Tinh dầu Phong Lữ

1. Nguồn gốc tinh dầu phong lữ

Geranium (Pelargonium graveolens L.) là một loài thực vật làm hương liệu quan trọng thuộc họ Mỏ hạc, là loại cây bản địa của Nam Phi. Ngày nay nó được trồng khắp nơi trên thế giới, chủ yếu ở các nước Châu Âu và Châu Á.

Pelargonium graveolens là giống cây bụi nhiều nhánh, mọc thẳng, khi còn non thân thảo có nhiều lông và hóa gỗ khi lớn dần. Chiều cao cây trung bình 46,5cm (có thể lên tới 1,3m), đường kính thân 4,68mm. Lá mềm, có nhiều lông tơ và túi tuyến, trọng lượng lá tươi trung bình thu được là 46,24g/cây, hàm lượng tinh dầu thu được khoảng 0,214g/cây.

Tinh dầu chủ yếu được chiết xuất từ lá vì tinh dầu có rất ít và gần như không có ở thân cây. Điểm đặc biệt là geraniol có cao nhất ở lá non và citronellol lại cao hơn ở lá già. Hoa phong lữ thường có màu hồng nhạt và nở từ khoảng tháng 8 đến tháng 1 năm sau.

Hiện có nhiều loài thực vật được trồng dưới tên gọi “Pelargonium graveolens” nhưng khác hoàn toàn với loài hoang dã vì chúng có nguồn gốc lại tạp. Có rất nhiều giống cây trồng và chúng có nhiều loại mùi hương khác nhau như cam, quýt, bạc hà, quế…Có thể kể đến một số các giống cây lai phổ biến bao gồm: Pelargonium graveolens hort.; Pelargonium citrosum; Pelargonium Westerlund; Pelargonium Mint Rose; Pelargonium Cinnamon Rose…

2. Đặc điểm tinh dầu phong lữ

Tinh dầu geranium (hay còn gọi là tinh dầu phong lữ) có mùi giống mùi hoa hồng đặc trưng được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp nước hoa, mỹ phẩm, thực phẩm, dược phẩm và lĩnh vực liệu pháp mùi hương (aromatherapy).

Người ta đã phân lập được khoảng 60 hoạt chất có trong Pelargonium graveolens. Tuy nhiên các thành phần hóa học tự nhiên chủ yếu bao gồm citronellol (33.93–42.11%), citronellyl formate (17.49–20.64%), geraniol (7.23–14.92%), isomenthone (6.58–9.91%), geranyl formate (2.85–5.42%), neral (1.61–4.1%) và linalool (0.81–2%)..

Tinh dầu phong lữ thương mại trên thị trường đặc trưng bởi nồng độ cao của citronellol (lên đến 45%) và lượng geraniol thấp hơn (<24%) và linalool (<14%). Người ta đã chứng minh rằng hàm lượng tinh dầu và hoạt chất bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như giống cây trồng, tuổi lá, lượng ánh sáng, nhiệt độ, mùa và thời gian thu hoạch, môi trường khí hậu và phân bón.

3. Tác dụng của tinh dầu phong lữ

Tinh dầu phong lữ từ lâu đã được dùng trong điều trị hen phế quản, chống dị ứng, chống oxy hóa, cầm tiêu chảy, bảo vệ gan khỏi độc chất, lợi tiểu, bồi bổ sức khỏe, cầm máu, giảm đau dạ dày và hỗ trợ điều trị đái tháo đường.

3.1. Hạ đường huyết

Các nghiên cứu trên động vật cho thấy khi dùng tinh dầu phong lữ với một lượng nhất định có thể làm giảm đáng kể đường huyết trên chuột. Gợi ý tiềm năng làm giảm đường huyết trên người có đái tháo đường. Tuy nhiên cho đến hiện tại vẫn chưa có nghiên cứu tiến hành trên người mắc bệnh đái tháo đường.

Cơ chế làm hạ đường huyết liên quan đến việc giải phóng insulin do glucose và tăng hấp thu đường vào mô ngoại biên.

3.2. Chống oxy hóa

Tinh dầu phong lữ còn có tác dụng chống oxy hóa bằng cách ngăn cản hình thành các gốc tự do bằng cách ngắt các chuỗi phản ứng oxy hóa và bẫy các gốc tự do trước khi chúng phản ứng với các tế bào đích, từ đó bảo vệ tế bào khỏi bị oxy hóa.

3.3. Kháng viêm, chống dị ứng

Các nghiên cứu còn cho thấy tinh dầu phong lữ có hoạt tính kháng viêm, chống dị ứng, có tác dụng phòng ngừa và điều trị các bệnh lý viêm cấp hay mạn tính ở da như viêm da cơ địa, chàm, vảy nến thông qua việc ức chế sản xuất các yếu tố gây viêm như IgE, TNF-alpha, các cytokine gây viêm ở tế bào mast.

3.4. Giảm các triệu chứng mãn kinh và tiền mãn kinh

Trong một nghiên cứu khác trên 120 phụ nữ có hội chứng tiền mãn kinh cho thấy ở nhóm được xoa bóp với tinh dầu phong lữ các triệu chứng về thể chất và tâm lý đều cải thiện đáng kể so với nhóm chỉ xoa bóp đơn thuần.

3.5. Stress, rối loạn lo âu, trầm cảm

Liệu pháp mùi hương đang ngày càng được áp dụng rộng rãi. Một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng cho thấy ở phụ nữ khi chuyển dạ lần đầu được hít tinh dầu phong lữ giúp làm dịu và có thể giúp họ cảm thấy thư giãn và giảm lo âu khi lâm bồn.

3.6. Chống ung thư

Một nghiên cứu gần đây cho thấy tinh dầu phong lữ còn có đặc tính chống ung thư. Một nghiên cứu thử nghiệm hoạt tính chống ung thư trên nhiều dòng tế bào bao gồm ung thư vú, ung thư dạ dày và u tế bào sắc tố cho thấy hiệu quả ức chế tế bào ung thư phát triển và di căn qua các cơ chế như ức chế tăng sinh và chống hình thành mạch máu mới nuôi khối u.

3.7. Kháng khuẩn

Một số nghiên cứu cho thấy tinh dầu phong lữ có đặc tính tháng khuẩn, kháng virus, nấm (tụ cầu kháng methicillin, candida albican…).

4. Cách sử dụng phổ biến tinh dầu phong lữ

Tinh dầu phong lữ có thể được hòa tan vào một dung môi, chẳng hạn như dầu ô liu, và dùng để bôi trên da. Ngoài ra có thể dùng chấm trực tiếp trên mụn trứng cá hoặc vùng da ngứa, hoặc có thể dùng làm dầu xoa bóp. Tuy nhiên, một số dung môi hòa tan có thể gây dị ứng khi thoa lên da. Do đó trước khi dùng nên thoa thử lên mu bàn tay hoặc mặt trong cánh tay để đảm bảo rằng không có phản ứng dị ứng nào xảy ra.

Liều lượng: với người lớn dùng 15 giọt tinh dầu pha trong 6 thìa cà phê dầu dung môi. Trẻ em dùng từ 3 – 6 giọt tinh dầu pha trong 6 thìa cà phê dung môi.

Nếu dùng trong liệu pháp mùi hương, có thể nhỏ 2 – 3 giọt tinh dầu lên khăn giấy hoặc quần áo. Ngoài ra có thể dùng với máy khuếch tán tinh dầu nếu trong một không gian lớn như phòng ngủ hay phòng làm việc.

Lưu ý: Không được uống tinh dầu phong lữ hay dùng nhỏ vào mắt, mũi, tai hoặc những vùng dễ nhạy cảm khác.

5. Một số công thức làm đẹp với tinh dầu phong lữ

Công thức làm căng bóng da, se khít lỗ chân lông, giảm nếp nhăn, chống lão hóa: dùng 2 giọt tinh dầu phong lữ hòa vào kem mặt và thoa 2 lần/ngày. Với những vùng da rộng hơn, điều chế dầu xoa bóp bằng cách hòa tan 5 giọt tinh dầu trong 1 thìa dầu Jojoba, sau đó massage nhẹ nhàng lên vùng da có nếp nhăn.

Dưỡng tóc mềm, mượt, phục hồi tóc hư tổn: pha 240ml nước với 2 thìa giấm táo, 10 giọt tinh dầu phong lữ trong bình xịt. Sau đó lắc đều để các nguyên liệu hòa vào nhau. Xịt lên tóc, để yên trong vòng 5 – 10 phút, sau đó gội đầu lại.

Dưỡng da phục hồi tổn thương sau mụn trứng cá: hòa 5 giọt tinh dầu phong lữ vào 1 thìa cà phê dầu dừa, khuấy đều. Sau đó nhẹ nhàng massage hỗi hợp này vào vùng da bị ảnh hưởng 2 lần/ngày. Ngoài ra có thể thêm 2 giọt tinh dầu vào sữa rửa mặt hoặc sữa tắm.

Đối với các vết trầy xước, tinh dầu phong lữ có thể làm dịu, khử trùng vết thương và cầm máu. Cách làm: hòa tan 2 giọt tinh dầu phong lữ trong nước và dùng rửa vết thương.

6. Tác dụng phụ và lưu ý

Việc sử dụng tinh dầu cần tuân theo khuyến cáo của Hiệp hội quốc tế về Liệu pháp mùi hương toàn diện (NAHA). Khi dùng đúng cách, tinh dầu phong lữ rất an toàn và gần như không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nào. Một số người có thể có cảm giác nóng và châm chích khi thoa lên da, tuy nhiên phản ứng này sẽ biến mất theo thời gian. Cần phải lưu ý rằng không bao giờ được thoa tinh dầu trực tiếp lên da khi chưa được hòa tan trong dung môi. Tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu trước khi sử dụng tinh dầu phong lữ thoa lên da.

Đôi khi một lượng nhỏ tinh dầu phong lữ được sử dụng trong ngành công nghiệp làm bánh và không cho thấy tác dụng phụ nào trên tiêu hóa. Tuy nhiên với lượng lớn thì hiện tại vẫn chưa có dữ liệu báo cáo và cần nghiên cứu thêm.

Liệu pháp mùi hương với tinh dầu phong lữ nên được coi là liệu pháp thay thế bổ trợ hơn là liệu pháp chính trong điều trị và kiểm soát khí sắc, hành vi hoặc các rối loạn tâm lý. Trong trường hợp xảy ra bất kỳ phản kỳ phản ứng nào, hãy ngưng sử dụng ngay và tìm đến cơ sở y tế gần nhần để được xử trí thích hợp.

7. Kết luận

Như vậy, tinh dầu phong lữ không chỉ mang đến hương thơm độc đáo, quyến rũ mà còn đóng góp nhiều lợi ích bất ngờ cho sức khỏe. Dù vậy, để phát huy tối đa các tác dụng của tinh dầu thiên nhiên này, bạn đừng ngần ngại liên hệ với tinh dầu Kobi để được tư vấn nhiều hơn nhé.

>>> Mua ngay: Tinh dầu Sả Chanh, Tinh dầu Bạc Hà, Tinh dầu Quế 100% nguyên chất, nhập khẩu Ấn Độ hoặc tham khảo danh sách 500 sản phẩm Tinh dầu thiên nhiên, dầu nền, dầu massage, tinh dầu thơm của Kobi tại đây.

8. Các chứng chỉ/chứng nhận

• COA/GC/MS Test.
• Food Safety and Standards Authority of India
• GMP
• Halal
• ISO 9001: 2015

Tài liệu tham khảo

1. Rezaei Nejad, A., & Ismaili, A. (2014). Changes in growth, essential oil yield and composition of geranium (Pelargonium graveolens L.) as affected by growing media. Journal of the science of food and agriculture, 94(5), 905–910. https://doi.org/10.1002/jsfa.6334.
2. Rana VS, Juyal JP and Amparo Blazquez M, Chemical constituents of essential oil of Pelargonium graveolens leaves. Int J Aromather 12:216–218 (2002).
3. Lis-Balchin M, Essential oils from different Pelargonium species and cultivars: their chemical composition (using GC, GC/MS) and appearance of trichomes (under EM), in Geranium and Pelargonium, ed. by Lis-Balchin M. Taylor and Francis, London, pp. 147–165 (2002).
4. Boukhris, M., Simmonds, M. S., Sayadi, S., & Bouaziz, M. (2013). Chemical composition and biological activities of polar extracts and essential oil of rose-scented geranium, Pelargonium graveolens. Phytotherapy research : PTR, 27(8), 1206–1213. https://doi.org/10.1002/ptr.4853.
5. Boukhris, M., Bouaziz, M., Feki, I., Jemai, H., El Feki, A., & Sayadi, S. (2012). Hypoglycemic and antioxidant effects of leaf essential oil of Pelargonium graveolens L’Hér. in alloxan induced diabetic rats. Lipids in health and disease, 11, 81. https://doi.org/10.1186/1476-511X-11-81.
6. Fekri, N., El Amir, D., Owis, A., & AbouZid, S. (2021). Studies on essential oil from rose-scented geranium, Pelargonium graveolens L’Hérit. (Geraniaceae). Natural product research, 35(15), 2593–2597. https://doi.org/10.1080/14786419.2019.1682581.
7. Boukhatem, M. N., Kameli, A., Ferhat, M. A., Saidi, F., & Mekarnia, M. (2013). Rose geranium essential oil as a source of new and safe anti-inflammatory drugs. The Libyan journal of medicine, 8, 22520. https://doi.org/10.3402/ljm.v8i0.22520.
8. Lotfipur-Rafsanjani, S. M., Ravari, A., Ghorashi, Z., Haji-Maghsoudi, S., Akbarinasab, J., & Bekhradi, R. (2018). Effects of Geranium Aromatherapy Massage on Premenstrual Syndrome: A Clinical Trial. International journal of preventive medicine, 9, 98. https://doi.org/10.4103/ijpvm.IJPVM_40_16.
9. Kobayashi, Y., Sato, H., Yorita, M., Nakayama, H., Miyazato, H., Sugimoto, K., & Jippo, T. (2016). Inhibitory effects of geranium essential oil and its major component, citronellol, on degranulation and cytokine production by mast cells. Bioscience, biotechnology, and biochemistry, 80(6), 1172–1178. https://doi.org/10.1080/09168451.2016.1148573.
10. Boukhatem, M. N., Sudha, T., Darwish, N., Nada, H. G., & Mousa, S. A. (2021). Essence aromatique du Géranium Odorant (Pelargonium graveolens L’Hérit.) d’Algérie : exploration des propriétés antioxydante, anti-inflammatoire et anticancéreuse (anti-angiogénique et cytotoxique), in vitro et in ovo, vis-à-vis de différentes lignées cellulaires cancéreuses métastasiques [Rose-scented geranium essential oil from Algeria (Pelargonium graveolens L’Hérit.): Assessment of antioxidant, anti-inflammatory and anticancer properties against different metastatic cancer cell lines]. Annales pharmaceutiques francaises, S0003-4509(21)00096-1. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/j.pharma.2021.07.002