Prunus dulcis là một trong những thảo dược có hoạt tính sinh học và đặc tính dược lý mạnh mẽ. Từ xưa đến nay, những sản phẩm và chiết xuất từ thực vật này, trong đó có tinh dầu đã để lại ấn tượng khó phai về hương thơm cũng như lợi ích sức khỏe đáng giá. Dưới đây là những thông tin thú vị về tinh dầu hạnh đào (Bitter Almond Essential Oil) mà Kobi thu thập được.

1. Đôi nét về thực vật

1.1 Thông tin chung

• Tên gọi khoa học: Prunus dulcis var. amara hoặc Amygdalus communis var. amara;
• Chi thực vật: Mận mơ (Prunus). Hạnh đào cùng với đào (P. persica) được xếp vào cùng phân chi Amygdalus. Chúng được phân biệt với các phần chi khác bởi lớp vỏ hạt cứng (vỏ quả trong) có nếp nhăn lượn sóng bao bọc bên ngoài nhân (hạt giống).
• Họ thực vật: Rosaceae;
• Phân chi thực vật Amygdalus;
• Tên gọi khác: hạnh đào, hạnh nhân đắng, biển đào,…;
• Tên tiếng anh thông dụng: Bitter almond;

Theo tài liệu, hạnh đào thường xuất hiện ở khu vực Trung Đông và châu Á hơn cả.

Trong đời sống, nhân của quả hạnh đào (Hạnh đào nhân) thường được gọi là hạnh nhân. Chúng có thể tở thành một nguyên liệu dùng trong nhiều món ăn.

1.2 Mô tả thực vật và đặc điểm sinh trưởng của hạnh đào

Hạnh đào được phân loại là quả hạch, có phần hạt được bao bọc trong một lớp vỏ bên ngoài và một lớp vỏ cứng. Các loại quả từ loài Prunus dulcis var amara luôn có vị đắng ( do hàm lượng axit hydrocyanic cao).

Thời gian nở hoa của hạnh đào tùy theo khu vực địa lý và điều kiện khí hậu. Cụ thể:

• Tại bắc bán cầu là vào khoảng đầu mùa xuân, tháng 3 đến tháng 4 hằng năm;
• Tại nam bán cầu là vào khoảng tháng 9 hàng năm;

1.3 Thành phần có trong hạnh đào

Dưới đây là một số thành phần nổi bật có mặt trong quả hạnh đào (bộ phận thường được dùng nhất của thực vật):

• Benzaldehyde, glycoside amygdalin, hydrogen cyanide (còn được gọi là hydrocyanic acid hoặc prussic acid);
• Hạnh đào có chứa axit béo thiết yếu như acid oleic, acid linoleic,…
• Các hợp chất phenolic, flavonoid, phytosterol;
• Vitamin và chất hòa tan trong lipid như retinol, tocopherol, α-tocopherol, vitamin K, vitamin D, β-sitosterol…

1.4 Ứng dụng của hạnh đào trong cuộc sống

Một thông tin bạn cần phải biết đó là hạnh đào hay hạnh nhân đắng sống có chứa một số độc tố có thể gây chết người, ngay cả với liều lượng nhỏ. Nếu bạn ăn 7-10 quả hạnh đắng chưa được qua chế biến như đun nóng, luộc, nướng, rang,…thì bạn sẽ tiêu thụ một lượng axit hydrocyanic độc hại. Vì lý do này, dạng thô của hạnh đào bị cấm ở một số quốc gia, bao gồm Hoa Kỳ. Tuy nhiên, một khi đã được xử lý, axit hydrocyanic trong thực vật sẽ bị loại bỏ hoặc trung hòa. Tinh dầu hạnh đào và chiết xuất được cho là an toàn có thể được sử dụng trong một số cơ sở chữa bệnh nhất định.

Hạnh đào cũng được sử dụng trong sản xuất một số sản phẩm mỹ phẩm và chăm sóc sức khỏe. Chẳng hạn như xà phòng, dầu xả, nước hoa, kem dưỡng da. Loại hạnh nhân này được ưa chuộng cả về mùi và hàm lượng hoạt chất cao có thể giúp giảm viêm và làm đẹp da.

Về mặt y học, các chất chiết xuất của nó được sử dụng để trong điều trị co thắt, rối loạn hô hấp, viêm và đau cục bộ….

Dầu chiết xuất từ ​​những quả hạnh này có thể dùng như hương liệu tạo mùi trong đồ uống có ga, rượu, bánh kẹo…

Tinh dầu hạnh đào có các đặc tính chữa bệnh, nhưng nó phải được sử dụng hết sức thận trọng để ngăn ngừa độc tính xyanua.

1.5 Phân biệt hạnh đào (hạnh nhân đắng) và hạnh nhân ngọt

Thực tế, có nhiều loại hạnh nhân khác nhau, hạnh đào (hạnh nhân đắng) là một trong hai loại phổ biến nhất, cùng với hạnh nhân ngọt (sweet almond). Dưới đây là một số điểm khác biệt giữa 2 loài hạnh nhân này:

• Đầu tiên là chúng đến từ 2 loài cây khác nhau.
• Hạnh nhân đắng có thể có lượng axit hydrocyanic cao hơn so với hạnh nhân ngọt.
• Hạnh nhân đắng có xu hướng hữu ích hơn trong dầu ăn và trong các chế phẩm nấu ăn. So với thực phẩm ăn nhẹ thông thường như sữa, bánh kẹo, đồ ngọt,…mà hạnh nhân ngọt thường đại diện. Dầu chiết xuất từ quả hạnh ngọt có thể được sử dụng như một loại dầu vận chuyển cho các loại tinh dầu. Do vậy, hầu hết mọi người đều quen thuộc với hạnh nhân ngọt hơn.
• Về ngoại hình, tuy 2 loài này khá giống nhau, đều có vỏ nâu và phần bên trong màu trắng. Tuy nhiên, hạnh đào có xu hướng rộng, ngắn hơn và có vị đắng đặc trưng.
• Do có nhiều chất béo không bão hòa được tìm thấy trong mỗi quả đào, chúng có thời hạn sử dụng ngắn hơn so với hạnh nhân ngọt. Vì vậy, sản phẩm có nguồn gốc từ chúng nên được bảo quản trong hộp kín và tránh ánh nắng trực tiếp, nhiệt hoặc độ ẩm quá cao.

2. Tinh dầu hạnh đào là gì?

2.1 Thông tin chung

Tinh dầu hạnh đào (Bitter Almond Essential Oil) là chiết xuất thực vật từ bộ quả hay cụ thể là hạt của Prunus dulcis var. amara. Bằng quá trình chủ yếu chưng cất hơi nước thu được dung dịch tinh dầu hạnh đào có đặc tính:

• Dung dịch tinh dầu hạnh đào có kết cấu lỏng, độ lan tỏa hương trung bình.
• Màu sắc vàng nhạt, trong suốt
• Được nhận xét là hương thơm tương tự hương đào vừa ngọt ngào vừa tươi mới, nhưng cũng không kém phần đặc biệt;

2.2 Thành phần của tinh dầu hạnh đào

Lợi ích sức khỏe và hương thơm của tinh dầu hạnh đào đến từ những thành phần ấn tượng. Qua phương pháp phân tích bằng GC-MS ghi nhận:

• Các loại hợp chất chiếm tỷ lệ cao trong tổng lượng tinh dầu như benzaldehyde (62,52%), benzoic acid (14,80%), hexadecane (3,97%)…
• Ngoài ra còn có eicosan (2,26%), mesitylen (1,62%), 1-etyl-3-metyl-benzen (1,61%), rượu benzyl (1,59%), 1,3-xylen (1,56%), dodecan ( 1,50%), 3,5-di-tert-butylphenol (1,24%);
• 3- (hydroxyl-phenyl-metyl) -2,3-dimethyl-octan-4-one (1,23%), dodecyl aldehyde (1,18%) , benzyl xyanua (1,06%), 1,4-xylen (0,90%), etylbenzen (0,69%), tetradecan (0,61%);
• 3-etyl-2-undecanone (0,50%), heptadecan (0,39%), 2- metylundecan (0,26%), 1,2,4-trimetylbenzen (0,24%) và 1,2-xylen (0,18%), được xác định với lượng ít hơn.
• Hơn nữa, một số hợp chất chưa biết đã được tìm thấy dưới dạng vết hoặc thành phần phụ

Lưu ý rằng, tinh dầu hạnh đào vẫn sẽ có khác biệt về số lượng thành phần, tùy thuộc vào:

• Môi trường sống;
• Khí hậu và thời tiết nơi loài Nyctanthes arbor-trist Prunus dulcis var. amara;
• Khu vực sinh trưởng;
• Giai đoạn sinh trưởng;
• Phương pháp thu hoạch;
• Bảo quản sản phẩm tinh dầu hạnh đào;
• …;

2.3 Bảo quản tinh dầu hạnh đào thế nào?

• Bảo quản tinh dầu hạnh đào trong lọ thủy tinh có nắp và giữ kín sau khi dùng. Thời hạn sử dụng sản phẩm từ Bitter almond được khuyến nghị sau khi mở nắp là khoảng 6 tháng. Chú ý các khuyến cáo và hướng dẫn của nhà sản xuất thường được in ấn cụ thể trên nhãn sản phẩm.
• Với mục đích kéo dài tuổi thọ của sản phẩm, tinh dầu hạnh đào (Bitter Almond) có thể đem cất trong ngăn mát tủ lạnh hay đặt tại vị trí thoáng mát…
• Trong quá trình sử dụng, nếu tinh dầu từ loài Prunus dulcis var. amara xuất hiện tình trạng mùi lạ, ôi thiu, bị oxy hóa…thì hãy loại bỏ chúng ngay.
• Để ngăn chặn rủi ro không đáng có, nên để tinh dầu Bitter Almond tránh xa tầm tay trẻ nhỏ.

3. Lợi ích từ tinh dầu hạnh đào đối với sức khỏe

3.1 Thuốc an thần tự nhiên

Glycoside amygdalin, một hợp chất có trong tinh dầu hạnh đào, tác dụng trực tiếp lên các dây thần kinh. Điều này khiến thần kinh sẽ giảm nhạy cảm với cảm giác, do đó đem lại công dụng an thần, ức chế, thậm chí là gây tê, gây mê.

Dựa vào chi tiết trên, một số địa phương đã ứng dụng hỗn hợp có chứa chiết xuất hạnh đào để gây tê tại chỗ. Cần lưu ý chỉ thoa dầu bên ngoài cục bộ với liều lượng rất thấp. Không bao giờ cố nuốt chiết xuất bitter alomond vì mục đích gây mê, bởi có thể gây tử vong.

3.2 Liệu pháp hương thơm

Theo Viện Nghiên cứu Vật liệu Thơm (RIFM), “Research Institute for Fragrance Materials Inc”, tinh dầu hạnh đào đã được sử dụng công khai trước năm 1890. Sau đó, chúng dần chiếm được sự ưa chuộng rộng rãi trong các loại nước hoa ở Hoa Kỳ.

Đây cũng là cách thức sử dụng phổ biến của tinh dầu này, bởi sự an toàn và lợi ích của chúng. Chỉ cần nhỏ vài giọt tinh dầu vào máy khuếch tán và tận hưởng hỗn hợp hương liệu tươi mới này.

3.3 Chống oxy hóa

Trong nghiên cứu xác định các hoạt động chống oxy hóa từ chiết xuất hạnh đào, đa số ý kiến đều đồng tình về khả năng mạnh mẽ này của chúng. Theo đó, Bitter almond là nguồn cung cấp giàu chất dinh dưỡng và phytochemical, hoạt động như chất chống lại gốc tự do và chất hóa học gây hại cho sức khỏe con người. Ngoài ra, nghiên cứu cũng đã chỉ ra loại chất dinh dưỡng góp phần tạo nên lợi ích này như vitamin, phenolic, acid béo,…

3.4 Chống nấm

Trong báo cáo về tiềm năng chống nấm của tinh dầu hạnh đào hay hạnh nhân đắng (BAEO) ghi nhận hiệu quả đáng kể. Chúng không chỉ thể hiện hoạt tính kháng nấm từ trung bình đến cao trong mọi trường hợp, mà còn thể hiện hoạt tính kháng nấm phổ rộng. Đặc biệt, thí nghiệm đa cho thấy khả năng ức chế sự phát triển của chủng nấm như:

• Alternaria solani;
• Gloeosporium Orbiculare;
• Gaeumannomyces graminis;
• Botrytis cinerea;
• Alternaria brassicae;
• Fusarium graminearum;
• …;

Hi vọng trong tương lai, tiềm năng này của tinh dầu hạnh đào sẽ được phát triển và ứng dụng trong thực tế phổ biến.

3.5 Kháng khuẩn

Hai thành phần của tinh dầu hạnh nhân đắng (hạnh đào) là hydroxyanua và benzaldehyde, cực kỳ độc hại đối với đời sống động vật cũng như đối với vi khuẩn, vi trùng, nấm và vi rút. Do đó, bitter almond có thể được sử dụng hiệu quả như một chất diệt khuẩn, kháng vi rút và diệt nấm. Đồng thời, được ứng dụng trong trị liệu bệnh liên quan đến nhiễm trùng do vi rút, vi trùng, nấm…

3.6 Đặc tính chống ung thư

Tiềm năng chống ung thư của chiết xuất hạnh đào đang được nghiên cứu và bước đầu thu được kết quả khả quan. Theo đó, chất amygdalin và vitamin B17, đôi khi được gọi là laetrile, có thể giúp một tỷ lệ nhỏ bệnh nhân ung thư. Tuy nhiên, cần cân nhắc sử dụng và phải có sự hỗ trợ của bác sĩ y tế để tránh rủi ro tiềm ẩn khác kèm theo.

3.7 Lợi hô hấp và tinh thần

Tinh dầu hạnh đào Bitter Almond rất hữu ích trong liệu pháp tinh thần và hô hấp. Theo đó, chúng có thể:

• Nâng cao tinh thần;
• Xoa dịu những cảm xúc;
• Hạn chế căng thẳng;
• Cung cấp năng lượng tích cực;
• Cân bằng tâm trí;

Trong thực tế, ta có thể ứng dụng sản phẩm tinh dầu hạnh đào này trong nhiều hoạt động hằng ngày khác nhau. Ví dụ như yoga, thiền định, thư giãn sau những giờ làm việc vất vả, buổi trị liệu xoa bóp bấm huyệt, massage…

Bên cạnh đó, nhờ hương thơm đặc trưng cùng đa dạng hoạt chất giá trị mang tính sát khuẩn, chống oxy hóa…mà tinh dầu từ Prunus dulcis var. amara còn giúp cải thiện vấn đề hô hấp khó chịu. Có thể kể đến như nghẹt mũi, sổ mũi, ho khan, đờm tích tụ, đường thở không thông suốt,…

3.8 Giảm đau

Với đặc tính chống đau khớp, chống viêm và giảm đau mạnh mẽ đã được kiểm chứng từ kinh nghiệm dân gian, tinh dầu Bitter almond là một nguyên liệu có thể được dùng trong hỗn hợp xoa bóp massage ngoài da. Chúng được ghi nhận là hiệu quả trong:

• Đau nhức ở hệ thống vận động, đau đầu…;
• Tình trạng sưng viêm khớp;
• Căng đau cơ bắp;

4. Gợi ý một số cách sử dụng tinh dầu hạnh đào

4.1 Tinh dầu hạnh đào dùng qua đường hô hấp

• Khuếch tán tinh dầu hạnh đào thông qua thiết bị như máy xông, máy khuếch tán tinh dầu…
• Xông hơi bằng tinh dầu từ Bitter almond sẽ truyền dẫn hơi nước tác động trực tiếp đến nhiều vấn đề sức khỏe. Ví dụ như thư giãn, lợi hô hấp, loãng đờm, giảm ho, thông mũi, giảm đau, kích thích tuần hoàn lưu thông,…
• Cho 1-2 giọt tinh dầu hạnh đào này vào túi thơm, rồi treo trong phòng khách, phòng ngủ, phòng tắm…
• Nhỏ vài giọt tinh dầu cây Prunus dulcis var. amara vào trong bồn tắm, vật dụng gần nơi thư giãn, nghỉ ngơi. Bên cạnh đó, có thể cho 1 giọt tinh dầu từ hạnh đào vào bàn tay rồi xoa tròn, hít thở sâu để điều chỉnh tâm trạng.

4.2 Tinh dầu hạnh đào dùng bên ngoài da

Hỗn hợp dầu massage bao gồm từ 1 đến 2 giọt tinh dầu Prunus dulcis var. Amara cùng dầu vận chuyển như dầu hạnh nhân, dầu dừa, dầu oliu, dầu jojoba…để tạo nên hỗn hợp massage phù hợp với nhu cầu trị liệu.

Thêm 1 giọt tinh dầu hạnh đào vào kem dưỡng da để nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh hơn.

5. Lưu ý gì khi sử dụng tinh dầu hạnh đào?

5.1 Lưu ý chung

Khi sử dụng tinh dầu hạnh đào phải chú ý các điều sau:

• Uống tinh dầu hạnh đào (bitter almond) nguyên chất, đậm đặc bằng miệng trực tiếp không được khuyến khích. Bởi chúng chứa nhiều axit hydrocyanic, độc tính xyanua này đủ mạnh để giết một người. Tiếp xúc với một lượng nhỏ xyanua đủ mạnh để gây ra các triệu chứng buồn nôn, chóng mặt, huyết áp thấp, đau đầu và tim đập nhanh. Liều cao có thể dẫn đến mất ý thức, co giật, huyết áp thấp, suy hô hấp và tử vong. Do vậy, hãy lựa chọn nhà phân phối sản phẩm tinh dầu uy tín và đáng tin cậy. Bởi tinh dầu hạnh đào được sản xuất ở những nơi này đã được loại bỏ hầu hết độc tố trước khi đưa ra thị trường.
• Đừng bao giờ dùng tinh dầu từ Prunus dulcis var. Amara theo cách không được nhà sản xuất khuyến nghị. Thực tế, hai cách dùng tinh dầu hạnh đào đơn giản là bằng hô hấp và thoa bên ngoài da.
• Ngoài ra, hãy kiểm tra tinh dầu hạnh đào lên vùng da nhỏ trước và theo dõi phản ứng sau đó. Mặt khác, cần chú ý hạn chế tiếp xúc ở các khu vực nhạy cảm trên cơ thể như vết thương hở, tai trong, mắt, niêm mạc,…
• Tinh dầu hạnh đào càng đậm đặc, nồng độ càng cao thì tình trạng kích ứng, phỏng da…dễ xảy ra. Vì vậy, đừng thoa tinh dầu hạnh đào chưa pha loãng lên da mà chưa am hiểu tường tận.

5.2 Đối tượng nào nên thận trọng khi sử dụng tinh dầu hạnh đào

Thực tế, không phải bất cứ ai cũng dùng được tinh dầu từ cây Prunus dulcis var. Amara. Cần lưu ý với:

• Trẻ em nhỏ tuổi;
• Phụ nữ có thai;
• Phụ nữ đang cho con bú;
• Đối tượng từng dị ứng với sản phẩm chiết xuất từ thực vật thuộc loài Prunus dulcis var. Amara.
• Những người có hệ thống miễn dịch yếu nên cân nhắc tránh xa loại hạnh nhân đắng này và tinh dầu của chúng. Vì cơ thể của họ có thể nhạy cảm ngay cả với liều lượng thấp của xyanua.
• Chiết xuất từ hạnh đào có thể tác động bằng cách ức chế hệ thần kinh. Vì vậy, ngưng dùng sản phẩm từ hạnh đào ít nhất 2 tuần trước khi phẫu thuật theo lịch trình. Điều này sẽ tránh được những tương tác với thuốc gây mê, gây tê trong quá trình phẫu thuật.
• Với những đối tượng đang gặp vấn đề và tình trạng sức khỏe đặc biệt nhạy cảm, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng sản phẩm từ thực vật từ cây Prunus dulcis var. Amara

6. Quy cách đóng gói

7. Tổng kết

Như vậy, không thể phủ nhận rằng tinh dầu hạnh đào từ loài Prunus dulcis var. amara đã thực sự đóng góp tích cực vào sự cân bằng của tinh thần và tâm trí. Đồng thời, bitter almond đã mang lại trải nghiệm thưởng thức hương thơm tuyệt vời, cùng lợi ích sức sức khỏe đáng tin cậy. Mời bạn ghé thăm Kobi để khám phá nhiều hơn về thế giới tinh dầu thiên nhiên đa dạng cùng nhiều sản phẩm tự nhiên độc đáo khác nhé.

8. Tại sao chọn Kobi?

Kobi tự hào là nhà nhập khẩu và phân phối các loại tinh dầu thiên nhiên, dầu thực vật chất lượng cao với giá cả cạnh tranh tại Việt Nam từ 2011. Đối tác của chúng tôi là các nhà sản xuất, nhà xuất khẩu cung cấp nguồn thực vật bền vững từ hơn 10 quốc gia, thu mua cây trồng từ nơi chúng phát triển tự nhiên và dồi dào. Mỗi đơn hàng đều đi kèm với GC-MS, COA và SDS để chứng minh dầu của chúng tôi là 100% nguyên chất và tự nhiên. Sự hài lòng của khách hàng là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi và chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của bạn. Hãy liên hệ ngay hôm nay để tìm hiểu cách chúng tôi có thể giúp công việc của bạn phát triển như thế nào nhé!

9. Các chứng chỉ/chứng nhận

• GC/MS Test.
• Food Safety and Standards Authority of India
• GMP
• Halal
• ISO 9001: 2015

Tài liệu tham khảo

1. Bitter Almonds: Poisonous Nut, Powerful Extract https://www.drlamcoaching.com/blog/bitter-almonds-poisonous-nut-powerful-extract/
2. Some Bioactive Compounds and Antioxidant Activities of the Bitter Almond Kernel (Prunus dulcis var. amara) https://www.researchgate.net/publication/279314690_Some_Bioactive_Compounds_and_Antioxidant_Activities_of_the_Bitter_Almond_Kernel_Prunus_dulcis_var_amara
3. Extraction, Chemical Composition, and AntifungalActivity of Essential Oil of Bitter Almond https://www.researchgate.net/publication/307441365_Extraction_Chemical_Composition_and_Antifungal_Activity_of_Essential_Oil_of_Bitter_Almond
4. BITTER ALMOND https://www.rxlist.com/bitter_almond/supplements.htm
5. What Are Bitter Almonds & Their Benefits https://www.organicfacts.net/bitter-almonds.html
6. 9 Best Benefits Of Bitter Almond Essential Oil https://www.organicfacts.net/health-benefits/essential-oils/health-benefits-of-bitter-almond-essential-oil.html
7. Natural Oil of Bitter Almond – Alpha Research and Development https://studylib.net/doc/9038795/natural-oil-of-bitter-almond—alpha-research-and-develop…
8. Hạnh đào https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BA%A1nh_%C4%91%C3%A0o