Có lẽ đa số trong chúng ta đã quen thuộc quả Cranberry (Nam Việt Quất) trong thức uống giải khát. Tuy nhiên, ít ai biết rằng bộ phận hạt của loài này còn là nguồn cung cấp dầu thực vật với giá trị dinh dưỡng cao. Dưới đây là những thông tin thú vị về sản phẩm dầu hạt nam việt quất cũng như lợi ích của chúng đối với sức khỏe con người.

1. Đôi nét về thực vật

Cranberry (nam việt quất) có tên khoa học là Vaccinium macrocarpon thường xuất hiện ở các khu vực Hoa Kỳ, Canada, Châu Á, Châu Âu…với tên gọi khác nhau như Large cranberry, American cranberry,…Đặc biệt, ở Mỹ, loài được trồng rộng rãi như một nguồn thực phẩm và ứng dụng phổ biến trong dinh dưỡng, mỹ phẩm, chăm sóc sức khỏe…

Nam việt quất là loại trái cây nhỏ, màu đỏ đậm, và có vị chát. Trong thực tế, chúng rất thích hợp để làm:

• Mứt nam việt quất;
• Nước ép trái cây;
• Nước sốt;
• Thuốc nhuộm;
• Ngoài ra, hạt nam việt quất còn được dùng để chế biến dầu, một sản phẩm với những công dụng sức khỏe và làm đẹp tuyệt vời.

2. Dầu hạt nam việt quất là gì?

2.1 Thông tin chung

Dầu hạt nam việt quất (Cranberry Carrier Oil hay Cranberry seed oil) được chiết xuất từ bộ phận hạt của thực vật cùng tên. Cụ thể hơn, dùng quả nam việt quất được làm khô, rồi tách hạt ra. Sau đó, dầu được chiết xuất trực tiếp từ những hạt này thông qua phương pháp chủ yếu là ép lạnh.

Thu được dầu Cranberry có đặc tính chung như:

• Kết cấu mang độ sánh nhẹ;
• Màu vàng;
• Mùi thơm nhẹ, dễ chịu;
• Mang chút hương quả nam việt quất và hậu vị hơi đắng;
• Dầu hạt Cranberry, do đặc tính lý hóa thuận lợi, ổn định oxy hóa tốt và hương vị dễ chịu nên vừa được xem dầu ăn vừa là dầu trị liệu thông dụng.
• Điều thú vị là, phương pháp ép lạnh được cho là một lựa chọn tốt hơn để chiết xuất dầu do độ ổn định oxy hóa cao hơn và ít mất chất dinh dưỡng hơn.

2.2 Giá trị dinh dưỡng của dầu hạt nam việt quất

Bí mật đằng sau hiệu quả của dầu hạt nam việt quất nằm ở sự phong phú và dồi dào chất dinh dưỡng. Chẳng hạn như:

• Acid béo thiết yếu: axit béo omega-3, omega-6 và omega-9…. Cụ thể có báo cáo ghi nhận axit α-linolenic (30–35%) và axit linoleic (35–40%), tiếp theo là axit oleic (20–25%), đóng vai trò quan trọng trong việc giảm cholesterol máu. Do đó giúp ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến tim, tăng huyết áp, một số loại ung thư và bệnh tự miễn dịch.
• Chất chống oxy hóa như polyphenol với hàm lượng dồi dào;
• Ngoài ra, nam việt quất và dầu hạt của nó cũng chứa một lượng đáng kể tannin, anthocyanin, flavonoid và axit phenolic, acid hữu cơ…không chỉ liên quan đến các đặc tính cảm quan mà còn thể hiện nhiều thuộc tính sinh học như các hoạt động chống oxy hóa, chống ung thư và chống viêm.
• Vitamin A: một phần thiết yếu cho sự phát triển của tế bào;
• Tocotrienols, Tocopherols, vitamin E: một chất chống oxy hóa được biết đến, giúp xây dựng các tế bào và mô.
• Phytosterol: đặc tính chống lão hóa cho tóc, da và móng. Ngoài ra, phytosterol còn được biết đến với tiềm năng ức chế 5-alpha reductase – một loại enzyme chịu trách nhiệm chuyển đổi testosterone thành DHT (nguyên nhân chính gây hói đầu ở nam giới).
• Phospholipid: axit béo, là một phần của họ lipid. Chức năng chính của lipid bao gồm lưu trữ chất béo và là một thành phần của màng tế bào.

2.3 Bảo quản dầu hạt nam việt quất như thế nào

• Nên cất giữ dầu nam việt quất ở nơi thoáng mát, kín đáo, tránh ánh sáng trực tiếp chiếu vào.
• Chú ý để xa tầm tay trẻ nhỏ và không nên để côn trùng, bụi bẩn rơi ảnh hưởng chất lượng sản phẩm dầu từ hạt Vaccinium macrocarpon.
• Thời hạn sử dụng trung bình là 12 tháng hoặc được nhà sản xuất ghi chi tiết trên nhãn lọ.

3. Lợi ích của dầu hạt nam việt quất

3.1 Hiệu quả nổi bật từ acid béo

Các axit béo omega-3, 6, 9 không chỉ cần thiết để tiêu thụ qua đường uống mà khi thoa lên da, chúng đóng một vai trò trong việc duy trì sức khỏe làn da của bạn, cùng nhiều lợi ích khác.

Axit béo Omega 3:

• Là chất chống viêm mạnh mẽ;
• Hỗ trợ củng cố chức năng của lớp hàng rào bảo vệ da;
• Hoạt động giống như một lớp “niêm phong” giữ ẩm và ngăn chặn các chất gây kích ứng.

Axit béo Omega 6:

• Là một axit béo thiết yếu không có sẵn trong cơ thể con người mà phải được hấp thụ qua thực phẩm.
• Đặc tính chống viêm;
• Thành phần này khi kết hợp với axit béo omega 3 với tỷ lệ phù hợp (tỷ lệ 1: 1) sẽ tăng cường sức khỏe mạnh mẽ hơn.

Ngoài ra, còn có axit béo Omega 9, một axit béo không thiết yếu nhưng cũng hỗ trợ cho chất lượng và công dụng sức khỏe của dầu.

3.2 Dầu hạt nam việt quất và sức khỏe làn da

3.2.1 Bí quyết chống lão hóa

Một trong những lý do lớn nhất khiến mọi người yêu thích dầu hạt nam việt quất là bởi đặc tính chống lão hóa. Với hàm lượng axit béo dồi dào (omega-3, omega-6 omega-9) cùng loạt vitamin E, A…giúp:

• Tăng cường độ đàn hồi của da;
• Sự xuất hiện của nếp nhăn sẽ được hạn chế hơn;
• Bảo vệ và ngăn ngừa tác hại của ánh nắng mặt trời làm tổn thương tế bào da, hay đốm nâu xuất hiện.

3.2.2 Chống oxy hóa

Stress oxy hóa có thể làm tế bào bị tổn thương, khiến chúng trở nên yếu ớt và không khỏe mạnh. May mắn thay, dầu hạt Cranberry có thể cung cấp loạt chất chống oxy hóa tuyệt vời. Trong đó nổi bật hơn cả là vitamin E, hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, bảo vệ da chống lại các tác động từ môi trường. Bao gồm cả bức xạ tia cực tím từ ánh nắng mặt trời.

3.2.3 Dưỡng ẩm và làm dịu da

Dầu hạt nam việt quất cũng rất hữu ích cho những làn da khô căng, thiếu sức sống, đang gặp tình trạng kích ứng…Cụ thể

• Chúng có đặc tính chống viêm có thể giúp giảm bớt kích ứng và viêm da. Đặc biệt, có axit hữu cơ như axit benzoic chống lại kích ứng và viêm da.
• Hoạt động như một chất làm mềm giúp duy trì sức khỏe làn da.
• Axit béo omega cung cấp độ ẩm sâu cho da và khóa ẩm;
• Vì nó có các polyphenol, vitamin, carotenoid…khác nhau, dầu giúp tăng cường sức khỏe của tế bào và cung cấp bảo vệ hàng rào lipid cho da và cũng hỗ trợ duy trì độ ẩm.

Với kết cấu nhẹ, dầu hạt Cranberry hấp thụ vào da nhanh chóng khi thoa tại chỗ.

3.3 Dầu massage

Với kết cấu và độ đặc vừa phải, dầu hạt nam việt quất có thể được sử dụng như một loại dầu xoa bóp. Bạn có thể kết hợp nó với dầu jojoba và thêm vài giọt tinh dầu thực vật khác như oải hương để tạo thành dầu massage nhẹ nhàng cơ thể. Liệu pháp hương thơm này sẽ giúp cải thiện tình trạng xương khớp nhức mỏi, căng cơ, an thần…

3.4 Tăng cường sức khỏe tim mạch

Những tác động tích cực của dầu hạt Cranberry đến tim mạch được ghi nhận như:

• Sức khỏe tim mạch được tăng cường nhờ chứa flavonoid giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề về tim.
• Axit béo Omega-3 giúp tăng cường sức khỏe tim mạch bằng cách giảm chất béo trung tính.

3.5 Hỗ trợ da đầu và tóc khỏe mạnh

Dầu hạt nam việt quất là sự lựa chọn phù hợp khi muốn dưỡng tóc và da đầu khỏe mạnh.

• Vitamin A giúp sản sinh các tế bào khỏe mạnh giúp tóc dài và chắc khỏe.
• Vitamin E là một chất chống oxy hóa được biết đến, giúp xây dựng các tế bào và mô. Đồng thời thành phần còn thúc đẩy sự phát triển của tóc bằng cách sửa chữa nang tóc hư hỏng.
• Các axit béo thiết yếu chống lại các tình trạng da đầu khô như gàu, ngứa…

4. Gợi ý sử dụng dầu hạt nam việt quất đơn giản

4.1 Dùng dầu hạt nam việt quất bên ngoài cơ thể

Đây là ứng dụng nổi bật của dầu hạt Cranberry:

• Xoa bóp, massage,…trực tiếp dầu từ hạt của Vaccinium macrocarpon lên vùng da cần thiết. Trước khi dùng, chú ý kiểm tra thử trên vùng da nhỏ để đảm bảo không bị phản ứng không mong muốn.
  • Ví dụ: Một vài giọt là đủ để áp dụng trên toàn bộ khuôn mặt, với đặc tính hấp thụ vào da dễ dàng và không dường như không để lại cảm giác quá nhờn dính.
• Trộn một vài giọt dầu hạt nam việt quất hữu cơ với sản phẩm mà bạn ưa thích như:
  • Kem dưỡng;
  • Kem dưỡng da;
  • Nước tẩy trang;
  • Sữa tắm;
  • Mặt nạ, dưỡng môi khác nhau…;

Dưỡng tóc, mang lại cho tóc sự tươi mới, sáng và bóng:

• Xoa bóp hỗn hợp có chứa dầu hạt Cranberry trực tiếp vào tóc hoặc da đầu. Sau đó, gội đầu sau 15 phút với nước ấm.
• Thêm 2-3 giọt dầu thực vật này vào dầu gội hoặc dầu xả yêu thích của riêng bạn.
• Ủ tóc: Phương pháp này đặc biệt phù hợp với tóc bị hư tổn và hiệu quả đến từng sợi tóc do từ chân tóc đến ngọn tóc đều được quấn lại trong khăn. Sau một giờ, hơi nóng cũng như hơi nước tỏa ra sẽ giúp dưỡng chất sâu giúp tóc thực sự trở nên bóng mượt và mềm mại.

4.2 Dùng dầu dầu hạt nam việt quất bên trong cơ thể

Một cách thức quen thuộc khác để dùng dầu hạt nam việt quất là thông qua đường ẩm thực.

• Trộn salad;
• Mayonnaise;
• Bơ thực vật;
• Làm bánh nướng, đồ ngọt;
• Nước sốt;
• Các món chiên;

• Không nên sử dụng dầu từ cây Cranberry đã qua chế biến chiên, xào nhiều lần.

5. Lưu ý gì khi sử dụng dầu hạt nam việt quất

Dù được đánh giá là an toàn, tuy nhiên vẫn cần phải lưu ý những điều sau đối với dầu từ hạt Vaccinium macrocarpon:

• Không được bôi dầu Vaccinium macrocarpon trực tiếp vào vùng mắt và những vùng nhạy cảm khác.
• Tham khảo ý kiến ​​từ nhân viên y tế nếu có ý định dùng dầu Cranberry, nhất là với cơ địa hay tình trạng sức khỏe đặc biệt, tiền sử dị ứng với sản phẩm từ cây nam việt quất- Vaccinium macrocarpon.
• Để hạn chế vấn đề kích ứng xảy ra, hãy thoa một lượng nhỏ dầu hạt Cranberry lên một vùng da. Sau đó quan sát trong vài giờ để xem có xuất hiện vết mẩn đỏ, ngứa, mề đay…hay không trước khi thoa lên vùng da rộng hơn.

6. Tổng kết

Hi vọng bài viết đã cung cấp những thông tin bổ ích về lợi ích của dầu hạt nam việt quất (Cranberry Carrier Oil) đến quý độc giả. Và đừng quên là thường xuyên theo dõi Kobi để cập nhật thông tin hữu ích về đa dạng sản phẩm từ thiên nhiên khác tuyệt vời nhé.

Tài liệu tham khảo

1. Cranberry Seed Oil – 16 Health Benefits, Side Effects https://rxharun.com/cranberry-seed-oil-16-health-benefits-side-effects/#gsc.tab=0
2. Cranberry Seed Oil https://www.aromaweb.com/vegetableoils/cranberryseedoil.asp
3. Cranberry seed oil facts and health benefits https://www.healthbenefitstimes.com/cranberry-seed-oil/
4. Cranberry Seed Oil for Skin – Benefits & Uses https://www.skincarelab.org/cranberry-seed-oil/