Myrrh là chất nhựa, thu hoạch từ loại cây có tên là Commiphora myrrha. Ngày nay, chiết xuất từ chất nhựa này trở thành một trong loại tinh dầu được sử dụng rộng rãi trên thế giới. Không chỉ mang đến hương thơm độc đáo, chúng còn được đánh giá tích cực khi mang lại vô vàn lợi ích đến sức khỏe con người. Sau đây, Kobi sẽ giới thiệu đến bạn những thú vị mà tinh dầu nhựa thơm Myrrh mang đến nhé.

1. Tổng quan về nhựa thơm Myrrh

1.1 Thông tin chung

Theo các tài liệu, thực vật Commiphora myrrha, thuộc họ Trám (Burseraceae), có nguồn gốc từ Đông Bắc Phi và Tây Nam Á. Trong đó,  từ “Myrrh” bắt nguồn từ tiếng Ả Rập “Murr” có mang ý nghĩa là cay đắng. Đến ngày nay, quần thể này đa dạng, phân bố chủ yếu ở các khu vực có khí hậu nhiệt đới như bán đảo Arabian, bờ biển Somalia…Hiện tại, cây chưa được trồng chính thức ở Việt Nam. Do đó, các chế phẩm của chúng, đặc biệt là nhựa thơm Myrrh sẽ được du nhập vào nước ta với tên gọi khác nhau như mộc dược, một dược,…

Để thu thập nhựa, người ta chủ yếu thông qua vết nứt tự nhiên hoặc nhân tạo ở vỏ cây. Ban đầu, nhựa chảy ra sẽ sệt như dầu đặc, màu trắng hoặc vàng nhạt, dần dần tạo thành khối. Sau đó, chúng từ từ kết cấu thành khối cứng hơn. Và màu sắc cũng chuyển dần sang vàng đậm, nâu vàng hoặc đỏ nhạt, cuối cùng thành màu đỏ sẫm.

1.2 Đặc điểm sinh trưởng và mô tả thực vật

Thực tế, Commiphora myrrha là loài cây thân nhỡ, chiều cao lên đến 4m. Cây ít phân nhánh và các cành đều có gai. Các phiến lá mọc cách nhau, màu xanh xám. Bộ phận hoa màu trắng, mọc ở nách lá, kích thước nhỏ và kiểu đơn tính. Quả dạng hạch, bên trong chia thành 2 ngăn, mỗi ngăn chứa khoảng 1 hạt nhỏ.

Thực vật thường xuất hiện ở độ cao khoảng 250-1300m so với mực nước biển. Tốt nhất là ở những khu vực địa hình đất mỏng, có đá vôi.

Thời điểm thu hoạch thường từ tháng 7-9, bởi lúc này sản lượng và phẩm chất của nhựa tốt.

1.3 Mô tả chất nhựa Myrrh

Sản phẩm nhựa dạng khối, kích thước không đều nhau. Bề mặt ngoài màu nâu vàng hoặc nâu đỏ sẫm, bên trong mờ hơn, có thể phủ bụi phấn vàng. Chất cứng giòn, vị đắng hơi cay và có mùi thơm đặc biệt.

2. Đôi nét về tinh dầu nhựa thơm Myrrh

2.1 Đặc tính chung của tinh dầu nhựa thơm Myrrh

Tinh dầu nhựa thơm Myrrh (Myrrh essential oil) được chiết xuất từ phần nhựa của thực vật cùng tên. Thông qua quá trình chưng cất hơi nước thu được dung dịch có chất sánh, màu từ hổ phách đến nâu vàng và độ tỏa hương trung bình. Đặc biệt, điểm nổi bật của chúng đến từ hương thơm độc đáo, không thể nhầm lẫn. Đó là sự trầm ấm từ mùi hương gỗ và đất hòa quyện với chút cay đắng đặc trưng.

Bảo quản:

• Cẩn trọng chứa tinh dầu nhựa thơm Myrrh trong vật chứa tối màu. Lưu ý rằng phải luôn đậy nắp kín để duy trì độ tươi và thời hạn sử dụng tối đa.
• Cách xa tầm tay trẻ nhỏ và không nên để ánh sáng mặt trời trực tiếp chiếu vào tinh dầu.
• Trong quá trình sử dụng, nếu tinh dầu nhựa thơm Myrrh có bị biến chất thì không nên tiếp xúc.

2.1 Các hoạt chất giá trị của tinh dầu nhựa thơm Myrrh

Trải qua thời gian dài, hầu hết các nghiên cứu đều ghi nhận những hoạt chất có giá trị cao trong tinh dầu nhựa thơm Myrrh. Bao gồm, đa dạng monoterpenes, sesquiterpenes, các hợp chất thơm phân tử nhỏ…Cụ thể như :

• α-pinen, cadinene, limonene, cuminaldehyde, eugenol, cresol, heerabolene, axit axetic, axit formic…
• Furanoeudesma-1,3-diene, furanodiene, lindestrene, β-elemene, Germacrene B, Germacrene D, δ-elemene, 2-Methyl Furanodiene…

Một số hoạt chất nổi bật như:

• Pinene: được tìm thấy chủ yếu trong thành phần nhựa cây. Hoạt chất này mang đến những ưu điểm rõ rệt như kháng viêm, sát trùng…
• Limonene: được báo cáo hoạt động như chất chống viêm, kháng khuẩn, chống oxy hóa mạnh mẽ…
• Eugenol: hợp chất tự nhiên, nổi bật ở những loài như quế, đinh hương…đa dạng tác dụng gồm sát trùng, kháng nấm, chống viêm, chống oxy hóa,…
• Lindestrene: góp phần tạo nên hương thơm của dầu Myrrh, cùng đặc tính giảm đau.
• Furanoeudesma-1,3-diene, furanodiene: mang lại nhiều tính sinh học như giảm đau, ức chế vi sinh vật gây hại phát triển…

3. Lợi ích của tinh dầu nhựa thơm Myrrh đối với sức khỏe

Dưới đây là một số lợi ích chính của việc sử dụng tinh dầu nhựa thơm Myrrh:

3.1 Nhựa thơm Myrrh trong y học dân gian

Qua hàng ngàn năm, tinh dầu Myrrh đã được sử dụng trong các liệu pháp chữa bệnh truyền thống và nghi lễ tôn giáo.

• Người Ai Cập cổ đại sử dụng tinh dầu Myrrh để ướp và thanh tẩy xác chết. Bởi loại dầu này không chỉ mang lại hương thơm dễ chịu mà còn làm chậm quá trình thối rữa.
• Theo y học cổ truyền Trung Quốc và Việt Nam, vị thuốc này có tính hoạt huyết, khử ứ, giảm đau, tiêu sưng…
• Vào thời cổ đại, hương từ Myrrh thường được đốt ở những nơi thờ cúng để giúp thanh lọc không khí và ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn.

3.2 Liệu pháp thư giãn tự nhiên

Từ thuở xưa, liệu pháp tinh dầu đã được sử dụng vì những lợi ích sức khỏe của con người. Với tinh dầu nhựa thơm Myrrh đem đến sự cân bằng hệ thần kinh giữa kích thích và thư giãn. Điều này có thể được lý giải nhờ những hợp chất tiềm năng chứa trong chiết xuất nhựa thơm này. Ví dụ như nhóm sesquiterpenes tác động đến trung tâm cảm xúc của chúng ta ở vùng dưới đồi, giúp cảm xúc bình tĩnh và thoải mái hơn.

3.3 Đem lại lợi ích kháng khuẩn và kháng nấm

Trong lịch sử, tinh dầu nhựa thơm Myrrh mang lại hiệu quả cao trong điều trị vết thương và ngăn ngừa tổn thương do vi khuẩn, nấm gây ra. Với sự phát triển của y học, các nghiên cứu đã và đang dần chứng minh lợi ích này. Theo đó, nghiên cứu sơ bộ trên động vật ghi nhận, dầu Myrrh có thể kích thích và củng cố hệ thống miễn dịch tạo ra “màn chắn” trước sự tấn công của vi khuẩn gây hại. Ngoài ra, chúng cũng được cho là hoạt động tương tự như chất kháng nấm ngoài da.

3.4 Lợi sức khỏe răng miệng

Nhờ tính chống viêm và kháng khuẩn mà dầu nhựa thơm Myrrh giúp hạn chế vấn đề viêm miệng, nướu, răng, tổn thương do mảng bám…Thực tế, người ta thường nhỏ vài giọt tinh dầu này vào nước súc miệng hoặc kem đánh răng để tạo mùi hương và tăng hiệu quả trị liệu. Thế nhưng, vẫn còn cần đa dạng nghiên cứu hơn để xác nhận những lợi ích này.

3.5 Tiềm năng chống oxy hóa

Dù các thực nghiệm lâm sàng về tiềm năng chống oxy hóa trên người chưa đầy đủ nhưng những nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm đem lại tín hiệu khả quan.

• Năm 2010, nghiên cứu dựa trên động vật của tạp chí Food and Chemical Toxicology cho thấy, nhựa thơm Myrrh có thể bảo vệ tế bào gan thỏ trước những tổn thương do oxy hóa gây nên.
• Một báo cáo khác trong ống nghiệm ghi nhận rằng, hiệu quả của dầu Myrrh khá ổn định. Chúng được xem như một chất chống oxy hóa mạnh trong việc “chiến đấu” với các gốc tự do.

3.6 Cải thiện cơn đau và co thắt khó chịu

Vấn đề về đau nhức ở các vị trí trên cơ thể như đau xương khớp, căng cơ,…khá phổ biến. May mắn thay, có nhiều phương pháp hiện nay có thể cải thiện tình trạng khó chịu này. Trong đó, đơn giản là áp dụng động tác xoa bóp, massage cùng với các loại dầu tự nhiên.

Tinh dầu nhựa thơm Myrrh là sự lựa chọn phối hợp tuyệt vời mà bạn không thể bỏ qua. Theo các dữ liệu khoa học, chiết xuất này sẽ xoa dịu cơn đau, thư giãn cơ co cứng, cũng như hỗ trợ ngăn chặn sản xuất hóa chất gây viêm. Bên cạnh đó, theo công bố trên tạp chí Anesthesiology, loại dầu này còn bao gồm các hợp chất tương tác với thụ thể opioid, hạn chế tín hiệu đau.

3.7 Hiệu quả đáng kể đối với rối loạn hô hấp

Tinh dầu nhựa thơm Myrrh sẽ giúp cải thiện rắc rối liên quan đến đường hô hấp do chất nhầy, đờm dư thừa gây nên. Chúng hoạt động như chất long đờm, giúp cải thiện tích cực triệu chứng ho, cảm lạnh, tắc nghẽn…Như vậy, bạn hoàn toàn có thể áp dụng linh hoạt cách thức khác nhau để “dẫn lối” cho tinh dầu này vào cơ thể như xông hơi, khuếch tán, massage tại chỗ ở vùng ngực, cổ…

3.8 Tinh dầu nhựa thơm Myrrh và sức khỏe làn da

Từ lâu, người Ai Cập cổ đại đã biết sử dụng chiết xuất nhựa thơm để ngăn ngừa lão hóa và duy trì làn da khỏe mạnh. Chúng thường được thêm vào các sản phẩm chăm sóc da để vừa tạo hương thơm, đồng thời phát huy toàn diện khả năng giữ ẩm, dịu các mảng khô, nứt nẻ…Hơn thế, tinh dầu thực vật này còn được ghi nhận tác dụng tăng tiết mồ hôi và loại bỏ độc tố dư thừa. Nhờ vậy mà đa số tế bào chết trên da được làm sạch và lỗ chân lông thông thoáng hơn.

3.9 Hỗ trợ phục hồi vết thương

Trên tạp chí Immunotoxicology, tài liệu nghiên cứu trong ống nghiệm đánh giá cao chiết xuất từ nhựa thơm Myrrh có khả năng làm tăng chức năng của các tế bào bạch cầu. Điều này rất quan trọng trong việc cải thiện thời gian chữa lành vết thương. Hơn thế, nhờ đặc tính kháng khuẩn mà tinh dầu còn mang đến tiềm năng ngăn chặn nhiễm trùng do sự phát triển của vi khuẩn, nấm da. Dù vậy, cần thiết có những nghiên cứu trên người lớn hơn để chắc chắn về lợi ích này.

4. Cách sử dụng tinh dầu nhựa thơm Myrrh hiệu quả

Dựa vào nhu cầu khác nhau mà bạn có thể linh hoạt sử dụng tinh dầu nhựa thơm Myrrh:

• Sử dụng tại chỗ với người lớn: pha 3–6 giọt tinh dầu Myrrh trên 1 thìa cà phê (5 ml) dầu nền (độ pha loãng 2-4%). Sau đó, phối hợp chúng cùng các thao tác massage, xoa bóp lên vị trí cần trị liệu. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể thêm 1-2 giọt dầu vào kem dưỡng da, dưỡng ẩm, nước súc miệng…
• Khuếch tán: Thêm 2-4 giọt dầu vào máy khuếch tán tinh dầu để phân phối tinh dầu dưới dạng sương mịn vào không khí xung quanh.
• Xông hơi: nhỏ vài giọt dầu vào máy xông hơi hoặc dụng cụ xông truyền thống để tận hưởng hiệu quả mang lại từ hơi nước trị liệu. Cách này đặc biệt hữu ích đối với mục đích tác động lên vùng da mặt, đường hô hấp…
• Xịt một ít tinh dầu trực tiếp vào vật dụng mà bạn muốn lưu giữ hương thơm này. Chẳng hạn như gối, túi thơm, quần áo…

5. Gợi ý kết hợp tinh dầu nhựa thơm Myrrh

Sau đây, Kobi xin đem đến cho bạn vài gợi ý kết hợp với tinh dầu nhựa thơm Myrrh. Theo đó, phù hợp với hương đất của dầu Myrrh gồm các loại dầu gỗ, cam quýt và hoa cỏ. Chẳng hạn như hương trầm, chanh, cam bergamot, oải hương, khuynh diệp…Trong thực tế, sự hòa quyện của dầu Myrrh và hương trầm (frankincense) khá phổ biến và được ưa chuộng. Bởi chúng không chỉ tạo nên sự tương tác mùi hương tinh tế mà còn hỗ trợ cùng nhau nâng cao lợi ích tổng hợp.

6. Điều cần lưu ý khi sử dụng tinh dầu nhựa thơm Myrrh

Do nguy cơ tiềm ẩn về kích ứng da, nên bạn cần pha loãng dầu Myrrh trong chất vận chuyển. Có thể kể đến như dầu jojoba, hạnh nhân, dầu dừa…Điều này cũng góp phần đáng kể ngăn chặn sự bay hơi quá nhanh của chiết xuất thực vật này.

Tránh thoa dầu Myrrh lên vùng nhạy cảm và mỏng manh, bao gồm cả niêm mạc, mắt và tai trong. Chú ý rửa tay bằng nước xà phòng sau khi dùng tinh dầu để tránh vô tình tiếp xúc với các vùng da nhạy cảm kể trên.

Hãy nhớ rằng không bao giờ được nuốt các sản phẩm từ dầu Myrrh, vì liều lượng cao của myrrh có thể gây độc.

Một số đối tượng sau không được khuyến khích sử dụng tinh dầu này:

• Phụ nữ có thai: bởi chúng có thể gây ra cơn co thắt tử cung và rủi ro sẩy thai.
• Phụ nữ đang cho con bú: vì chưa rõ mức độ an toàn đối với cả mẹ và bé.
• Đối tượng có tiền sử dị ứng với bất kỳ hoạt chất nào có trong tinh dầu nhựa thơm Myrrh…
• Người đang sử dụng thuốc chống đông máu (warfarin…): bởi lo ngại về tương tác thuốc.
• Người có mức đường huyết kiểm soát chưa ổn định: vì có thể làm giảm lượng đường trong máu.
• Nên ngừng sử dụng dầu Myrrh dưới mọi hình thức ít nhất 2 tuần hoặc theo lời khuyên của bác sĩ trước khi phẫu thuật.

7. Quy cách đóng gói

8. Tổng kết

Dù vẫn cần nghiên cứu thêm để xác định cơ chế hoạt động chính xác cũng như liều lượng rõ ràng của tinh dầu nhựa thơm Myrrh cho các lợi ích điều trị. Tuy nhiên, trải qua thời gian dài, những hiệu quả và tiềm năng từ tinh dầu này đem đến cho sức khỏe là không thể phủ nhận. Mời bạn đến với Kobi để chúng ta cùng nhau trải nghiệm kho tàng tinh dầu thiên nhiên tuyệt vời nhé.

Tài liệu tham khảo

1. 11 Surprising Benefits and Uses of Myrrh Oil https://www.healthline.com/nutrition/myrrh-oil
2. 10 Proven Myrrh Oil Benefits & Uses https://draxe.com/essential-oils/myrrh-oil/
3. Myrrh Essential Oil https://www.aromaweb.com/essential-oils/myrrh-oil.asp
4. 17 Amazing Benefits Of Myrrh Essential Oil https://www.organicfacts.net/health-benefits/essential-oils/health-benefits-of-myrrh-essential-oil.html