Hoa cúc Đức hiện nay còn lạ lẫm với nhiều người Việt Nam. Tuy nhiên, ở châu Âu, hoa cúc Đức đã được ưa chuộng và sử dụng rộng rãi từ lâu. Tinh dầu cúc Đức cũng đem lại nhiều giá trị cho sức khỏe con người và giá trị cao về kinh tế. Bài viết sau cung cấp cho bạn một số thông tin hữu ích về tác dụng và cách dùng tinh dầu này.

1. Mô tả cây cúc Đức

Hoa cúc Đức là một loại cây trồng hàng năm, có rễ cọc mỏng. Thân cây mọc thẳng và phân nhiều nhánh. Thân phát triển đến chiều cao 10 – 80 cm. Các lá dài và nhỏ. Hoa mọc riêng biệt ở đầu ngọn chính và ngọn cành, có đường kính từ 10 – 30 mm. Phần nhụy hoa màu vàng. Số lượng cánh hoa từ 11 – 27 cánh màu trắng dài 6 – 11 mm, rộng 3,5 mm, sắp xếp đồng tâm. Quả có màu nâu vàng.

Có hai loại hoa cúc khác nhau mà bạn có thể bắt gặp:

• Hoa cúc Đức (Matricaria recutita hoặc Chamomilla recutita)
• Hoa cúc La Mã (Chamaemelum nobilis hoặc Chamaemelum nobilis)

Sự khác biệt lớn nhất ở hoa cúc La Mã và hoa cúc Đức là về bản thân cây trồng. Hoa cúc La Mã là một loại cây lâu năm. Trong khi đó hoa cúc Đức là cây trồng hàng năm. Hoa cúc La Mã mọc thấp xuống đất, xòe ra; ngược lại hoa cúc Đức mọc thẳng đứng hơn.

Ngoài ra, thành phần hóa học có hoạt tính của chúng khác nhau một chút.

2. Tinh dầu cúc Đức là gì?

Hoa cúc Đức sau khi thu hoạch và sơ chế, người ta tiến hành chưng cất hơi nước và thu được tinh dầu. Tinh dầu hoa cúc Đức mang đến hương thơm dịu nhẹ.

Khi nói đến các loại tinh dầu, vì hoa cúc Đức chứa nhiều chamazulene hơn nên làm cho tinh dầu cúc Đức có màu xanh lam đậm hơn nhiều so với các loại khác.

3. Thành phần hóa học của tinh dầu cúc Đức

Hoa cúc Đức là một nguồn tự nhiên của tinh dầu xanh (blue oil). Điều đáng chú ý là tinh dầu hoa cúc Đức chủ yếu bao gồm các dẫn xuất sesquiterpene (75–90%). Tinh dầu chứa tới 20% polyynes. Các thành phần chính của tinh dầu chiết xuất từ ​​hoa là (E)-β-farnesene (4.9 – 8.1%), terpene alcohol (farnesol), chamazulene (2.3 – 10.9%), α-bisabolol (4.8 – 11.3%), α-bisabolol oxides A (25.5 – 28.7%), α-bisabolol oxides B (12.2 – 30.9%). Trong số các thành phần chính khác nhau, α-bisabolol và chamazulene đã được cho là có hữu ích hơn những thành phần khác. Màu sắc của tinh dầu quyết định chất lượng của nó. Màu xanh của dầu là do chamazulene. Hàm lượng chamazulene trong các loại hoa cúc khác nhau phụ thuộc vào nguồn gốc, thời gian thu hoạch. Tuy nhiên, hàm lượng này bị suy giảm trong quá trình bảo quản hoa.

4. Tác dụng dược lý của tinh dầu cúc Đức

4.1 Kháng nấm, kháng vi khuẩn

Ngày nay, vi khuẩn, vi nấm kháng thuốc càng phổ biến do tình trạng sử dụng thuốc bừa bãi. Thế giới phải tìm kiếm các nhân tố có hoạt tính kháng khuẩn, kháng nấm khác, để bổ sung vào các phương pháp điều trị hiện có.

Tinh dầu cúc Đức thể hiện khả năng kháng khuẩn trên các chủng gây bệnh phổ biến như Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa, Bacillus subtilis, Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes. Một số chủng vi nấm như Schizosaccharomyces pombe, Candida albicans, và Candida Tropicali cũng bị tinh dầu từ cúc Đức “kiềm hãm”.

4.2 Giúp ngủ ngon

Theo y học truyền thống ở châu Âu, các chế phẩm từ hoa cúc Đức như trà và tinh dầu được sử dụng để điều trị chứng mất ngủ nhờ tác dụng an thần.

Người bệnh ngửi tinh dầu hoa cúc Đức đã giảm căng thẳng, giảm nồng độ hormon vỏ thượng thận trong huyết tương.

Ngoài ra, còn ghi nhận sau khi uống trà hoa cúc Đức thì người ta có thể có giấc ngủ sâu và kéo dài hơn.

4.3 Chống viêm, giảm đau

Các thành phần α-bisabolol, bisabolol oxides, chamazulene và các flavonoid khác trong tinh dầu hoa cúc Đức có đặc tính chống viêm và hạ sốt. Nghiên cứu ở những người tình nguyện đã chứng minh rằng tinh dầu hoa cúc Đức thẩm thấu vào da. Từ đó, tinh dầu ức chế giải phóng các hóa chất trung gian gây viêm như prostaglandin E(2), enzym cyclooxygenase (COX-2) mà không ảnh hưởng đến COX-1.

4.4 Cải thiện tình trạng đái dầm ở trẻ em

Đái dầm ban đêm là loại đái dầm phổ biến nhất. Đây là tình trạng tiểu tiện không chủ ý vào ban đêm. Thường không có bệnh lý về tiết niệu và bàng quang thì trẻ sau 5 tuổi sẽ ý thức được và không đái dầm nữa. Mặc dù đái dầm về đêm là bệnh lý lành tính nhưng đây là một tình trạng gây rối loạn tâm lý và căng thẳng. Nó ảnh hưởng đến khoảng 15% đến 20% trẻ em 5 tuổi.

Hoa cúc Đức Matricaria recutita L đã được sử dụng để điều trị chứng đái dầm ở trẻ em trong y học cổ truyền Ba Tư. Nghiên cứu hiện đại đã đánh giá tác dụng của tinh dầu cúc Đức ở trẻ đái dầm và cho kết quả tuyệt vời. Tinh dầu cúc Đức được pha loãng rồi xoa bóp cho trẻ ở vùng bụng chậu. Theo dõi trong 8 tuần ghi nhận, tần suất đái dầm trung bình ở tuần đầu tiên, thứ 2 và thứ 3 thấp hơn đáng kể. Chưa có bất kỳ tác dụng phụ nào được ghi nhận.

4.5 Thoái hóa khớp gối

Thoái hóa khớp là tình trạng tổn thương khớp tăng dần theo độ tuổi. Thoái hóa khớp gây đau, sưng khớp, cản trở sinh hoạt của người bệnh. Người ta thấy rằng bôi thoa tinh dầu từ hoa cúc Đức giúp giảm đau ở bệnh nhân thoái hóa khớp gối. Ngoài ra, người bệnh còn cải thiện được khả năng vận động của khớp khi bôi tinh dầu này. Chưa có bất kỳ tác dụng phụ nào được ghi nhận.

Tuy nhiên, hiện cần có các nghiên cứu sâu hơn, thực hiện ở các dân số khác nhau để xác định xem những tác động này có nhất quán hay không.

4.6 Nhanh lành vết thương

Trong một nghiên cứu in vitro và in vivo, khả năng lành vết thương của tinh dầu từ hoa cúc Đức đã được đánh giá. Kết quả cho thấy rằng các mẫu tốt nhất để chữa lành vết thương là do sự hình thành các mô hạt và tái định vị các sợi collagen.

4.7 Chăm sóc làn da

Tinh dầu cúc Đức là một thành phần hữu hiệu cho da dầu hoặc da hỗn hợp, dễ bị mụn trứng cá và lỗ chân lông to. Nó giúp dưỡng ẩm, làm dịu, làm sáng da, cấp ẩm và tẩy tế bào chết…

Matricin trong Tinh dầu hoa cúc Đức có hiệu quả trong việc tái tạo và củng cố làn da bị tổn thương. Nếu bạn bị các tình trạng da nhạy cảm như Eczema và Viêm da dị ứng, bạn có thể thấy dầu này thuyên giảm đáng kể. Do hàm lượng dầu cao mà có thể dưỡng ẩm da, giảm sự mất nước của da hiệu quả. Khi kết hợp tinh dầu cùng với dầu nền của như dầu hạnh nhân ngọt và hạt nho thì các đặc tính của tinh dầu cúc Đức được gia tăng, giúp duy trì độ đàn hồi của da.

5. Cách sử dụng tinh dầu cúc Đức

Bây giờ bạn đã biết những lợi ích sức khỏe của tinh dầu hoa cúc Đức là gì. Vậy tinh dầu này có thể được pha trộn với các loại tinh dầu khác và được sử dụng theo nhiều cách khác nhau để đạt được hiệu quả.

5.1 Liệu pháp hương thơm

• Để thư giãn giảm căng thẳng, bạn có thể thêm một vài giọt tinh dầu hoa cúc Đức và tinh dầu hoa hồng vào nước tắm ấm. Ngoài ra, bạn cũng có thể cho hỗn hợp này vào máy khuếch tán trong không gian yêu thích.
• Bên cạnh đó, bạn có thể nhỏ vài giọt dầu vào bát to nước nóng và hít hơi nước tỏa ra để làm thông mũi.

5.2 Bôi thoa ngoài da

• Dầu xoa ngoài da nhằm điều trị vết thương, thoái hóa khớp hoặc các tình trạng da. Bạn phải pha loãng tinh dầu hoa cúc Đức với dầu nền, chẳng hạn như dầu jojoba trước khi thoa lên các phần da bệnh.
• Bạn có thể thêm một vài giọt dầu vào một miếng gạc và nhẹ nhàng ấn lên vùng bụng trong trường hợp bạn đang bị các vấn đề về tiêu hóa.
• Tinh dầu từ hoa cúc Đức cũng có thể giúp giảm các triệu chứng đau bụng kinh ở phụ nữ. Bạn có thể trộn 2 giọt tinh dầu hoa cúc Đức, xô thơm, húng quế và hương thảo. Sau đó đổ hỗn hợp vào một chiếc khăn tay ẩm và ấm. Nhẹ nhàng ấn lên vùng bụng dưới trong 5-10 phút để giúp giảm một số cơn đau

5.3 Trong sản xuất dược phẩm

Nhu cầu quốc tế về tinh dầu từ hoa cúc Đức đang tăng lên đều đặn. Do đó, cây được trồng rộng rãi ở Châu Âu và đã được đưa vào một số nước Châu Á để sản xuất tinh dầu.

Ngoài việc sử dụng trong dược phẩm, tinh dầu được sử dụng rộng rãi trong nước hoa, mỹ phẩm, hương liệu, và trong ngành công nghiệp thực phẩm. Tinh dầu của hoa cúc Đức đã được ứng dụng trong dầu xoa bóp cho trẻ em nước hoa, kem mỹ phẩm, dầu gội, kem dưỡng da, kem đánh răng, và cả trong rượu. Do các đặc tính dược lý và dược tính phong phú của nó, hoa cúc Đức có giá trị kinh tế lớn ở các nước Châu Âu.

6. Lưu ý an toàn khi sử dụng tinh dầu Cúc Đức

• Nếu bạn bị dị ứng với hoa cúc, cúc vạn thọ hoặc cỏ phấn hương thì có thể bạn cũng bị dị ứng với hoa cúc Đức. Bạn cần cẩn trọng khi sử dụng tinh dầu từ hoa cúc Đức vì nồng độ đậm đặc sẽ kích hoạt phản ứng dị ứng. Hãy pha loãng tinh dầu và thoa thử lên một vùng da nhỏ để đảm bảo bạn an toàn.
• Mặc dù trà hoa cúc được ưa chuộng trên khắp thế giới, nhưng đối với tinh dầu từ hoa cúc Đức thì bạn không được uống. Do nồng độ của tinh dầu rất cao và việc uống vào có thể gây ra các phản ứng có hại nghiêm trọng, tồi tệ hơn.
• Nếu bạn đang mang thai thì không sử dụng tinh dầu cúc Đức vì nó có thể gây chuyển dạ sớm.
• Nếu gia đình có trẻ nhỏ hoặc vật nuôi thì cần xem xét tinh dầu có gây kích ứng cho chúng hay không. Vì nhóm này rất nhạy cảm với tinh dầu.
• Luôn luôn hỏi ý kiến bác sĩ của bạn trước khi sử dụng tinh dầu hoa cúc Đức. Đặc biệt là nếu bạn cũng đang sử dụng các loại thuốc được kê đơn.

Trên đây là một số thông tin về tinh dầu cúc Đức. Hiện nay, tinh dầu đem lại rất nhiều lợi ích cho con người. Tuy nhiên, các nghiên cứu chuyên sâu về tinh dầu này còn đang triển khai và tiếp tục phát triển thêm. Bạn đọc cần thiết tham khảo thông tin, cách dùng tinh dầu thiên nhiên phù hợp với bản thân và gia đình.

7. Quy cách đóng gói

8. Tại sao chọn Kobi?

Kobi tự hào là nhà nhập khẩu và phân phối các loại tinh dầu thiên nhiên, dầu thực vật chất lượng cao với giá cả cạnh tranh tại Việt Nam từ 2011. Đối tác của chúng tôi là các nhà sản xuất, nhà xuất khẩu cung cấp nguồn thực vật bền vững từ hơn 10 quốc gia, thu mua cây trồng từ nơi chúng phát triển tự nhiên và dồi dào. Mỗi đơn hàng đều đi kèm với GC-MS, COA và SDS để chứng minh dầu của chúng tôi là 100% nguyên chất và tự nhiên. Sự hài lòng của khách hàng là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi và chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của bạn. Hãy liên hệ ngay hôm nay để tìm hiểu cách chúng tôi có thể giúp công việc của bạn phát triển như thế nào nhé!

9. Các chứng chỉ/chứng nhận

• COA/GC/MS Test.
• Food Safety and Standards Authority of India
• GMP
• Halal
• ISO 9001: 2015

Tài liệu tham khảo

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3210003/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5871195/
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5074766/
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6930572/