Tinh dầu Ajwain là cái tên còn lạ lẫm với nhiều người ở Việt Nam. Nhưng Ajwain đã được sử dụng rộng rãi và rất phổ biến trong y học cổ truyền Ấn Độ, Ba Tư, … Cùng KOBI tìm hiểu về tinh dầu Ajwain và những lợi ích trong bài viết chi tiết dưới đây.

1. Mô tả cây Ajwain

Ajwain có tên khác là ajowan, ajowan caraway, hạt thymol, hoặc carom. Đây là một loại thảo mộc trong họ Hoa tán (Apiaceae) có nhiều tên khoa học khác nhau như Trachyspermum ammi, Ammi copticum L., Carum copticum (L.), Trachyspermum copticum, Sison ammi L.

Loại cây này có khả năng mọc trên các cánh đồng khô cằn ở các vùng khác nhau của Trung Âu, Châu Á, Ấn Độ, Iran, Iraq, Afghanistan và Pakistan.

Ajwain là cây lâu năm, có chiều cao khoảng 1m. Thân cây có nhiều cành nhánh, lá nhỏ dạng sợi và rũ xuống gần giống lá thì là. Hoa nhỏ màu trắng, đặc trưng của họ hoa Tán. Quả của Ajwain nhỏ, hình oval, màu vàng đậm, trên bề mặt quả có 5 sọc dài màu vàng nhạt. Người ta thường nhầm lẫn quả với hạt.

2. Tinh dầu Ajwain là gì?

Quả Ajwain sau khi thu hoạch được đem về sơ chế và chưng cất hơi nước thành tinh dầu Ajwain.

3. Thành phần hóa học của tinh dầu Ajwain

Người ta tìm thấy trong tinh dầu Ajwain có nhiều thành phần hóa như thymol, p-cymene, γ -terpinene, β -pinene, terpinene- 4-ol, axit oleic, axit linoleic, p-cymene, axit palmitic, xylen, myrcene và limonene.

4. Tác dụng dược lý của tinh dầu Ajwain

Trong y học cổ truyền Ba Tư, quả Ajwain được sử dụng hàng nghìn năm với nhiều tác dụng. Như giãn phế quản, giảm ho và giảm khó thở; các chứng rối loạn tiêu hóa, như trào ngược, đau bụng.

4.1. Tác dụng kháng khuẩn

Ngày nay càng nhiều loại vi khuẩn kháng thuốc. Khả năng miễn dịch của con người ngày càng thấp hơn và từ đó, gia tăng tỷ lệ nhiễm trùng.

Tinh dầu Ajwain chứa thymol có khả năng ức chế vi khuẩn gram dương và gram âm. Thymol tác động vào màng tế bào, thay đổi cân bằng nội môi pH và ion, từ đó, tiêu diệt vi khuẩn. Có lẽ hứa hẹn là chất chống vi khuẩn hiệu quả.

Tác dụng kháng khuẩn được nghiên cứu kĩ lưỡng trên nhiều nhóm khác nhau. Như là Enterococcus faecalis, Staphylococcus aureus, Escherichia coli, P. aeruginosa, S. typhimurium, Streptococcus mutans, Streptococcus bovis và Shigella flexneri. Tác dụng kháng khuẩn với nồng độ ức chế tối thiểu <2%.

4.2. Cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột

Bệnh loạn khuẩn Dysbiosis xảy ra do sự mất cân bằng vi sinh vật trong đường ruột như lactobacilli, bifidobacteria và vi khuẩn có hại. Trong bệnh này, vi khuẩn có lợi bị giảm đi và vi khuẩn có hại tăng lên trong đường ruột, dẫn đến giảm năng lượng và trọng lượng của cơ thể.

Người ta đã chỉ ra rằng Ajwain có thể ức chế, giảm các vi sinh vật gây bệnh như Candida albicans, Clostridium spp., Bacteroides fragilis. Đồng thời, ít ảnh hưởng đến hệ vi sinh, do đó, có thể có hiệu quả trong điều trị bệnh loạn khuẩn.

4.3. Lành vết thương

Nghiên cứu bôi kem chứa 5% tinh dầu Ajwain lên vết thương ở thỏ. Độ co hồi vết thương vào ngày thứ 15 ở nhóm dùng kem bôi lên tới 99,68% cho thấy tác dụng chữa lành vết thương của tinh dầu Ajwain

4.4. Tác dụng kháng nấm

Hoạt tính kháng nấm của tinh dầu hạt Ajwain cũng được ghi nhận. Aflatoxin là độc tố nấm mốc được tạo ra bởi Aspergillus flavus. Tinh dầu Ajwain chống lại các loài Aspergillus. Đồng thời, có thể làm tăng khả năng sống và giảm tổn thương DNA của tế bào cơ thể.

Trong một nghiên cứu khác, tinh dầu này cho thấy khả năng khàng nấm đối với Epidermophyton floccosum, Microsporum canis, và Trichophyton mentagrophytes, Candida albicans, Candida krusei, Candida tropicalis, Candida glabrata,…

4.5. Tác dụng chống kí sinh trùng

Người ta cũng chỉ ra rằng thymol và carvacrol trong tinh dầu Ajwain có tác dụng đáng kể đối với một số loại kí sinh trùng.

4.5.1. Giun sán

Nhiễm giun chỉ làm cho tổn thương hệ bạch huyết. Thuốc điều trị hiện nay chưa có hiệu quả nhiều trong việc tiêu diệt những ký sinh trùng này. Thymol và carvacrol có các đặc tính diệt khuẩn chống lại giun chỉ trưởng thành S. digitata trong các thí nghiệm.

Ngoài ra, tinh dầu còn làm tăng tỷ lệ chết và vô sinh của giống giun tóc Brugia malayi, giun tròn và ký sinh trùng Leishmaniasis cũng đã được ghi nhận.

4.5.2. Kí sinh trùng sốt rét

Plasmodium falciparum là động vật nguyên sinh, ký sinh ở người gây bệnh sốt rét. Tinh dầu từ quả Ajwain nồng độ 25 μ g/mL cũng cho thấy khả năng diệt kí sinh trùng ở mức độ in vitro.

4.6. Tác dụng lên hệ hô hấp

Một trong những tác dụng điều trị của Ajwain là tác dụng của nó đối với hệ hô hấp. Loại cây này được dùng làm thuốc chống hen suyễn và trị khó thở trong y học cổ truyền. Trong bối cảnh này, nhiều nghiên cứu đã được thực hiện để chứng minh hiệu quả.

Tinh dầu Ajwain cho thấy tác dụng giãn mạnh trên cơ trơn khí quản, tác dụng đối kháng cạnh tranh trên các thụ thể cholinergic. Trong đó, carvacrol đóng vai trò quan trọng. Bên cạnh đó, tinh dầu còn ức chế các chất trung gian gây viêm ở đại thực bào phế nang như TNF- α , IL-1 β , và TGF- β. Từ đó, làm giảm thể tích dịch đàm, giảm sự di chuyển của bạch cầu, giảm NO, và histamine. Tuy nhiên, tinh dầu Ajwain không tác động vào triệu chứng ho.

4.7. Tác dụng lên hệ tim mạch

Do tác dụng ngăn chặn kênh canxi, tinh dầu Ajwain có vai trò đáng kể đối với nhịp tim và huyết áp. Trong đó, Thymol chịu trách nhiệm làm giảm huyết áp và nhịp tim. Tuy nhiên, điều này gây tác động tiêu cực khi sử dụng thymol liều 1–10 mg/kg ở chuột có thể dẫn đến giảm tụt huyết áp.

Ngoài ra, trong một thử nghiệm lâm sàng, tác động của tinh dầu đối với hội chứng mạch vành (đau thắt ngực) đã cho thấy Ajwain có thể gây giãn mạch vành và giảm huyết áp toàn thân.

Bên cạnh đó, cho chuột béo phì uống thymol hai lần mỗi ngày (14 mg / kg) giúp giảm tăng trọng lượng cơ thể, giảm lipid máu và tăng mức độ chống oxy hóa.

4.8. Chống oxy hóa

Các phenolic như thymol và carvacrol trong tinh dầu Ajwain là những chất chống oxy hóa hiệu quả có nguồn gốc thiên nhiên. Chúng giúp cải thiện sức khỏe và hiệu quả tương đương với Vitamin C.

Tuy nhiên, carvacrol và thymol có thể gây ra “oxy hóa đảo ngược” trong một số tế bào khi được sử dụng ở liều lượng quá cao. Vì vậy, cần có các nghiên cứu thiết lập liều lượng an toàn.

4.9. Chống viêm, giảm đau

Viêm là một phản ứng sinh học bình thường của cơ thể. Nó sản xuất các chất trung gian gây viêm. Nếu không kiểm soát, có thể gây ra bệnh lý như viêm khớp, xơ vữa động mạch và một vài loại ung thư.

Nghiên cứu đã chứng minh rằng carvacrol trong tinh dầu Ajwain có tác dụng chống viêm ở chuột. Giảm các triệu chứng phù chân, IL-1β, IL-10 prostaglandin E2 và cyclooxygenase-2 (COX-2).

Ngoài ra, Carvacrol có tác dụng ức chế prostaglandin vì vậy mà giúp cơ thể giảm đau.

4.10.  Tác động lên hệ sinh dục

4.10.1. Ở nữ giới

Ajwain đã được thử nghiệm để phá thai ở một số bang của Ấn Độ vào năm 1987. Kết quả nghiên cứu cho thấy Ajwain đã gây phá thai ở 50/75 trường hợp phụ nữ mang thai. Nó có thể có tính năng gây độc cho thai nhi và khuyết tật bẩm sinh.

4.10.2. Ở nam giới

Tác dụng của tinh dầu Ajwain đối với tinh trùng của người được nghiên cứu. Nó cũng cho thấy rằng Ajwain làm giảm hoạt động của tinh trùng và tỉ lệ thụ thai.

Ajwain làm giảm trọng lượng tinh hoàn, số lượng tinh trùng và khả năng vận động của tinh trùng ở chuột đực. Ngoài ra, mức độ tinh trùng bất thường tăng lên. Tinh dầu này làm giảm khả năng sống, enzyme chống oxy hóa, catalase và chức năng của ty thể, do đó, khả năng thụ tinh của tinh trùng giảm.

4.11.  Tác động lên hệ thần kinh

Tinh dầu Ajwain giúp giảm cơn động kinh và chống trầm cảm bằng cách gia tăng dẫn truyền thần kinh GABAergic trong não.

Bên cạnh đó, tinh dầu còn có thể ức chế đường dẫn truyền đau trong đau khớp, đau đầu, đau thần kinh, …

4.12. Đuổi côn trùng

Ngoài ra, có một số nghiên cứu liên quan đến tác dụng diệt côn trùng của tinh dầu Ajwain. Ghi nhận kết quả đối với gián Đức trưởng thành bằng cách ức chế acetylcholine esterase (AChE).

5. Cách sử dụng tinh dầu Ajwain

• Xoa bóp vùng bụng với 2 giọt tinh dầu Ajowan, 2 giọt tinh dầu hạt Thì là trong hỗn hợp 2 ml dầu mè. Hỗn hợp có thể giúp bạn làm sạch vi khuẩn trong dạ dày – ruột, kích thích tiêu hóa, giảm đầy hơi – đau bụng.
• Pha 1 giọt tinh dầu Ajowan vào một cốc nước ấm. Súc miệng bằng nước thuốc này có hiệu quả trong việc giảm đau răng, khản giọng, đau họng, viêm họng cùng với nhiễm trùng và tắc nghẽn cổ họng.
• Nhẹ nhàng xoa bóp trán, cổ họng, ngực và lưng của bạn với 2 giọt tinh dầu Ajowan, 1 giọt tinh dầu Đinh hương, 1 giọt tinh dầu Cỏ xạ hương và 2 ml dầu Hạnh nhân ngọt. Hỗn hợp có thể giúp giảm các triệu chứng cảm lạnh bao gồm chảy nước mũi, nghẹt mũi, ngứa và chảy nước mắt, nhức đầu, tức ngực hoặc mệt mỏi và khó thở.
• Pha 20 ml dầu dừa cùng với 8-10 giọt tinh dầu Ajowan và xoa bóp khắp cơ thể hoặc tại các khớp đang sưng đau. Đây như loại dầu xoa bóp, giúp làm thư giãn, sảng khoái, giảm đau khớp.
• Thêm 2 giọt dầu Ajowan vào bồn tắm hoặc vào máy khuếch tán tinh dầu của bạn. Đặc biệt là vào ban đêm, giúp giảm mệt mỏi, thay đổi tâm trạng và dễ vào giấc ngủ.
• Thêm 2 giọt tinh dầu Ajowan khi xông hơi. Giúp bạn đổ mồ hôi, thải loại các chất độc hại còn lại trong cơ thể cùng với các vi khuẩn gây vấn đề về hô hấp.
• Đối với xông nhà cửa, tinh dầu Ajwain có thể diệt khuẩn, diệt nấm, giúp không khí trong lành. Bạn có thể thêm một vài giọt tinh dầu vào máy xông tinh dầu; hoặc, pha loãng từ 2 – 4 ml tinh dầu với cồn 70 độ để xịt phòng; hoặc, pha loãng với nước lau sàn nhà để khử khuẩn.

6. Lưu ý an toàn khi sử dụng tinh dầu

• Dữ liệu ghi nhận gây sảy phá thai, dị tật nên tinh dầu Ajwain không khuyến cáo sử dụng ở phụ nữ trong thời kỳ mang thai và cho con bú.
• Do có tác động lên hệ tim mạch nên người có bệnh tim mạch, huyết áp, loạn nhịp tim … cần tham khảo bác sĩ chuyên khoa khi sử dụng tinh dầu Ajwain.
• Không được uống tinh dầu khi chưa được bào chế phù hợp với đường uống.
• Nên sử dụng tại chỗ ở dạng tinh dầu pha loãng. Vì nếu sử dụng trực tiếp trên da có thể gây ra các phản ứng dị ứng
• Cần để tinh dầu tránh xa tầm tay trẻ em.
• Bạn nên có sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe trước khi chọn loại tinh dầu phù hợp với thể trạng và tình trạng bệnh lý riêng của bạn.

Bên cạnh những tác dụng, lợi ích của tinh dầu Ajwain thì cần thêm nhiều nghiên cứu về tính an toàn trong tương lai. Bạn đọc cần tham khảo ý kiến của chuyên gia để sử dụng tinh dầu phù hợp với tình trạng của bản thân.

7. Quy cách đóng gói

• Xem ngay: 150 mùi tinh dầu thiên nhiên phổ biến nhất hiện nay

8. Tại sao chọn Kobi?

Kobi tự hào là nhà nhập khẩu và phân phối các loại tinh dầu thiên nhiên, dầu thực vật chất lượng cao với giá cả cạnh tranh tại Việt Nam từ 2011. Đối tác của chúng tôi là các nhà sản xuất, nhà xuất khẩu cung cấp nguồn thực vật bền vững từ hơn 10 quốc gia, thu mua cây trồng từ nơi chúng phát triển tự nhiên và dồi dào. Mỗi đơn hàng đều đi kèm với GC-MS, COA và SDS để chứng minh dầu của chúng tôi là 100% nguyên chất và tự nhiên. Sự hài lòng của khách hàng là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi và chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của bạn. Hãy liên hệ ngay hôm nay để tìm hiểu cách chúng tôi có thể giúp công việc của bạn phát triển như thế nào nhé!

9. Các chứng chỉ/chứng nhận

• GC/MS Test.
• Food Safety and Standards Authority of India
• GMP
• Halal
• ISO 9001: 2015

Tài liệu tham khảo:

• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4096002/