với mùi thơm tinh dầu sả chanh trong thử nghiệm (ba và sáu giọt), đã giảm trạng thái lo lắng và căng thẳng, ngay sau khi điều trị. Mặc dù họ thể hiện một ít lo lắng đối với bài kiểm tra nhưng họ đã hoàn toàn hồi phục sau 5 phút.

Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu để làm rõ mối liên quan lâm sàng của sả chanh với điều trị lo âu.

4.6. Tinh dầu sả chanh giúp chống oxy hóa

Gốc tự do là phân tử, ion hay một nguyên tử có số một electron hay có số electron lẻ nên thường không ổn định, dễ dàng phản ứng với các phân tử khác trong tế bào. Gốc tự do gây ra nhiều bệnh lý mạn tính, đẩy nhanh quá trình lão hóa của cơ thể. Sử dụng các chất chống oxy hóa giúp loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể.

Chiết xuất sả chanh đã được chứng minh là có tác dụng loại bỏ gốc tự do 1, 1-diphenyl-2-picryl-hydrazyl (DPPH), loại bỏ anion superoxide và ức chế của enzyme xanthine oxidase và quá trình peroxy hóa lipid trong hồng cầu người.

4.7. Hạ cholesterol máu, hạ đường huyết

Ngày nay, rối loạn mỡ máu và tăng đường huyết là vấn đề rất phổ biến. Nguyên do từ chế độ ăn, lối sống sinh hoạt của xã hội hiện đại. Đây là nguyên nhân gây nên rất nhiều bệnh lý mạn tính, có thể nguy hiểm như đái tháo đường, xơ vữa động mạch, đột quỵ, … Mục tiêu điều trị đều hướng đến giảm chỉ số đường huyết, giảm tỷ lệ cholesterol xấu, tăng cholesterol tốt.

Thử nghiệm trên chuột cho thấy tinh dầu sả chanh giúp làm giảm đường huyết đói, giảm cholesterol xấu gồm LDL – cholesterol, VLDL – cholesterol, tăng cholesterol tốt là chỉ số HDL – cholesterol. Tuy nhiên, tinh dầu lemongrass không có tác động nào lên Triglyceride máu. Kết quả này cho thấy, tinh dầu sả chanh có tiềm năng trong giảm mỡ máu và đường huyết.

4.8. Giảm tiêu chảy

Nước sắc từ thân cây sả chanh cho kết quả làm giảm lượng phân ở chuột thí nghiệm.

4.9. Lành vết loét dạ dày

Citral trong sả chanh ức chế bơm proton H + / K + -ATPase hoạt động ở dạ dày, giảm tiết acid dạ dày. Còn Geraniol thúc đẩy tác dụng lành vết loét, bảo vệ dạ dày khỏi tác động của rượu và acid. Như vậy, gợi ý sả chanh hỗ trợ trong điều trị bệnh lý dạ dày.

5. Cách sử dụng tinh dầu sả chanh

Hầu hết các nghiên cứu khoa học về tinh dầu lemongrass đều được thực hiện trên động vật hoặc trong ống nghiệm – không phải trên người. Do đó, chưa có liều lượng tiêu chuẩn hóa để điều trị bất kỳ bệnh lý nào. Đồng thời cũng không rõ liệu liều lượng động vật có gây ra tác dụng tương tự đối với con người hay không.

5.1 Dùng ngoài da

Để sử dụng tinh dầu sả chanh trong liệu pháp hương thơm (Aromatherapy), hãy thêm tối đa 12 giọt tinh dầu vào 1 thìa cà phê dầu nền như dầu dừa, dầu hạnh nhân hoặc dầu jojoba. Sau đó, hòa vào bồn nước ấm hoặc massage lên da. Không được thoa tinh dầu nguyên chất trực tiếp lên da.

5.2 Xông tinh dầu

Đối với phương pháp xông tinh dầu, Bộ Y tế lưu ý không được xông trực tiếp vào người; không xông tinh dầu trong phòng ngủ có trẻ em dưới 30 tháng tuổi, trẻ em có tiền sử co giật do sốt cao, động kinh, người có dị ứng với tinh dầu.

Muốn dùng tinh dầu sả chanh xông phòng ở, nơi làm việc thì dùng các loại tinh dầu đã được cấp phép lưu hành. Tuỳ theo diện tích phòng (10 – 40m2) lấy lượng tinh dầu phù hợp (2 – 4ml), hoà tan tinh dầu trong cồn ethanol 70 độ, lắc đều. Cho vào bình xịt phun sương, xịt quanh phòng, đóng cửa phòng khoảng 20 phút. Ngày xịt 2 – 3 lần.

Ngoài ra, bạn cũng có thể xông tinh dầu chanh xả bằng cách thêm một vài giọt vào bông gòn hoặc khăn tay để tạo mùi hương thơm. Không ngửi trực tiếp tinh dầu từ chai lọ chứa.

6. Lưu ý an toàn khi sử dụng tinh dầu sả chanh

Bạn nên kiểm tra khả năng dị ứng ở vùng da nhỏ trước khi sử dụng toàn bộ da trên cơ thể. Điều này sẽ giúp bạn biết da của bạn phản ứng như thế nào với tinh dầu này. Đây là cách thực hiện:

• Rửa cẳng tay bằng xà phòng nhẹ, không mùi, sau đó lau khô vùng da đó.
• Nhỏ một vài giọt tinh dầu đã pha loãng vào một vùng da nhỏ trên cánh tay của bạn.
• Che lại bằng băng gạc sạch, sau đó đợi 24 giờ.

Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu khó chịu nào trong vòng 24 giờ, như mẩn đỏ, phồng rộp hoặc kích ứng, thì bạn không hợp với tinh dầu này. Hãy rửa sạch da bằng xà phòng nhẹ và nước.

Nếu bạn không cảm thấy khó chịu sau 24 giờ, tinh dầu đã pha loãng có thể an toàn để sử dụng.

Các tác dụng phụ của tinh dầu sả chanh đậm đặc chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng. Ở một số người, nếu dị ứng với cây sả chanh tự nhiên thì nên cân nhắc và kiểm tra trước khi dùng tinh dầu.

Cần thận trọng khi sử dụng sả chanh nếu đang mắc bệnh tiểu đường hoặc lượng đường trong máu thấp, người đang có bệnh hen suyễn, bệnh gan, đang hóa trị, đang mang thai, đang cho con bú. Bạn không nên sử dụng tinh dầu sả chanh để thay thế cho phương pháp điều trị thông thường, trừ khi có sự hướng dẫn và giám sát của bác sĩ.

Cây sả chanh và tinh dầu thiên nhiên của nó ngày nay được sử dụng phổ biến. Tinh dầu này tương đối an toàn, hứa hẹn những tác dụng điều trị trong tương lai. Tuy nhiên, cần thận trọng sử dụng và liều lượng trên một số đối tượng đặc biệt.

7. Tinh dầu sả chanh mua ở đâu?

Là một trong những mùi tinh dầu phổ biến, có rất nhiều ứng dụng và được đông đảo người tiêu dùng “săn đón”, tinh dầu sả chanh được bán rộng rãi trên thị trường Việt. Tuy nhiên địa chỉ uy tín chuyên cung cấp tinh dầu sả chanh nguyên chất, nhập khẩu trực tiếp từ Ấn Độ và Sri Lanka được tin tưởng lựa chọn nhất hiện nay không đâu khác đó là Kobi Việt Nam.

Trong hơn 11 năm qua, Kobi Việt Nam được các SPA, Công ty Dược phẩm, Hệ thống nhà hàng, khách sạn, resort cao cấp và người tiêu dùng Việt biết đến là Công ty chuyên nhập khẩu và phân phối các loại tinh dầu thiên nhiên, nguyên chất, chất lượng hàng đầu tại Việt Nam. Mỗi sản phẩm của Kobi Việt Nam đều được cung cấp bởi các đối tác uy tín tại Ấn Độ, Pháp, Bulgari, Italia, Indonesia, …, được kiểm định chất lượng chặt chẽ trước khi đưa tới tay người dùng. Vì vậy, khách hàng Việt hoàn toàn yên tâm khi chọn mua và sử dụng bất kỳ sản phẩm nào của chúng tôi.

Không những thế, ghé đến Kobi, người dùng còn nhận được sự hỗ trợ, tư vấn tận tình và chu đáo từ đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực ứng dụng tinh dầu thiên nhiên trong đời sống. Các chuyên gia sẽ giải đáp mọi thắc mắc cũng như đưa ra lời khuyên hữu ích giúp người dùng, các Công ty chọn mua được sản phẩm phù hợp nhất.

Kobi Việt Nam với hơn 250 dòng sản phẩm tinh dầu thiên nhiên, hơn 70 loại dầu nền nguyên chất, dầu massage hứa hẹn sẽ mang đến cho khách hàng Việt trải nghiệm mua sắm thú vị và khác biệt. Cùng với đó là sự yên tâm về chất lượng từng sản phẩm và trải nghiệm hài lòng về hiệu quả nhận được. Mỗi khách hàng đến với Kobi Việt Nam chính là cơ hội để Nhà phân phối tinh dầu thiên nhiên uy tín số 1 Việt Nam được chăm sóc sức khỏe toàn diện và mang tới một cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc.

>>> Mua ngay: Tinh dầu Bạc Hà, Tinh dầu Quế 100% nguyên chất, nhập khẩu Ấn Độ hoặc tham khảo danh sách 500 sản phẩm Tinh dầu thiên nhiên, dầu nền, dầu massage, tinh dầu thơm của Kobi tại đây.

8. Các chứng chỉ/chứng nhận

• COA/GC/MS Test.
• Food Safety and Standards Authority of India
• GMP
• Halal
• ISO 9001: 2015

Tài liệu tham khảo:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3217679/
2. https://www.healthline.com/health/lemongrass-essential-oil
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4170112/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26366471/
5. https://www.researchgate.net/publication/319092284_Effect_of_lemongrass_oil_on_rheumatoid_arthritis