Cúc kim tiền là loài hoa rực rỡ có nguồn gốc từ miền nam của châu Âu. Cúc kim tiền được sử dụng rộng rãi trong y khoa, ẩm thực ăn uống, và trồng làm cây cảnh trong nhà. Tuy nhiên, còn ít người biết đến dầu chiết xuất từ hoa cúc kim tiền. Hôm nay, mời bạn đọc cùng Kobi tìm hiểu về nguồn gốc, cách sử dụng dầu cúc kim tiền trong bài viết dưới đây.

1.  Mô tả cây cúc kim tiền

• Cúc kim tiền hay cúc tâm tư, cúc vạn thọ thường, cúc vạn thọ Scotch có tên khoa học là Calendula officinalis. Đây là một loài thực vật có hoa trong gia đình họ cúc Asteraceae. Cúc kim tiền có thể có nguồn gốc từ miền nam châu Âu. Nguyên do là cây đã có lịch sử trồng trọt lâu đời khiến nguồn gốc chính xác của nó không được biết đến. Cây được tìm thấy ở những nơi khác trong khu vực ôn đới ấm áp trên thế giới.
• Tên đuôi officinalis trong tiếng Latinh có nghĩa là cây có các công dụng làm thuốc và thảo dược.
• Calendula officinalis là một loại cây thân thảo thơm sống lâu năm. Cúc kim tiền có thể mọc cao đến 80 cm, với thân mọc thưa hoặc mọc thẳng. Các lá có hình mác thuôn dài, dài 5–17 cm. Lá cúc kim tiền có lông ở cả hai mặt. Mép lá nguyên toàn bộ hoặc đôi khi có răng thưa.
• Cụm hoa cúc kim tiền có màu vàng, đầu hoa dày, đường kính từ 4–7 cm. Hoa được bao quanh bởi hai hàng lá bắc có lông. Cúc kim tiền có một vòng hoa tia đơn lẻ bao quanh các bông hoa đĩa trung tâm. Các bông hoa đĩa có hình ống, lưỡng tính. Bông ở trung tâm thường có màu vàng cam đậm hơn các bông hoa tia cái, hình đinh ba, ở ngoại vi. Hoa có thể ra quanh năm ở những nơi có điều kiện thích hợp. Quả là loại quả có gai cong và trọng lượng khoảng 1 gam.
• Hầu hết các giống cây cúc kim tiền trồng đều có mùi thơm cay.

2.  Đặc điểm sinh trưởng của cây cúc kim tiền

• Calendula officinalis có thể được trồng dễ dàng ở những nơi có nhiều nắng. Cúc kim tiền phù hợp với hầu hết các loại đất. Tuy nhiên, khả năng sống sót trong mùa đông lạnh giá và mùa hè nóng nực của cúc kim tiền là khá kém. Ở vùng khí hậu ôn đới, hạt được gieo vào mùa xuân để nở hoa kéo dài suốt mùa hè và sang mùa thu.
• Nên thường xuyên tỉa cành cho cây (loại bỏ những đầu hoa sắp chết) để duy trì sự ra hoa đồng đều.

3.  Cách thu hoạch cúc kim tiền

• Thời điểm tốt nhất để thu hoạch hoa cúc calendula là vào buổi sáng sau khi sương đã khô. Người ta thu hoạch hoa khi chúng đang hé nở. Bởi vì chẳng bao lâu sau thời điểm này, các cánh hoa bắt đầu khô héo.
• Với hoa cúc calendula, càng thu hoạch thường xuyên thì càng tốt. Khi cắt ngọn thường xuyên thì các bông hoa sẽ trở lại và sinh sôi.
• Hoa cúc kim tiền có thể được thêm vào các món hầm, súp, bánh pizza, salad, trong các loại trà thảo mộc.

4.  Dầu cúc kim tiền là gì?

Dầu cúc kim tiền Calendula là một loại dầu tự nhiên được chiết xuất từ ​​hoa cúc vạn thọ (Calendula officinalis). Người ta sử dụng phương pháp truyền (Infused) là phương pháp chính để sản xuất. Cánh hoa sau khi sấy khô được ngâm trong dầu thực vật trung tính. Thường là dầu hạt hướng dương, dầu đậu nành, … Các hợp chất trong cánh hoa sẽ hoà tan vào trong dầu. Cuối cùng thu được dầu cúc kim tiền.

5.  Thành phần hóa học của dầu cúc kim tiền

• Thành phần hoá học trong dầu cúc kim tiền rất đa dạng. Nguyên do là các chất màu sắc cam, vàng, đỏ trong cánh hoa được hoà tan theo.
• Thành phần acid béo thường gặp là Linoleic 16,29%, Oleic 74,48%, Palmitic 4,38%, Stearic 2,16%. Một số hợp chất khác là Vitamin A, Vitamin B1, Vitamin B2, Vitamin B6, Vitamin E, Axit salicylic.
• Một số vi chất khác cũng được tìm thấy. Tuy nhiên, nồng độ thay đổi tuỳ theo thời điểm thu hái, điều kiện trồng trọt, …

6.  Những công dụng của dầu cúc kim tiền

Trong số các loài của chi Calendula, cúc kim tiền là loài duy nhất được sử dụng rộng rãi trong y học trên khắp thế giới. Cúc kim tiền đã được ghi nhận liệu pháp ở Đức, Dược điển Thảo dược Anh, các sách chuyên khảo của Tổ chức Y tế Thế giới. Các chế phẩm của cúc kim tiền được sử dụng trong các hệ thống thuốc bổ sung và thay thế khác nhau.

Dầu cúc kim tiền có thể điều trị các tình trạng da khác nhau, cải thiện chất lượng và vẻ ngoài của da.

6.1. Chống oxy hóa

Dầu cúc kim tiền Calendula có chứa một lượng cao chất chống oxy hóa như vitamin A, B, E và các acid béo. Dầu có thể giúp loại bỏ stress oxy hóa trên da. Khi da bị tích tụ các loại chất oxy có thể làm hỏng các tế bào và gây viêm. Do đó, các chất chống oxy hóa trong dầu Calendula dập tắt các gốc tự do. Từ đó, bảo vệ tế bào khỏi bị hư hại và viêm nhiễm. Dầu cúc kim tiền giúp làn da khỏe mạnh hơn và ít bị kích ứng hơn.

6.2. Hoạt động như một loại kem chống nắng

• Bảo vệ da khỏi tác động của ánh nắng mặt trời thực sự rất cần thiết. Bởi lẽ, tia cực tím có thể khiến da nhanh lão hoá, sạm nám, tàn nhang. Thậm chí có thể gây ung thư da. Do đó, các chuyên gia luôn khuyến cáo sử dụng kem chống nắng hàng ngày.
• Dầu cúc kim tiền có thể là một lựa chọn để chống nắng. Một nghiên cứu cho thấy dầu calendula có đặc tính SPF như một kem chống nắng. Khả năng của dầu được ghi nhận tương đương với SPF 14.

6.3. Dầu Calendula cho vết thương

• Dầu cúc kim tiền có thể đẩy nhanh quá trình chữa lành vết thương. Điều này đã được các tổ chức y khoa công nhận. Nghiên cứu từ năm 2013 sử dụng thuốc mỡ chứa dầu calendula cùng với chế độ chăm sóc tiêu chuẩn. Sự kết hợp này giúp tăng thời gian phục hồi vết rạch tầng sinh môn ở sản phụ sau sinh. Người ta dùng thuốc mỡ calendula cứ 8 giờ một lần trong 5 ngày. Hiệu quả đã cho thấy cải thiện các triệu chứng như mẩn đỏ, sưng tấy và bầm tím.
• Một khảo nghiệm trên chuột cũng tiến hành xác định nồng độ an toàn để chữa lành vết thương. Công thức 15,0% dầu cúc vạn thọ; 10,0% chất hoạt động bề mặt và 75,0% nước tinh khiết là tốt nhất. Công thức có độ ổn định tốt và độ nhớt cao, giúp chế phẩm tiếp xúc lâu hơn với vết thương. Đồng thời, không ghi nhận tác động gây độc tế bào của dầu cúc kim tiền

6.4. Dầu cúc kim tiền giúp trị mụn

• Mụn trứng cá là tình trạng bệnh lý về da thường gặp ở nhóm người trẻ tuổi. Da thường xuất hiện các mụn có kích thước nhỏ, khi các nang lông bị bít tắc do dầu và tế bào da chết. Mụn trứng cá thường xuất hiện trên mặt, trán, ngực, vùng lưng trên và hai bên vai.
• Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy chiết xuất dầu calendula hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa mụn trứng cá. Do bên trong thành phần của dầu có chứa vitamin A và Axit salicylic. Đây là hai thành phần quan trọng trong điều trị mụn trứng cá. Tuy nhiên, nồng độ hoạt chất trong dầu không ổn định do nhiều nguyên nhân khách quan. Do đó, cần có thêm nhiều nghiên cứu để có được tỉ lệ sử dụng hiệu quả.

6.5. Có thể trị hăm tã

• Hăm tã trong y khoa gọi là viêm da tã lót. Đây là một dạng viêm da ở vùng da mặc tã. Hăm tã thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đang trong giai đoạn mang tã. Hăm tã có thể khiến vùng da mông đùi của bé bị ửng đỏ, ngứa ngáy và làm bé khó chịu.
• Một nghiên cứu cho thấy rằng trong điều trị hăm tã, thuốc mỡ chứa dầu cúc kim tiền có hiệu quả hơn đáng kể so với gel lô hội. Các acid béo, vitamin trong dầu cúc kim tiền có thể giúp làm dịu vết hăm tã.

6.6. Giảm nứt núm vú ở phụ nữ đang cho con bú

• Nứt núm vú là tình trạng thường gặp ở phụ nữ đang cho con bú. Nứt núm vú xảy ra do liên quan đên một số chấn thương như nhai cắn, vệ sinh núm vú thô bạo, … Núm vú bị nứt có biểu hiện là da đỏ, bị kích ứng, bị đóng vảy phía trên và xung quanh núm vú. Nứt núm vú gây đau, khó chịu, có thể chảy máu, … Chúng có thể ảnh hưởng đến bà mẹ và hoạt động cho con bú.
• Hoa cúc kim tiền Calendula officinalis có chứa glycoside triterpene, aglycones, carotenoids và tinh dầu. Thành phần này được hoà tan khi tiến hành chiết xuất ra dầu cúc kim tiền. Các sản phẩm bôi ngoài da chứa dầu calendula đã được sử dụng. Mục đích để điều trị núm vú bị đau và nứt trong quá trình cho con bú.

6.7. Vết thương ở bệnh nhân bàn chân đái tháo đường

• Bàn chân đái tháo đường là một thuật ngữ y khoa. Đây là hiện tượng xảy trên người bệnh đái tháo đường (tiểu đường). Các dây thần kinh ngoại biên bị tổn thương sẽ gây viêm loét, thậm chí là hoại tử da và tổ chức mô ở bàn chân. Mỗi năm thống kê ước tính có khoảng từ 4 – 10% người bệnh bị biến chứng bàn chân đái tháo đường. Trong đó có khoảng 1 – 4% là bị viêm loét nghiêm trọng.
• Một nghiên cứu can thiệp trên người bệnh có bàn chân đái tháo đường đã kết hợp laser và dầu cúc kim tiền. Sự kết hợp này có hiệu quả giúp người bệnh giảm đau và thúc đẩy quá trình sửa chữa mô, nhanh lành vết thương.

6.8. Giúp bạn có làn da đẹp hơn

Dầu cúc kim tiền có thể cải thiện vẻ ngoài tổng thể của làn da. Một nghiên cứu đã đánh giá một loại kem có chứa dầu hoa cúc kim tiền. Loại dầu này có thể thúc đẩy quá trình dưỡng ẩm và làm săn chắc da.

7.  Cách sử dụng dầu cúc kim tiền trong đời sống

7.1. Cách kết hợp

Dầu cúc kim tiền có thể được kết hợp vào nước muối, gel lô hội dầu dưỡng. Bạn có thể thêm cùng với dầu hắc mai biển (Hippophae rhamnoides) sẽ tăng cường lợi ích cho làn da.

7.2. Dưỡng da, tóc

• Bạn có thể sử dụng dầu cúc kim tiền trong chu trình dưỡng da hằng ngày của mình. Bạn có thể dùng đơn độc hoặc kết hợp như trên. Tiến hành thoa từ 1 – 2 lần trong ngày.
• Nếu bạn có bé bị hăm tã, hay là bà mẹ đang đang bị nứt vú thì có thể dùng 1 muỗng cà phê dầu calendula hoà cùng gel lô hội. Sau đó, thoa lớp mỏng lên vùng bị bệnh. Gel lô hội giúp thấm sản phẩm trên da nhanh hơn.
• Các axit béo trong dầu cúc kim tiền cũng có thể giúp mái tóc suôn mượt, giảm xơ rối. Bạn có thể dùng một ít dầu ở phần ngọn tóc.

7.3. Trong công nghiệp dược phẩm

• Các chế phẩm dầu cúc kim tiền đang được sử dụng trong thuốc mỡ carophyllenic. Đây là một trong những thành phần của thuốc chữa bệnh độc quyền của Traumeel ®. Thuốc này được sử dụng để điều trị trong chấn thương cơ xương cấp tính, đau và sưng.
• Dung dịch thuốc bôi Otikon và dung dịch thuốc nhỏ tai có nguồn gốc từ hoa cúc kim tiền đã ghi nhận có hiệu quả trong kiểm soát chứng đau tai, viêm tai giữa cấp tính ở trẻ em.
• Ngoài ra, dầu cúc kim tiền còn xuất hiện trong nhiều kem dưỡng da, kem chống nắng, … Cúc kim tiền được sử dụng trong gần 200 công thức mỹ phẩm khác nhau.
• Bạn có thể tìm thấy các sản phẩm kể trên tại các nhà thuốc.

8.  Lưu ý an toàn khi sử dụng dầu cúc kim tiền

8.1. Khi mua dầu

• Bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ, chuyên gia trước khi bạn bắt đầu sử dụng dầu cúc kim tiền.
• Bạn cần chắc chắn sản phẩm dầu calendula được sản xuất có chất lượng, thương hiệu uy tín.
• Bạn cần kiểm tra tên khoa học của sản phẩm dầu cúc kim tiền, Calendula Carrier Oil, Calendula officinalis, … hoặc những tên khác mà Kobi đã liệt kê ở phía trên. Điều này có thể giúp bạn chọn đúng dầu này.
• Bạn cần tìm kiếm thông tin về độ tinh khiết, mức độ pha loãng, loại dầu chiết xuất của nhà sản xuất.
• Nếu dầu cúc kim tiền có mùi khác lạ, không giống mô tả ở trên thì không nên mua.

8.2. Khi sử dụng

Dầu cúc kim tiền Calendula được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ công nhận là an toàn (GRAS).  Nhưng có một số điểm cần lưu ý.

• Tránh dùng dầu calendula nếu bạn bị dị ứng với các loại cây thuộc họ Cúc. Các phản ứng dị ứng, bao gồm cả phản ứng chéo với hoa cúc vàng, cúc daisy và cúc vạn thọ.
• Mặc dù dầu cúc kim tiền có chỉ số SPF, tuy nhiên khá thấp chỉ có 14. Do đó, khi sử dụng dầu trên da thì bạn cần che chắn và chống nắng đầy đủ. Điều này giúp tránh những phản ứng không mong muốn của dầu.
• Nếu da nhạy cảm, thường bị kích ứng, chúng tôi khuyên bạn nên thử dầu đã pha loãng trên vùng da nhỏ. Ví dụ như ở cẳng tay. Nếu không bị kích ứng thì bạn có thể thoa dầu pha loãng lên da toàn thân.
• Phụ nữ có thai, đang cho con bú, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, … trước khi sử dụng dầu bất kỳ, kể cả dầu cúc kim tiền thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ.

8.3. Bảo quản dầu

Để sử dụng dầu cúc kim tiền hiệu quả, trong thời gian lâu dài, bạn cần lưu ý trong cách bảo quản mà Kobi liệt kê dưới đây:

• Bạn nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, thời hạn dùng sau khi mở nắp đã được in trên bao bì của nhà sản xuất dầu cúc kim tiền.
• Ở nhà máy, dầu calendula đã được bảo quản trong thùng thủy tinh, thép không gỉ, nhôm, thùng phuy chuyên biệt. Do đó, tại nhà, bạn nên bảo quản dầu cúc kim tiền trong các loại chai lọ thủy tinh tối màu, nhựa cao cấp. Không nên chứa dầu trong các chai lọ làm từ chất liệu nhựa thông thường.
• Bạn nên bảo quản dầu ở nơi thoáng mát. Tránh để dầu cúc kim tiền tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ cao.
• Bạn nên để dầu cúc kim tiền tránh xa tầm tay của trẻ em và vật nuôi.
• Trong quá trình sử dụng, nếu dầu cúc kim tiền có màu sắc, mùi vị bất thường thì bạn không nên tiếp tục sử dụng sản phẩm.

9.  Kết luận

Dầu cúc kim tiền là một loại dầu có nguồn gốc từ hoa của cây cúc kim tiền. Trong hàng ngàn năm qua, dầu cúc kim tiền đã được sử dụng cho nhiều mục đích trong đời sống của con người. Hiện tại Kobi đang kinh doanh dầu, dầu nền và các sản phẩm phụ trợ. Bạn đọc quan tâm, có nhu cầu sử dụng dầu cúc kim tiền thì đừng ngần ngại liên hệ với Kobi để được tư vấn cụ thể. Những bài viết về sản phẩm khác, bạn đọc có thể tìm hiểu thêm bằng cách truy cập vào trang web chính thức tại Kobi.vn.

>>> Mua ngay: Tinh dầu Sả Chanh, Tinh dầu Bạc Hà, Tinh dầu Quế 100% nguyên chất, nhập khẩu Ấn Độ hoặc tham khảo danh sách 500 sản phẩm Tinh dầu thiên nhiên, dầu nền, dầu massage, tinh dầu thơm của Kobi tại đây.

Tài liệu tham khảo

1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11558637/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3841996/
3. https://link.springer.com/article/10.1007/s11130-016-0596-8
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25684193/
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK501857/
6. https://www.healthline.com/health/calendula-oil#types
7. https://en.wikipedia.org/wiki/Calendula_officinalis
8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27680049/
9. https://www.thespruce.com/harvest-and-dry-calendula-3016611#:~:text=The%20best%20time%20to%20harvest,the%20petals%20begin%20to%20wither.