Tinh dầu Tiêu Jamaica

Thực tế, từ lâu, Tiêu Jamaica là gia vị truyền thống ở một số địa phương trên thế giới. Bên cạnh góp phần tạo nên hương vị ẩm thực độc đáo, thực vật còn mang đến mùi thơm nồng nàn, đặc trưng cùng với lợi ích sức khỏe bất ngờ. Chính vì vậy, đã có nhiều sản phẩm ứng dụng chiết xuất hương thơm của chúng và nhận được sự yêu thích từ người tiêu dùng. Sau đây, cùng Kobi khám phá những điều kỳ diệu mà tinh dầu Tiêu Jamaica đem đến nhé.

1. Tổng quan về thực vật

1.1 Thông tin chung

• Tên thường gọi: Tiêu Jamaica (Jamaica pepper), Allspice, Tiêu đinh hương (Clove pepper), Pimenta, Pimento…;
• Tên khoa học: Pimenta dioica hoặc Pimenta officinalis;
• Họ thực vật: Họ Myrtaceae;

Theo tài liệu, thực vật có nguồn gốc thuộc loài bản địa ở Trung Mỹ, quần đảo Caribe và Jamaica. Ngày nay, quần thể loài đa dạng và phổ biến ở nhiều khu vực hơn như Honduras, Cuba, Trinidad, Jamaica…Điều thú vị là cái tên “Allspice” có xuất phát từ người Anh. Họ nhận xét rằng hương vị của thảo mộc này tương tự như sự kết hợp mùi của đinh hương, hạt tiêu, quế và nhục đậu khấu.

Thực tế, Tiêu Jamaica (Allspice) chủ yếu được dùng làm gia vị cho các món thịt, tráng miệng, rượu…Thậm chí, một số địa phương còn dùng chúng như phương thuốc tự nhiên để chữa cảm lạnh, đau bụng kinh, khó tiêu, nhức đầu, mệt mỏi và nghẹt mũi…Đặc biệt, chiết xuất tinh dầu của chúng cũng được sử dụng trong sản xuất mỹ phẩm, nước hoa và làm nến do có mùi thơm dễ chịu.

1.2 Mô tả thực vật

• Loài có thể thích nghi và sinh trưởng tốt ở khu vực khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới;
• dioica là thực vật lâu năm, dạng bụi, cứng cáp, thường xanh, cao trung bình khoảng 13m;
• Lá có dạng hình elip thuôn dài, nhọn ở đỉnh, mùi thơm, bề mặt dưới có lông mịn;
• Phần hoa màu trắng, khoảng 4-5 hoa nhỏ mọc cụm lại với nhau;
• Quả dạng hình cầu, đường kính khoảng 5-10mm.

Gia vị Tiêu Jamaica (Allspice) được sản xuất bằng cách chọn quả mọng từ những bông hoa nhỏ của cây. Sau đó đem chúng phơi khô dưới ánh nắng mặt trời cho đến khi chuyển sang màu nâu.

2. Đôi nét về tinh dầu Tiêu Jamaica

2.1 Đặc tính chung của tinh dầu Tiêu Jamaica

Tinh dầu Tiêu Jamaica (Allspice Essential Oil/ Pimento Berry Essential Oil) được chiết xuất từ phần quả mọng của thực vật cùng tên. Thông qua quá trình chưng cất bằng hơi nước thu được dung dịch:

• Có kết cấu sánh nhẹ;
• Độ tỏa hương ổn định và mức độ trung bình đến mạnh;
• Màu sắc: màu vàng nhạt đến nâu cacao;
• Đặc biệt, điểm ấn tượng của tinh dầu đến từ mùi hương phong phú và ấn tượng khó phai. Đó là sự trộn lẫn giữa các gia vị đinh hương, hạt tiêu, quế và nhục đậu khấu, mang chút ấm áp nam tính.

Bảo quản:

• Thận trọng chứa tinh dầu Tiêu Jamaica trong vật chứa thủy tinh tối màu. Nhằm kéo dài thời hạn sử dụng tối đa nên đậy nắp kín lọ sau mỗi lần dùng.
• Hạn chế để ánh sáng mặt trời chiếu vào sản phẩm và tránh tầm tay trẻ nhỏ.
• Trong thời gian dùng, nếu tinh dầu Tiêu Jamaica có mùi lạ, biến chất thì nên ngừng tiếp xúc.

2.2 Các hoạt chất giá trị của tinh dầu tiêu Jamaica

Tùy vào khu vực, khí hậu môi trường sinh trưởng, phương thức chiết xuất…mà tỷ lệ các thành phần có trong tinh dầu Tiêu Jamaica sẽ thay đổi đôi chút. Trong đó, các hoạt chất chính góp phần vào giá trị của tinh dầu gồm:

• Quả Allspice chứa từ 1% đến 4% dầu dễ bay hơi;
• Trong đó gồm: Eugenol, 1,8-cineole, β-caryophyllene, α-caryophyllene, methyl eugenol, γ-cadinenel, caryophyllene oxide…
• Ngoài ra còn có các hợp chất như levo phellandrene, axit palmitic, quercetin, axit gallic, ericifolin…

Một số hoạt chất nổi bật như:

• Eugenol: có nguồn gốc từ phenylpropene, được ca ngợi về khả năng kháng khuẩn, kháng nấm, chống viêm…
• 1,8-cineole (eucalyptol) là chất có tính thơm, mát, và vị cay. Chúng có hiệu quả kháng viêm vô cùng hữu hiệu đồng thời giúp giảm ho, long đờm, giảm đau…
• Quercetin là flavonoid chống oxy hóa mạnh, là “khắc tinh” của các phân tử gốc tự do gây hại.
• Acid gallic: cũng là chất chống oxy hóa mạnh mẽ khác. Chất đang được nghiên cứu về tác dụng bảo vệ tiềm năng đối với sức khỏe não bộ.
• Ericifolin: là một hợp chất phenol có thể có đặc tính kháng khuẩn và chống ung thư.
• Caryophyllene: nhóm hợp chất xuất hiện nhiều loại tinh dầu thiết yếu, tạo mùi hương đặc trưng.

3. Lợi ích của tinh dầu Tiêu Jamaica đối với sức khỏe

3.1 Tiêu Jamaica trong y học dân gian

Từ xa xưa, truyền thống dân gian ở nhiều khu vực trên thế giới đã biết ứng dụng Tiêu Jamaica và chiết xuất của chúng trong việc điều trị bệnh lý. Có thể kể đến như:

• Y học dân gian Mexico và Jamaica sử dụng thảo dược để bổ trợ các vấn đề đau dạ dày, đau bụng kinh, làm ấm người…
• Người dân ở Cuba dùng chế phẩm thảo dược để trị rối loạn tiêu hóa và săn chắc dạ dày. Ngoài ra, tinh dầu có tác dụng kích thích, bổ, giảm đau, giảm đau, làm se da, khử mùi, chữa dạ dày, chống trầm cảm, tẩy, lợi tiểu và khử trùng.
• Y học thảo dược phương Tây sử dụng chất chiết xuất từ ​​cây Allspice để làm miếng dán để điều trị các cơn đau thấp khớp và đau thần kinh

3.2 Kháng khuẩn

Vài nghiên cứu đã ghi nhận kết quả tích cực về khả năng kháng khuẩn của tinh dầu Tiêu Jamaica:

• Tinh dầu cho thấy đặc tính kháng khuẩn chống lại coli, Listeria monocytogenes, S. aureus và Salmonella. Tác dụng của nó chủ yếu là do hàm lượng eugenol, có thể tấn công và làm mất sự toàn vẹn của màng vi khuẩn. Nhờ đó mà có thể ứng dụng khả thi trong công nghiệp thực phẩm, đặc biệt là bảo quản thịt.
• Tuy nhiên, hoạt động chống lại độc tố Staphylococcus aureus và coli còn hạn chế (Masatlioglu 2005, Takemasa 2009).
• Nghiên cứu về tinh dầu chiết xuất từ ​​quả allspice cho thấy đặc tính kháng nấm chống lại Candida albicans. Điều này được giải thích là nhờ thành phần có đặc tính sinh học như eugenol và ericifolin.

Hi vọng tương lai sẽ có thêm các nghiên cứu thực nghiệm lâm sàng để đa dạng dữ liệu và minh chứng rõ ràng hơn cho lợi ích trên.

3.3 Cải thiện tình trạng đau nhức cơ bắp

Tiêu Jamaica là tinh dầu được đánh giá là có lợi cho các vấn đề đau nhức cơ xương khớp. Thông qua các kỹ thuật xoa bóp, massage tại vùng bị ảnh hưởng, sẽ thúc đẩy các dược chất có khả năng giảm đau, chống viêm vào sâu bên trong cơ quan, kích thích tuần hoàn nuôi dưỡng…Từ đó hỗ trợ điều trị các tình trạng đau dây thần kinh, cứng cơ, đau mỏi xương khớp…

3.4 Hỗ trợ các vấn đề về tiêu hóa

Các sản phẩm từ Tiêu Jamaica từ lâu được xem là hữu ích đối với các rối loạn hệ tiêu hóa như đầy hơi, buồn nôn, chán ăn, khó tiêu…Bên cạnh việc sử dụng dưới dạng trà thảo mộc từ thực vật phơi khô, ta có thể tận dụng hỗn hợp gồm tinh dầu này pha trộn với dầu nền (dầu dừa, dầu oliu, dầu jojoba…) để bổ trợ xoa bụng, làm ấm bụng, cải thiện các vấn đề khó chịu.

3.5 Phương thuốc hỗ trợ hô hấp tự nhiên

Một số vấn đề hô hấp phổ biến hiện nay như ho, cảm lạnh, chất nhầy, đờm dư thừa tích tụ, sổ mũi, nghẹt mũi…May mắn thay, tinh dầu Tiêu Jamaica có thể hữu ích đối với các tình trạng kể trên. Bạn có thể sử dụng tinh dầu này trong hỗn hợp dầu xoa bóp rồi làm ấm vùng ngực. Ngoài ra, bạn cũng có thể áp dụng phương pháp xông hơi trị liệu để hơi nước sẽ “dẫn lối” cho các hoạt chất vào đường hô hấp giúp làm ấm, sát khuẩn, loãng đờm, thông thoáng đường thở hơn…

3.6 Làm dịu tâm trí và thư giãn

Thực tế, tương tự như các tinh dầu bay hơi khác, tinh dầu Tiêu Jamaica có thể được sử dụng trong liệu pháp mùi hương nhằm nâng cao tâm trạng và cân bằng các rối loạn cảm xúc. Theo đó, hương thơm ấm áp, thoải mái của chúng sẽ mang đến nguồn năng lượng tích cực, thư giãn tinh thần và bồi dưỡng cảm xúc tự tin. Ứng dụng cho lợi ích này, một số dòng nước hoa đã thêm chúng vào các sản phẩm của mình.

Bước đầu, các lý giải khoa học đã chứng minh chiết xuất này có các tác động lên hệ thần kinh cũng như tiềm năng trong hỗ trợ các chứng trầm cảm, suy nhược, tình trạng mệt mỏi, căng thẳng…Dù vậy, vẫn cần thêm các thử nghiệm lâm sàng về vấn đề này, đặc biệt là trên con người.

3.7 Chống oxy hóa

Năm 2011, nghiên cứu về “Thành phần và hoạt động chống oxy hóa của tinh dầu Pimento từ Jamaica” ghi nhận nhiều kết quả khả quan. Theo đó, báo cáo đã chứng minh rằng tinh dầu này có các hoạt động chống oxy hóa cao hơn so với eugenol nguyên chất. Hơn thế, các tác giả còn khuyến khích sử dụng các chiết xuất từ Tiêu Jamaica bởi hương vị thơm ngon cùng lợi ích sức khỏe to lớn. Trong đó, bao gồm các tiềm năng bảo vệ cơ thể trước sự tấn công của các gốc tự do và nguy cơ bệnh lý khác tiềm ẩn.

3.8 Tinh dầu Tiêu Jamaica trong ngành thực phẩm

Trong ngành thực phẩm, người ta có thể sử dụng tinh dầu Tiêu Jamaica (Allspide) để tạo hương liệu cho các thực phẩm đông lạnh. Thông qua tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ của chúng sẽ mang đến sự hỗ trợ hấp dẫn trong việc bảo quản thịt một cách tự nhiên.

3.9 Chăm sóc răng miệng

Tinh dầu này chứa hàm lượng eugenol phong phú, khiến chúng trở thành tác nhân đầy hứa hẹn để điều trị chứng hôi miệng và các vấn đề về răng miệng khác. Bởi lẽ các nha sĩ sử dụng eugenol như một chất khử trùng đáng tin cậy và gây tê cục bộ để điều trị các vấn đề về nướu và răng

4. Cách sử dụng tinh dầu Tiêu Jamaica hiệu quả

Dựa vào nhu cầu khác nhau mà bạn có thể linh hoạt sử dụng tinh dầu Tiêu Jamaica:

• Thêm 3-4 giọt dầu vào nước tắm để tận dụng các ưu điểm của thảo dược;
• Nhỏ 1 giọt tinh dầu vào khoảng 1oz (khoảng 30ml) dầu nền để làm dầu massage và xoa bóp tại khu vực khó chịu. Ví dụ:
  • Vùng cơ căng cứng hay xương khớp đau nhức;
  • Vùng bụng khi rối loạn tiêu hóa như khó tiêu, đau bụng, buồn nôn…;
  • Vùng ngực với rối loạn hô hấp như cảm, sổ mũi, ho…;
• Xông hơi: nhỏ 2-3 giọt dầu Tiêu Jamaica vào nước sôi để xông hơi. Để nâng cao hiệu quả bạn có thể thông qua thiết bị truyền thống hoặc máy xông hơi hiện đại.
• Khuếch tán hương thơm khắp không gian sống thông qua thiết bị máy khuếch tán, đèn đốt,…đặc biệt là mùa thu và mùa đông nhờ cảm giác ấm áp mà tinh dầu này mang lại.
• Xịt lượng ít tinh dầu đã pha loãng vào những vật dụng cá nhân quen thuộc mà bạn muốn lưu giữ hương thơm thư giãn này như gối, túi vải, quần áo,…

5. Gợi ý kết hợp với tinh dầu Tiêu Jamaica

Xu hướng kết hợp các loại tinh dầu đã và đang nhận được sự yêu thích từ người tiêu dùng. Theo đó tinh dầu Tiêu Jamaica được nhận xét là kết hợp tốt với loại dầu hương cam quýt và các loại dầu gia vị khác. Cụ thể như orange oil, bergamot oil, phong lữ, gừng, oải hương, hoắc hương, ylang ylang…Lưu ý rằng dầu allspice có cường độ mùi trung bình đến mạnh. Do đó, hãy cẩn thận để không bị choáng ngợp bởi các sự pha trộn giữa các tầng mùi hương.

6. Điều cần lưu ý khi sử dụng tinh dầu Tiêu Jamaica

Những trường hợp sau cần có sự tư vấn và hướng dẫn của chuyên gia trị liệu có chuyên môn:

• Phụ nữ đang mang thai, cho con bú, trẻ nhỏ tuổi;
• Nguy cơ cao bị động kinh, ung thư hoặc bất kỳ vấn đề y tế nào;
• Tiền sử bị kích ứng với các thành phần chứa trong tinh dầu;

Khi sử dụng tinh dầu, đặc biệt là pha trong bồn tắm cần phải pha loãng. Bởi chúng có nguy cơ gây kích ứng và mẫn cảm ở một số đối tượng nhạy cảm.

Nếu được sử dụng với mức độ và tỷ lệ cao, chúng có thể gây kích ứng màng nhầy. Vì vậy, nên pha trộn với tỷ lệ thấp với các loại tinh dầu khác trước khi khuếch tán. (Tisserand and Young khuyến nghị mức tối đa qua da là 0,15%.)

Báo cáo ghi nhận khi nuốt phải hơn 5ml dầu allspice có thể gây buồn nôn, nôn, suy nhược thần kinh trung ương và co giật. Do đó, tuyệt đối không được uống trực tiếp tinh dầu nguyên chất.

Khi thưởng thức tinh dầu bằng bất kỳ phương thức nào, nếu có các dấu hiệu kích ứng như choáng, nôn ói, nổi mề đay, phát ban, mụn,…hãy ngừng sử dụng ngay lập tức. Bên cạnh đó, lưu ý các vị trí nhạy cảm của cơ thể như niêm mạc, mũi trong, mắt…

7. Tổng kết

Dù các báo cáo nghiên cứu lâm sàng trên người của tinh dầu Tiêu Jamaica còn khá hạn chế. Tuy nhiên, từ xa xưa kinh nghiệm dân gian đã phần nào chứng minh được công dụng và tiềm năng cho sức khỏe của sản phẩm này. Mong đợi trong tương lai, các nhà khoa học sẽ khám phá thêm các lợi ích và ứng dụng chúng rộng rãi hơn vào khía cạnh cuộc sống. Mời bạn đến với Kobi để cùng nhau trải nghiệm và thưởng thức kho tàng tinh dầu thiên nhiên nhé.

8. Các chứng chỉ/chứng nhận

• GC/MS Test.
• Food Safety and Standards Authority of India
• GMP
• Halal
• ISO 9001: 2015

Tài liệu tham khảo

1. Allspice Essential Oil https://www.aromaweb.com/essential-oils/allspice-oil.asp
2. Pimento Berry Essential Oil https://ayurvedicoils.com/tag/health-benefits-of-allspice-oil
3. Allspice — a Unique Spice with Surprising Health Benefits https://www.healthline.com/nutrition/allspice#recipes