Dầu Hoa Rum

Dầu hoa rum là cái tên còn khá xa lạ với nhiều người Việt Nam. Tuy nhiên, dầu hoa rum đã và đang được sử dụng rộng rãi ở Hoa Kỳ, Ấn Độ, … và được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) của Hoa Kỳ phê duyệt sử dụng. Giá trị lợi nhuận hàng năm mà dầu hoa rum đem về là rất cao. Cùng Kobi tìm hiểu về tác dụng, cách dùng của loại dầu này trong bài viết dưới đây

1. Sơ lược cây rum

1.1. Mô tả về cây rum

Cây rum, rum – safflower, có tên khoa học là Carthamus tinctorius. Rum là một loại trong họ Cúc Asteraceae. Cây được trồng để thay thế cho nghệ tây (Saffaron).

Cây rum là một loại thân thảo hàng năm, mọc nhanh, mọc thẳng, trồng vào mùa đông xuân. Ban đầu có một nhánh trung tâm, về sau phát triển phân nhánh. Thân chính có thể đạt chiều cao từ 30 – 150 cm. Cây phát triển một rễ cái khỏe, mọc sâu tới 2 m. Các nhánh bên đầu tiên phát triển khi thân chính cao khoảng 20 – 40 cm. Các nhánh bên này sau đó có thể phân nhánh tiếp tục để tạo ra các nhánh cấp hai và cấp ba. Mức độ phân nhánh phụ thuộc vào giống cây, điều kiện chăm sóc.

Các lá cây rum dài và có răng cưa từ 10 – 15 cm, rộng 2,5 – 5 cm và chạy dọc xuống thân. Các lá phía trên tạo thành lá bắc thường ngắn, cứng và hình trứng, có thể thành gai. Hoa ở đầu ngọn, đầu cành, dạng cụm hoa chứa 20 – 180 bông hoa riêng lẻ. Ta thường nhìn thấy là cánh hoa nhưng thực chất là từng hoa riêng lẻ. Hoa thường có màu vàng, cam và đỏ, nhưng tồn tại các dạng màu trắng và kem. Mỗi cụm hoa thường chứa từ 15 – 50 hạt. Tuy nhiên, số lượng có thể vượt quá 100 hạt.

1.2. Đặc điểm sinh trưởng của cây rum

Cây rum thường nảy mầm từ 1 – 3 tuần sau khi gieo hạt và phát triển chậm hơn trong điều kiện nhiệt độ thấp. Cây rum thích nhiệt độ cao và phát triển tốt nhất ở 28 – 35°C, có thể chịu được 40°C.

Thời gian từ khi kết thúc ra hoa đến khi hạt chín thường là 4 tuần. Tổng thời gian từ khi gieo đến khi thu hoạch thay đổi theo giống, địa điểm, thời gian gieo và điều kiện trồng trọt. Mùa sinh trưởng là 120 ngày nếu trồng mùa hè và 200 ngày trồng khi mùa đông. Cây rum được trồng vào các mùa khác nhau: vụ đông ở nam trung bộ Ấn Độ, vụ mùa đầu mùa hè ở California và giữa mùa hè ở Bắc của Hoa Kỳ.

Cây rum có khả năng chịu hạn tốt do rễ cắm vào các lớp đất sâu. Trong trường hợp tưới quá nhiều nước, cây dễ bị thối rễ. Do đó, cây ít được trồng trên đất có nguy cơ ngập úng. Cây rum chịu gió và mưa đá tốt.

2. Một số thông tin về dầu hoa rum

2.1. Cách chiết xuất dầu hoa rum

Năm 2018, sản lượng hạt rum toàn cầu là 627.653 tấn, dẫn đầu là Kazakhstan với 34% tổng sản lượng thế giới. Tiếp sau đó là Hoa Kỳ và Ấn Độ, với 26% sản lượng thế giới cộng lại.

Dầu hoa rum lấy từ hạt của cây rum. Hàm lượng dầu của hạt dao động trong khoảng 20 – 40%. Dầu được ép từ hạt. Người ta thu được một chất lỏng đặc không màu, không mùi, có thành phần tương tự như dầu thực vật.

2.2. Các giá trị dinh dưỡng của dầu hoa rum

Có hai loại dầu hoa rum: dầu giàu linoleic và dầu giàu oleic. Dầu rum giàu linoleic giàu chất béo không bão hòa đa, trong khi dầu rum giàu oleic chứa nhiều chất béo không bão hòa đơn hơn.

Dầu hoa rum chứa hai axit béo không bão hòa chính: Oleic (18: 1) và axit linoleic (18: 2), chiếm 90% tổng số axit béo. 10% còn lại bao gồm các axit béo bão hòa như palmitic (16: 0) và axit stearic (18: 0). Ngoài ra, dầu còn chứa vitamin E (α-, β-, γ-, và δ-tocopherol) và β – sitosterol chiếm 36,4% tổng lượng sterol.

3. Những công dụng của dầu hoa rum

3.1. Cải thiện đường huyết

Ngày nay, đái tháo đường và tăng đường huyết là vấn đề rất phổ biến. Nguyên nhân từ chế độ ăn, lối sống sinh hoạt của con người hiện nay. Cải thiện đường huyết làm giảm nguy cơ mắc các biến chứng mạch máu có liên quan đến bệnh đái tháo đường.

Nghiên cứu cho thấy 16 tuần là thời gian tối thiểu cần thiết bổ sung dầu hoa rum để giảm lượng đường lúc đói, HbA1c. Liều lượng sử dụng là 8 gam dầu mỗi ngày, chia thành 4 lần uống trong ngày.

Việc bổ sung một lượng nhỏ dầu hoa rum sẵn có và rẻ tiền vào chế độ ăn uống có tác dụng đối với các yếu tố nguy cơ, kiểm soát bệnh đái đường và phòng ngừa các biến chứng.

3.2. Giảm cân nặng, mỡ nội tạng

Giảm cân và giảm khối lượng mỡ nội tạng có thể đặc biệt có lợi cho sức khỏe. Vì mô mỡ nội tạng dư thừa có liên quan chặt chẽ với các bệnh chuyển hóa. Giảm nhẹ 5% trọng lượng cơ thể có thể cải thiện lipid máu. Dầu hoa rum trên thị trường ở Mỹ và rất giàu axit linoleic axit béo không bão hòa đa (PUFA) n-6. Nhiều tổ chức y tế đưa ra khuyến nghị về lượng axit linoleic trong chế độ ăn uống, thường nằm trong khoảng 3 – 10% tổng mức tiêu thụ năng lượng. Nghiên cứu chỉ ra dầu làm tăng tổng khối lượng cơ thêm 1,0 kg và giảm 1,6 kg khối lượng mỡ nội tạng.

3.3. Thay đổi thành phần lipid máu

HDL cholesterol tăng đáng kể sau khi sử dụng dầu hoa rum. 12 tuần là thời gian bổ sung tối thiểu cần thiết để thấy tác động của dầu này đối với HDL. HDL là loại cholesterol tốt, cần thiết cho sức khỏe. HDL tăng lên là giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Tuy nhiên, xét về cholesterol toàn phần thì không có thay đổi giữa các lần điều trị.

3.4. Chữa lành vết thương

Chữa lành vết thương là một quá trình khôi phục cấu trúc của mô bị thương. Quá trình gồm nhiều giai đoạn: tăng sinh di chuyển tế bào, hình thành mạch máu mới, lắng đọng collagen và tái tạo biểu mô.

Một cách để tăng cường chữa lành vết thương là sử dụng chế độ ăn uống các loại dầu có hàm lượng cao axit béo không bão hòa đa, giàu EPA và DHA. Bởi vì các axit béo này sẽ ảnh hưởng đến quá trình chữa lành da.

Dầu hoa rum làm tăng số lượng mạch máu ở vết thương trên da, yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu A (VEGFA), tăng lắng đọng collagen. Vì vậy, dầu hoa rum đẩy nhanh quá trình chữa lành vết thương. Tuy nhiên, nếu bạn đang có một vết thương lớn, tổn thương sâu thì đừng cố gắng điều trị bằng dầu hoa rum. Thay vào đó, hãy tìm cách điều trị thích hợp từ bác sĩ.

3.5. Dầu cây rum chữa bệnh chàm

Chàm là một tình trạng về da phổ biến. Các triệu chứng của bệnh chàm thực sự là phản ứng viêm. Mặc dù bệnh chàm có thể điều trị bằng thuốc nhưng bạn cũng có thể cải thiện bệnh thông qua chế độ ăn uống và bôi ngoài da.

Lợi ích chế độ ăn uống có dầu hoa rum là giúp cơ thể bạn hấp thu các vitamin tan trong dầu như vitamin A và E. Các vitamin này giúp làm dịu phản ứng viêm, bong tróc da. Ngoài ra, khi bôi lên da thì axit linoleic trong dầu cây rum giúp duy trì tính toàn vẹn của da, giúp ngăn ngừa bong tróc.

3.6.  Làm dịu da khô

Dầu hoa rum chứa vitamin E, rất lợi ích cho làn da. Vitamin E đã là một thành phần quan trọng trong các sản phẩm chăm sóc da trong nhiều thập kỷ. Bởi khả năng chống lão hóa, dưỡng ẩm da rất tốt. Ngoài ra, vitamin E bảo vệ da khỏi tác động của ánh nắng mặt trời và các gốc tự do. Đây là những tác nhân có hại làm tổn thương các tế bào trong cơ thể và góp phần gây ra bệnh tật.

Thoa dầu hoa rum tại chỗ lên da khô giúp làm dịu da và mang lại vẻ mềm mại và mịn màng cho da. Ngày nay, dầu rum là một thành phần phổ biến trong mỹ phẩm và các sản phẩm chăm sóc da.

4. Cách sử dụng dầu hoa rum

4.1. Ẩm thực

Trong những năm gần đây, cây rum được trồng chủ yếu để lấy hạt sản xuất dầu thực vật. Dầu hạt rum không mùi và không màu. Dùng làm dầu ăn, trong nước xốt salad và sản xuất bơ thực vật.

Có hai loại dầu hoa rum như đã nhắc đến ở trên: một loại giàu axit oleic và loại còn lại chứa nhiều axit linoleic. Loại dầu rum phổ biến hơn trên thị trường là loại có hàm lượng oleic cao. Loại này được sử dụng như một loại dầu ăn có đặc tính ổn định nhiệt, đặc biệt là đối với các loại thực phẩm chiên rán.

Điều này là do dầu hoa rum có điểm bốc khói cao khoảng 232℃. Trên thực tế, dầu này có điểm bốc khói cao hơn các loại dầu khác như dầu hướng dương và dầu hạt cải. Theo nguyên tắc chung, dầu hoa rum có điểm bốc khói cao hơn sẽ thích hợp hơn để áp chảo và chiên.

4.2. Dưỡng da

Giống như các loại dầu dưỡng da khác như dầu dừa, dầu olive thì bạn cũng có thể sử dụng dầu hoa rum để dưỡng da, giúp da mịn màng và bảo vệ da. Bạn có thể mát xa da toàn thân với dầu đơn thuần hoặc trộn với vài giọt tinh dầu như cúc la mã.

4.3. Thực phẩm chức năng

Nhờ hàm lượng cao các axit béo có lợi, vitamin E mà ngày nay, dầu hoa rum được bào chế thành những dạng viên nang thực phẩm chức năng. Bạn có thể tìm mua và sử dụng hàng ngày theo nhu cầu dinh dưỡng đã được hướng dẫn bởi nhà sản xuất.

4.4. Công nghệ sơn màu

Loại dầu thứ hai giàu axit linoleic được sử dụng trong sơn màu thay cho dầu hạt lanh, đặc biệt là với sơn trắng. Bởi vì dầu hoa rum không mùi, không có màu như dầu hạt lanh nên không ảnh hưởng đến màu trắng của sơn.

4.5. Dầu sinh học thân thiện với môi trường

Tại Úc vào năm 2005, các tổ chức công ty đã nghiên cứu sản xuất dầu hoa rum chứa 93% axit oleic để sử dụng làm dầu phân hủy sinh học. Ứng dụng vào trong chế tạo cho dầu bôi trơn máy, chất lỏng thủy lực và dầu máy biến áp. Đồng thời làm nguyên liệu cho chất tạo màng sinh học và chất hoạt động bề mặt thân thiện.

4.6. Bổ sung thức ăn cho gia súc

Dầu hoa rum có hàm lượng linoleic cao (3 đến 6% trong khẩu phần) được các chuyên gia khuyến cáo bổ sung làm thức ăn cho gia súc với nhiều lợi điểm:

• Ở cừu: dầu đã làm tăng hàm lượng axit béo không bão hòa và axit linoleic liên hợp trong thịt nạc mà không ảnh hưởng xấu đến năng suất tăng trưởng, đặc tính của thịt.
• Ở bò cái: dầu cũng giúp cải thiện tình trạng cơ thể và năng suất của vật nuôi, giúp nâng cao thành phần chất dinh dưỡng, cải thiện thành phần axit béo trong sữa và chất lượng sữa.

5. Một số lưu ý khi dùng dầu hoa rum (rum-safflower)

• FDA coi dầu hoa rum là dầu thực vật được sử dụng rộng rãi trên thị trường thực phẩm thương mại.
• Mặc dù một lượng nhỏ dầu cây rum sẽ không ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, nhưng sử dụng dầu hoa rum quá nhiều có thể góp phần làm mất cân bằng tỷ lệ omega – 6 và omega – 3 trong chế độ ăn uống. Điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
• Nếu bạn chọn sử dụng dầu hoa rum, hãy sử dụng nó vừa đủ. Bạn có thể thường xuyên thay đổi và sử dụng nhiều nguồn chất béo khác nhau như dầu ô liu, dầu quả bơ và các loại hạt như macca để có một chế độ ăn dinh dưỡng đầy đủ.
• Tuy nhiên, cũng giống như bất kỳ sản phẩm chăm sóc da mới nào, bạn có thể xác định mức độ nhạy cảm của da với dầu hoa rum bằng cách thử trước trên da. Hãy bôi một lượng nhỏ sản phẩm mới lên cẳng tay và đợi trong khoảng thời gian từ 1 – 2 ngày để xem liệu bạn có bất kỳ phản ứng phụ nào không. Nếu da của bạn không bị phát ban hoặc kích ứng, thì bạn có thể sử dụng dầu hoa rum sẽ an toàn.

6. Kết luận

Trên đây là bài viết về dầu hoa rum. Dầu đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, khi sử dụng bạn cần cân bằng các thành phần dinh dưỡng để có chế độ ăn uống hợp lý. Kobi hy vọng bài viết đã cung cấp đến độc giả những thông tin cần thiết về dầu hoa rum. Để tìm kiếm thông tin về những loại dầu khác, bạn có thể truy cập vào website của Kobi nhé.

Tài liệu tham khảo

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3115398/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7672592/
3. https://en.wikipedia.org/wiki/Safflower
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7344433/
5. https://www.ndsu.edu/agriculture/ag-hub/ag-topics/crop-production/crops/safflower/safflower-production
6. https://www.healthline.com/health/safflower-oil-healthy-cooking-oil
7. https://www.healthline.com/health/safflower-oil-for-skin
8. https://www.medicalnewstoday.com/articles/322245#six-health-benefits