Tinh Dầu Horehound

Marrubium vulgare là thực vật lâu năm có hình dáng khá tương tự cây bạc hà. Theo đó, những sản phẩm từ loài này luôn được đánh giá cao bởi các lợi ích sức khỏe cùng trải nghiệm hương thơm ấn tượng. Đặc biệt, tinh dầu Horehound từ Marrubium vulgare đang dần chiếm được cảm tình và sự ưa chuộng từ người tiêu dùng. Dưới đây là những thông tin thú vị về tinh dầu Horehound mà Kobi thu thập được.

1. Đôi nét về thực vật

1.1 Thông tin chung

• Tên khoa học: Marrubium vulgare L.;
• Tên gọi thông dụng: horehound, white horehound, Bonhomme, Common Horehound, Grand Bonhomme, Herbe aux Crocs, Herbe Vierge, Horehound, Houndsbane, Marrube Blanc, Marrube des Champs, Marrube Commun,…
• Thuộc Chi thực vật Marrubium: bao gồm khoảng 30 loài;
• Họ thực vật Bạc hà Lamiaceae hay Labiatae;

Thuộc loài thảo mộc sống lâu năm, có mùi thơm và vị đắng. Theo tài liệu, chúng có nguồn gốc từ Châu Âu, Bắc Phi, Tây Nam và Trung Á. Ngày nay, có thể dễ dàng bắt gặp cây Marrubium vulgare ở châu Á, châu Mỹ và châu Âu. Cụ thể như Iran, Thổ Nhĩ Kỳ, Hoa Kỳ…

Lưu ý rằng bài viết này đề cập đến “White horehound” (M. vulgare), do vậy đừng nhầm lẫn với cây black horehound (Ballota nigra).

Loài cây này phát triển nhanh chóng và được biết đến như loài cỏ dại xâm lấn ở vài nơi. Thế nhưng lợi ích của nó vượt xa hành vi xâm lấn của nó.

1.2 Mô tả thực vật

Horehound là loại thảo mộc sống lâu năm, chiều cao trung bình khoảng 20-45cm. Cây có rễ hình chùm và thân dạng gỗ, mọc thẳng, phân nhánh. Ngoài ra, thân có tiết diện vuông, được bao phủ bởi lớp lông ngắn màu trắng.

Lá Horehound có bề mặt nhăn nheo, hình lông chim hoặc chóp không đều, dài khoảng 2-5cm. Chúng có đường gân nổi rõ bên dưới và lông tơ mịn bao phủ.

Những bông hoa màu trắng, nở ở phần trên của thân chính tạo thành từng chùm nhỏ. Hoa có hai mí chia thành môi trên và môi dưới. Trong đó, môi dưới được chia thành ba thùy và môi trên được chia thành hai thùy. Chúng được bao bọc bởi ống màu xanh lục dài 4-7mm và được tạo bởi các lá đài hợp nhất. Hoa Horehound nở quanh năm thường thấy vào mùa xuân và mùa hè.

Quả dài khoảng 1,5-2 cm, hình trứng hoặc tam giác tù, màu xám đến nâu. Bên trong có chứa khoảng 4 hạt, màu nâu đen, hình trứng, dài 1-2,5mm, với kết cấu hơi thô.

Loại thảo mộc này thể phát triển ở rất nhiều vùng khí hậu khác nhau. Nhưng một số người nói rằng chất lượng tốt nhất có được trồng ở nơi nắng nóng gay gắt.

1.3 Thành phần

Kết quả điều tra về M. vulgare đã phát hiện loạt thành phần thực vật hữu ích và nổi bật. Chẳng hạn như:

• Tinh dầu Horehound;
• Flavonoid: apigerin, 7-glycoside, luteolin, luteolin 7-glycoside, quercetin 3-glycoside và quercetin 3-rhamnoglycoside;
• Ancaloid, saponin, tannin, sterol, monoterpen, diterpenes (marrubiol, marrubenol, axit marrubiinic và marrubic)…;
• Nhóm chất este phenylpropanoid bao gồm: verbascoside, arenarioside, forsythoside, ballotetroside, glycoside…;
• Nhựa, chất nhầy, vitamin C và khoáng chất;
• Đáng chú ý nhất, marrubiin, một trong những thành phần dễ bay hơi của Horehound, có tác dụng ấn tượng đối với bệnh tiểu đường và một số vấn đề sức khỏe khác. Ngoài ra, người ta tin rằng marrubiin là nguyên nhân khiến horehound có vị đắng.

Sự kết hợp của các hợp chất hữu cơ độc quyền có trong dầu White Horehound làm cho cây có sức sống rất mạnh mẽ. Đồng thời mang lại tiềm năng to lớn trong ẩm thực và y học trị liệu.

1.4 Ứng dụng của thực vật Horehound trong thực tế

Trong thực tế, hoa cũng như tất cả các bộ phận trên mặt đất của cây đều được sử dụng cho mục đích y học và ngành công nghiệp khác nhau. Có thể dễ dàng tìm thấy thảo mộc này trên thị trường ở một số dạng gồm tươi, khô, bột, viên nang, cồn thuốc, chiết xuất, nước ép…

Cụ thể hơn:

• Y học:
  • Cải thiện tiêu hóa;
  • Kiểm soát chứng khó tiêu, đau bụng;
  • Kích thích sự thèm ăn;
  • Long đờm, hạ sốt, chất làm dịu ho, chữa cảm lạnh thông thường;
  • Lợi tiểu;
  • Khử trùng;
  • …;
• Thực phẩm: siro, trà, bia, kẹo ngậm…
• Hương liệu: tạo hương cho kẹo, rượu mùi…

Liều lượng sử dụng không được quy định phạm vi tiêu chuẩn cụ thể, tùy vào từng cá nhân và mối quan tâm sức khỏe của họ. tuy nhiên theo truyền thống:

• Dưới dạng thảo mộc thô: 4,5g/ngày;
• Nước ép từ thảo mộc: 30-60ml hay 2 đến 4 muỗng canh ;

2. Tinh dầu Horehound là gì?

2.1 Thông tin chung

Tinh dầu Horehound (Horehound Essential Oil) thu được bằng cách chiết xuất các bộ phận trên không của cây Marrubium vulgare, đặc biệt là hoa và lá. Thông qua quá trình chưng cất hơi nước thu được tinh dầu Horehound có đặc trưng như:

• Màu vàng nhạt, trong suốt, đẹp mắt và kết cấu dung dịch lỏng;
• Độ lan tỏa hương thơm ổn định;
• Hương thơm được mô tả đem lại cảm giác tươi mát của hương bạc hà, xen lẫn chút mùi chua và đắng nhẹ.

2.2 Thành phần của tinh dầu Horehound

Thông qua các phương pháp phân tích, thu được thành phần từ tinh dầu Horehound gồm một lượng xấp xỉ bằng nhau của các hidrocacbon monoterpen được oxy hóa và sesquiterpenes. Chủ yếu gồm các hoạt chất α-Pinene, 3-carene, camphene, β-myrcene, longifolene và sesquiterpene như cadinol…Thế nhưng, sự hiện diện và tỷ lệ các hợp chất sẽ không giống nhau ở nhiều địa phương. Ví dụ như:

• Ở một số nơi như Tunisia, Eugenol và β-bisabolene là 2 thành phần chủ đạo.
• Ở Iran, những hợp chất chính là β-bisabolene (25,4%), β-caryophyllene (11,6%) và germacrene D (9,7%);
• Ở Thổ Nhĩ Kỳ là α-pinen (28,85%), β-pinen (18,31%), và β-phellandrene (17,40%).
• Ngoài ra, còn chứa hàng loạt những hoạt chất như β-pinene, camphene, 3-Carene, myrcene, sabinene, clofentezine, D-verbenone, isobornyl formate, fenchyl acetate, geranyl bromide, bornyl acetate, thymol,…

Bên cạnh điều kiện địa lý của từng địa phương, một số yếu tố sau cũng có thể ảnh hưởng đến tinh dầu Horehound:

• Yếu tố môi trường;
• Giai đoạn sinh trưởng;
• Thời gian thu hái;
• Phương pháp thu hoạch;
• Phương thức chưng chất;
• Bảo quản sản phẩm tinh dầu Horehound…;

2.3 Bảo quản tinh dầu Horehound như thế nào?

• Bảo quản tinh dầu Horehound trong lọ thủy tinh có nắp và giữ kín sau khi dùng. Thời hạn sử dụng sản phẩm từ M.vulgare được khuyến nghị sau khi mở nắp thông thường là khoảng 6 tháng. Chú ý các khuyến cáo và hướng dẫn của nhà sản xuất thường được in ấn trên nhãn sản phẩm.
• Với mục đích kéo dài tuổi thọ của sản phẩm, tinh dầu từ Marrubium vulgare có thể đem cất trong ngăn mát tủ lạnh hay tại vị trí thoáng mát…
• Trong quá trình sử dụng, nếu tinh dầu từ loài Marrubium vulgare xuất hiện tình trạng mùi lạ, ôi thiu, bị oxy hóa…thì hãy loại bỏ chúng ngay.
• Để ngăn chặn rủi ro không đáng có, nên để tinh dầu Horehound tránh xa tầm tay trẻ nhỏ.

3. Lợi ích từ tinh dầu Horehound

3.1 Lợi hô hấp và tiêu hóa

Trong nhiều thế kỷ, mọi người trên khắp thế giới đã sử dụng Horehound như phương pháp tự nhiên điều trị rối loạn hô hấp. Bên cạnh loại thuốc giảm ho hay siro ho thảo dược, tinh dầu từ thực vật này còn đóng góp cải thiện đường thở như:

• Kháng khuẩn và chống nấm gây hại đến hô hấp: viêm phế quản, viêm phổi…;
• Hạn chế tình trạng viêm mô và ống dẫn khí gây đau họng, ho, khó thở…;
• Làm loãng đờm, giúp bài tiết chất thải tích tụ dễ dàng hơn;
• Ngăn chặn những kích ứng đường hô hấp;
• Giảm co thắt trong mạch máu;

Bên cạnh điều hòa triệu chứng rối loạn hô hấp, tinh dầu Horehound còn được cho là có tác động đến tiêu hóa. Trong đó nổi bật nhất là kích thích sự thèm ăn thông qua khả năng cải thiện tiết nước bọt và dịch vị của chúng.

3.2 Kháng khuẩn

Kết quả đánh giá hoạt tính thu được trong các thử nghiệm về tinh dầu Horehound được thể hiện khá tích cực. Một số thông tin đáng chú ý như:

• Tinh dầu từ Marrubium vulgare có thể ức chế sự phát triển của:
  • Bacillus subtilis;
  • Staphylococcus aureus;
  • Escherichia coli;
  • Klebsiella pneumoniae;
  • Pseudomonas aeruginosa;
  • …;
• Các nghiên cứu sàng lọc khác còn ghi nhận, chiết xuất từ ​​Horehound và tinh dầu của chúng đã chứng minh hoạt tính chống lại Helicobacter pylori và một số mầm bệnh vi khuẩn, nấm khác ở người. Trong đó bao gồm Staphylococcus aureus kháng methicillin.
• Lợi ích này được cho là đến từ các thành phần có giá trị sinh học cao như α-pinen, β-pinen, limonene, linalool…tồn tại ở mức độ đáng kể và chúng đều có hoạt tính kháng khuẩn mạnh mẽ.

Lợi ích kể trên bước đầu giúp ích cho quá trình tìm kiếm phương thức thay thế cho kháng sinh đắt tiền mà vẫn kiểm soát soát hiệu quả các mầm bệnh truyền qua thực phẩm. Tuy nhiên, việc có thêm nhiều nghiên cứu khác về tinh dầu Horehound này là cần thiết. Điều này giúp đánh giá khoa học sâu hơn về hiệu quả lâm sàng, độc tính…của sản phẩm.

3.3 Tinh dầu Horehound có thể giảm đau, chống viêm

Trong những nghiên cứu trên loài gặm nhấm và thí nghiệm trong ống nghiệm cho thấy rằng các thành phần hóa học của tinh dầu horehound có tác dụng chống viêm và giảm đau. Chẳng hạn như:

• Các este phenylpropanoid acetoside, forsythoside, và arenarioside ức chế sinh tổng hợp prostaglandin xúc tác cyclooxygenase;
• Marrubiin làm giảm histamine-, carrageenan- và formalin gây ra phù nề;
• Ngoài ra, hoạt giảm đau của các dẫn xuất marrubiin như axit marrubiinic cũng đã được chứng minh trên mô hình động vật;

Thật vậy, dù thông tin khoa học thử nghiệm lâm sàng về tác dụng giảm đau của tinh dầu Horehound còn hạn chế, nhưng không thể phủ nhận lợi ích này từ lâu đã được nhân dân ứng dụng trong các liệu pháp xoa bóp bấm huyệt, massage với mục đích giảm đau, tăng tuần hoàn máu, giảm viêm…Bằng cách thức đơn giản là hòa trộn vài giọt tinh dầu này cùng hỗn hợp dầu nền rồi thao tác xoa bóp tại khu vực khó chịu.

3.4 Chống oxy hóa

Hoạt động chống oxy hóa của tinh dầu Horehound cũng được nhận xét nổi bật. Cụ thể:

• Hoạt động chống oxy hóa được đánh giá tích cực thông qua việc thu dọn gốc tự do của 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH), và tổng khả năng chống oxy hóa của tinh dầu.
• Có ý kiến nhận định rằng, tinh dầu của M. vulgare L. có thể được sử dụng làm nguồn cung cấp hoạt tính chống oxy hóa và kháng khuẩn.
• Ngoài ra, chiết xuất từ thực vật còn là chất tăng cường sức khỏe tự nhiên. Bằng cách bảo vệ hệ thống miễn dịch khỏi mầm bệnh và các tác nhân lạ, giúp làm giảm căng thẳng hệ thống miễn dịch.
• Có thể làm giảm các chất trung gian bị oxy hóa của quá trình peroxy hóa lipid. Nhờ đó mà chuyển chúng thành các sản phẩm ổn định hơn, hạn chế tình trạng stress oxy hóa.
• Đặc tính này được cho là nhờ vào sự phong phú của tinh dầu trong các hợp chất monoterpen, và α-pinen là thành phần chính.

3.5 Tiềm năng chống ung thư

Tiềm năng chống ung thư của chiết xuất từ Marrubium vulgare cũng đang trong quá trình nghiên cứu khoa học. Bước đầu thu được những tín hiệu khả quan về Horehound như:

• Những sản phẩm từ Horehound đã được chứng mình là giàu apigenin, một loại flavonoid được ghi nhận là có đặc tính chống ung thư. Bên cạnh đó, số lượng flavonoid trong loại cây này cũng có thể cho phép chúng có đặc tính bảo vệ gan. Điều này cũng đã được đề xuất bởi một nghiên cứu trên động vật năm 2015 được công bố trên Tạp chí Sinh lý học và Dược học Canada.
• Theo một nghiên cứu năm 2006 được công bố trên tạp chí Oncology Reports, các hoạt động chống tăng sinh của loài cây này, đặc biệt trong trường hợp ung thư đại trực tràng, có thể là do sự hiện diện của siterpenoids như marrubiin và marrubenol.
• Horehound sở hữu đặc tính chống viêm, ngăn ngừa sự chết của tế bào và giảm nguy cơ ung thư trong tế bào.
• Đặc tính chống oxy hóa của tinh dầu còn giúp vô hiệu hóa các gốc tự do là sản phẩm phụ nguy hiểm của quá trình hô hấp tế bào. Đây là nguyên nhân gây ra đột biến tế bào và quá trình apoptosis của tế bào bất thường.

Mặc dù nghiên cứu hiện có có thể hướng tới tiềm năng chống ung thư của Marrubium vulgare, nhưng cần có nhiều nghiên cứu lâm sàng quy mô lớn hơn để hỗ trợ lợi ích này.

3.6 Liệu pháp hương thơm

Tương tự như những loại tinh dầu bay hơi khác, tinh dầu Horehound cũng được ưa chuộng và hữu ích trong quá trình tập yoga, thiền định, nghi lễ tâm linh, thư giãn…Cùng với hương thơm thanh mát đặc trưng, mùi hương sẽ giúp chúng ta:

• Thư giãn trí não;
• Ổn định tâm trí;
• Mở mang tâm hồn;
• Yên bình trong cảm xúc;
• Đánh tan ức chế căng thẳng;

4. Gợi ý một số cách sử dụng tinh dầu Horehound

4.1 Tinh dầu dạ hoa dùng qua đường hô hấp

• Phương thức khuếch tán tinh dầu Horehound dễ dàng bằng thiết bị như máy xông, máy khuếch tán tinh dầu…
• Phương thức xông hơi bằng tinh dầu Horehound sẽ dẫ truyền dẫn hơi nước tác động trực tiếp đến nhiều rối loạn sức khỏe khác nhau. Có thể kể đến như chứng ho dai dẳng, đờm tích tụ, nghẹt mũi, sổ mũi, giúp tăng tuần hoàn, thư giãn tinh thần…
• Cho 2 giọt tinh dầu từ Marrubium vulgare vào túi thơm, rồi treo trong phòng khách, phòng ngủ, phòng tắm…
• Nhỏ vài giọt tinh dầu Marrubium vulgare vào trong bồn tắm, vật dụng gần nơi thư giãn, nghỉ ngơi. Bên cạnh đó, có thể cho 1 giọt tinh dầu từ Horehound vào bàn tay rồi xoa tròn và hít thở sâu. Điều này giúp điều chỉnh tâm trạng và hạn chế căng thẳng tức thì, đồng thời lưu giữ hương thơm trên cơ thể…

4.2 Tinh dầu Horehound dùng bên ngoài da

Hỗn hợp dầu massage và xoa bóp: Pha loãng từ 1 đến 2 giọt tinh dầu từ Marrubium vulgare vào dầu vận chuyển. Có thể dễ dàng tìm kiếm các loại dầu nền như dầu hạnh nhân, dầu dừa, dầu oliu, dầu jojoba để tạo nên hỗn hợp massage phù hợp với nhu cầu điều trị. Ví dụ: Trộn 4 đến 5 giọt tinh dầu Horehound với 2ml dầu dừa.  Sau đó, nhẹ nhàng xoa bóp những phần bị viêm, đau nhức với hỗn hợp ấm này rồi chườm nóng.

Thêm 1 giọt tinh dầu Horehound vào kem dưỡng da để nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh hơn.

5. Lưu ý gì khi sử dụng tinh dầu Horehound

5.1 Lưu ý chung

Khi sử dụng tinh dầu Horehound cần phải chú ý các điều sau:

• Hành động dùng tinh dầu Horehound nguyên chất, đậm đặc bằng miệng trực tiếp không được ủng hộ. Bởi lẽ, hành động này có thể khiến cơ thể bao gồm gan, thận, dạ dày gặp rủi ro sức khỏe.
• Không khuyến khích tự ý sử dụng tinh dầu này theo cách không được nhà sản xuất khuyến nghị. Thực tế, hai cách sử dụng chiết xuất từ Horehound đơn giản và thường được ưa chuộng là bằng hô hấp và thoa tại chỗ.
• Ngoài ra, nên kiểm tra tinh dầu Horehound tại vùng da nhỏ và theo dõi phản ứng sau đó. Mặt khác, lưu ý hạn chế tiếp xúc những nơi nhạy cảm trên cơ thể như vết thương hở, tai trong, niêm mạc, mắt,…
• Vì tinh dầu Horehound càng đậm đặc, nồng độ càng cao thì tình trạng kích ứng, phỏng da,…sẽ dễ xảy ra. Vì vậy, đừng thoa tinh dầu từ Marrubium vulgare chưa pha loãng lên da mà chưa am hiểu tường tận.
• Đối với đối tượng đang gặp tình trạng sức khỏe đặc biệt, hãy tham khảo tư vấn của y bác sĩ trước khi sử dụng sản phẩm từ thực vật từ cây Marrubium vulgare.

5.2 Đối tượng nào nên thận trọng khi sử dụng tinh dầu Horehound

Thực tế, không phải bất cứ ai cũng dùng được tinh dầu từ cây Horehound. Cần lưu ý cẩn thận trong trường hợp là:

• Trẻ em;
• Phụ nữ có thai: Theo báo cáo, Horehound có tác dụng làm nổi mụn, kích thích hành kinh và sẩy thai.
• Phụ nữ đang cho con bú;
• Đối tượng từng dị ứng với sản phẩm chiết xuất từ thực vật thuộc loài Marrubium vulgare;
• Ngoài ra, một số tương tác thuốc khác của chiết xuất Horehound bạn có thể cân nhắc như:
  • Thuốc điều trị đái tháo đường: tăng khả năng làm hạ đường huyết;
  • Tim mạch: có thể làm tăng rối loạn tim mạch bất thường;
  • Thuốc huyết áp: tăng khả năng hạ huyết áp;
• Phẫu thuật: Horehound có thể làm giảm lượng đường trong máu. Điều này có thể cản trở việc kiểm soát lượng đường trong máu trong và sau khi phẫu thuật. Ngừng dùng chiết xuất từ Marrubium vulgare ít nhất 2 tuần trước khi phẫu thuật theo lịch trình.

6. Tổng kết

Quả thực, hỗn hợp các hợp chất hữu cơ độc đáo trong tinh dầu Horehound đã làm cho chúng trở nên rất mạnh mẽ, và khá phổ biến với các nhà thảo dược. Đa số ý kiến đều đồng tình rằng tinh dầu Horehound đã thực sự đóng góp tích cực vào sự cân bằng của tinh thần và tâm trí. Đồng thời, chiết xuất thực vật từ Marrubium vulgare đã mang lại liệu pháp hương thơm tuyệt vời, cùng lợi ích sức sức khỏe đáng tin cậy. Mời bạn ghé thăm Kobi để khám phá nhiều hơn về thế giới tinh dầu thiên nhiên đa dạng cùng nhiều sản phẩm tự nhiên độc đáo khác nhé.

7. Các chứng chỉ/chứng nhận

• GC/MS Test.
• Food Safety and Standards Authority of India
• GMP
• Halal
• ISO 9001: 2015

Tài liệu tham khảo

1. Essential Oil Composition and Glandular Trichomes of Marrubium vulgare L. Growing Wild in Algeria https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/10412905.2006.9699116
2. 5 Horehound Respiratory & Digestive Benefits https://draxe.com/nutrition/horehound/
3. Chemical Constituents, In Vitro Antibacterial Properties and Antioxidant Activity of Essential Oils from Marrubium vulgare L. Leaves https://www.researchgate.net/publication/351297960_Chemical_Constituents_In_Vitro_Antibacterial_Properties_and_Antioxidant_Activity_of_Essential_Oils_from_Marrubium_vulgare_L_Leaves
4. Horehound https://www.drugs.com/npp/horehound.html
5. WHITE HOREHOUND https://www.rxlist.com/white_horehound/supplements.htm
6. 10 Impressive Benefits Of White Horehound https://www.organicfacts.net/health-benefits/herbs-and-spices/white-horehound-2.html
7. Health Benefits of Horehound (White Horehound) https://www.healthbenefitstimes.com/horehound/
8. Chemical composition and antioxidant activity of Marrubium vulgare L. essential oil from Tunisia https://www.researchgate.net/publication/264979475_Chemical_composition_and_antioxidant_activity_of_Marrubium_vulgare_L_essential_oil_from_Tunisia
9. The Essential Oil Composition of Marrubium vulgare L. from Iran https://www.researchgate.net/publication/227854050_The_Essential_Oil_Composition_of_Marrubium_vulgare_L_from_Iran