Đã từ lâu, dầu thực vật là thực phẩm lành mạnh và luôn được quan tâm lựa chọn kỹ càng. Trong đó, dầu hạt cải dầu vẫn chiếm chỗ đứng vững chắc trong gian bếp với nhu cầu ngày càng tăng lên. Dù mang lại đa dạng lợi ích nổi trội, nhưng vẫn còn vài lo ngại về sản phẩm tự nhiên này. Bài viết dưới đây, Kobi sẽ đưa ra những thông tin hữu ích của dầu hạt cải dầu-Rapeseed Carrier Oil mà bạn có thể quan tâm.

1. Đôi nét về hạt cải dầu

Cải dầu (Brassica napus) là thực vật thuộc chi Brassica, họ Brassicaceae, một loài có hoa màu vàng tươi. Theo tài liệu, cây bắt nguồn từ khu vực Địa Trung Hải và Bắc Âu.

Trong tự nhiên, Brassica napus được trồng rộng rãi ở Canada, Pháp, Bỉ, Vương quốc Anh, Hoa Kỳ, Hà Lan, Đức, Đan Mạch, Ba Lan…Rapeseed chứa khoảng 42-43% dầu, mỗi hạt, và hàm lượng axit erucic cao, tỷ lệ khoảng > 40% trong dầu.

Tuy nhiên, các nhà khoa học đã cải tiến chất lượng của các giống hạt Brassica napus, thành loại có hàm lượng axit erucic và glucosinolate thấp hơn. Với tên thường gọi khác là “canola”-bắt nguồn từ các từ “Canada” và “ola,” có nghĩa là dầu. Hầu hết các cây đều được biến đổi gen để cải thiện chất lượng dầu và tăng khả năng chống chịu đối với thuốc diệt cỏ.

Trong 40 năm qua, cải dầu đã trở thành một trong những loại cây trồng lấy dầu quan trọng nhất trên toàn thế giới. Ngày nay, chúng cung cấp sản lượng dầu thực vật lớn thứ ba sau dầu cọ và dầu đậu nành, đồng thời chúng còn là thức ăn gia súc phổ biến.

2. Dầu hạt cải dầu là gì?

2.1 Thông tin chung

Dầu hạt cải dầu (Rapeseed Carrier Oil) được làm từ hạt của thảo mộc cùng tên (Brassica napus). Trên thị trường cũng tồn tại loại dầu hạt cải dầu cải tiến Canola Oil, không chứa nhiều hơn 30 micromol glucosinolate và ít hơn 2% axit erucic.

Với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, có nhiều phương pháp chiết xuất dầu này:

• Chiết xuất bằng dung môi hexan, thu hồi dầu vào cuối quá trình chế biến. Đôi khi chúng cũng được tẩy trắng để có màu sáng hơn.
• Ép lạnh và ép dầu: khoảng 44% hạt là dầu, phần còn lại là bột hạt cải được sử dụng làm thức ăn gia súc.

2.2 Thành phần dinh dưỡng

Theo ghi nhận, một cốc dầu Rapeseed chứa khoảng:

• Năng lượng: 1.927 calo;
• 218 gam chất béo;
• 16,1 gam chất béo bão hòa;
• 0,9 gam chất béo chuyển hóa, (nhưng các báo cáo khác cho rằng nó nhiều hơn);
• Axit béo omega-3: 5,018 hoặc 19,921 miligam tùy thuộc vào nguồn;
• Axit béo Omega-6: 40,646 milligam;
• 155 microgram vitamin K;
• 38,1 milligram vitamin E;

2.4. Bảo quản dầu hạt cải dầu như thế nào?

• Nên cất giữ dầu Rapeseed ở nơi thoáng mát, kín đáo, tránh ánh sáng trực tiếp chiếu vào.
• Lưu ý không để côn trùng, bụi bẩn rơi ảnh hưởng chất lượng sản phẩm của dầu hạt cải.
• Thời hạn sử dụng trung bình là khoảng 1 năm sau mở nắp hoặc được nhà sản xuất ghi chi tiết trên nhãn lọ.

3. Lợi ích đến từ dầu hạt cải dầu

3.1 Có thể mang đến lợi ích cho tim mạch

Theo nguồn tin cậy của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) đã liệt kê thì dầu hạt cải dầu vẫn là sự lựa chọn tốt cho sức khỏe, đặc biệt là hệ tim mạch. Điều này đến từ:

• Chất béo bão hòa với hàm lượng thấp;
• Sterol, chủ yếu là beta sterol và campesterol thúc đẩy trái tim khỏe mạnh;
• Chất chống oxy hóa, omega dồi dào;

3.2 Lợi ích đến từ omega-3 và 6

Từ lâu, lợi ích đến từ hợp chất omega 3 và omega 6 đã được minh chứng rõ ràng:

• Omega 3 (axit alpha-linolenic (ALA)): là một axit béo mà cơ thể chuyển đổi thành axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic (DHA). Chúng có thể có lợi cho những điều sau:
  • Sức khỏe tim mạch: huyết áp, cơn đau thắt ngực…;
  • Sức khỏe não bộ;
  • Sức khỏe mắt và thoái hóa điểm vàng do tuổi tác;
  • Sức khỏe khớp và nguy cơ viêm khớp dạng thấp;
• Chất béo omega-6 trong dầu cũng có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, dư thừa omega-6 có thể dẫn đến một số chứng viêm trong cơ thể. May mắn thay, bạn có thể tìm thấy tỷ lệ cân bằng giữa chất béo omega-3 và omega-6 với tỷ lệ 1: 2 trong dầu hạt cải, mà các chuyên gia tin rằng là lý tưởng.

3.3 Bổ sung vitamin E

Điều thú vị rằng, sử dụng dầu hạt cải dầu trong chế độ ăn uống mỗi ngày là một cách tốt để bổ sung vitamin E. Đây là thành phần dinh dưỡng đa năng như:

• Chống oxy hóa: ngăn ngừa hoặc làm chậm sự phá hủy của các gốc tự do, một trong những nguồn gốc gây tổn thương tế bào;
• Tăng cường miễn dịch;
• Hỗ trợ hệ tim mạch, thị lực;
• Dưỡng da, ngăn ngừa quá trình lão hóa tế bào;

3.4 Tác động tích cực đến bệnh lý mạch máu khác

Dầu hạt cải dầu chứa các axit béo không bão hòa đơn tốt cho bệnh nhân đái tháo đường, nhờ công dụng hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu. Ngoài ra, lượng sterol từ thực vật còn giúp ức chế sự hấp thụ cholesterol trong cơ thể, đồng thời cải thiện các lipid máu tốt như LDL, omega 3…

3.5 Giảm viêm

Khả năng giảm viêm của dầu hạt cải dầu được đánh giá tích cực, một số tác động được ghi nhận như:

• Cải thiện độ cứng khớp và thúc đẩy phục hồi tổn thương của hệ thống vận động.
• Hữu ích cho những người bị viêm do viêm khớp cấp tính;
• Hoạt động như một chất chống viêm quan trọng trong bệnh hen suyễn và rối loạn ruột.
• …;

3.6 Dưỡng da và tóc

Dầu Rapeseed rất giàu vitamin E làm cải thiện vấn đề da đa dạng, chẳng hạn như:

• Hạn chế xuất hiện của nếp nhăn, vết chân chim, mụn trứng cá, vết thâm…;
• Mang lại làn da sáng bóng trẻ trung;
• Vitamin E rất hiệu quả như một chất chống oxy hóa và có thể bảo vệ da khỏi tác hại của các gốc tự do.
• Dưỡng ẩm, giữ độ mềm mại và mịn màng da;
• Tăng tốc độ chữa lành vết thương

Riêng đối với mái tóc, dầu hạt cải dầu là phương pháp điều trị tuyệt vời cho tóc khô, gãy, xơ và chẻ ngọn,…Ngoài ra, chúng còn giúp loại bỏ gàu, tóc khô, thô ráp, cũng như cải thiện chất lượng của các kiểu tóc.

3.7 Tăng mức năng lượng và cải thiện trí não

Dầu từ hạt Brassica napus chứa lượng cholesterol thấp và lượng chất chống oxy hóa quan trọng cao. Nhờ đó mà có thể mang lại lợi ích cho quá trình trao đổi chất của cơ thể. Chúng giữ cho cơ thể của chúng ta không trở nên chậm chạp và năng lượng không bị tiêu hao quá nhiều.

Bên cạnh đó, ảnh hưởng của việc tiêu thụ dầu thực vật này đối với trí nhớ và chức năng của não cũng có tín hiệu khả quan. Các chất chống oxy hóa có trong dầu hỗ trợ ngăn ngừa tổn thương cho não, đặc biệt là nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và chứng sa sút trí tuệ.

4. Gợi ý một số cách sử dụng dầu hạt cải dầu

Ngày nay, một điều được ưa thích ở dầu hạt cải dầu (Rapeseed oil) là bởi có thể sử dụng chúng cho nhiều mục đích khác nhau:

Ẩm thực:

• Hiện nay chưa có khuyến cáo cụ thể về lượng dầu rapeseed tối đa dùng trong này. Tuy nhiên, cũng như hầu hết loại dầu thực vật khác, đa số các chuyên gia khuyên nên dùng khoảng 1-2 thìa cafe mỗi ngày.
• Tính linh hoạt của chúng trong ẩm thực được thể hiện khi bạn có thể dùng chúng để:
  • Quay, rán, rán ngập dầu, nướng;
  • Ướp món ăn;
  • Trộn salad;
  • Mayonnaise;
  • Bơ thực vật;
  • Làm bánh nướng hay đồ ngọt;
  • Nước sốt;
  • …;

Với hương vị nhẹ nhàng, dầu sẽ nâng tầm thực phẩm được chế biến cùng. Ngoài ra, cũng lưu ý rằng, không nên sử dụng dầu hạt cải dầu đã qua chế biến chiên, xào nhiều lần.

Dùng ngoài da, tóc:

• Xoa bóp, massage,…trực tiếp dầu hạt cải dầu lên vùng da cần thiết. Hiệu quả sẽ được nâng cao hơn khi sử dụng chúng như hỗn hợp gồm dầu vận chuyển cùng tinh dầu bay hơi. Trước khi dùng, chú ý kiểm tra thử trên vùng da nhỏ để đảm bảo không bị phản ứng không mong muốn.
• Chiết xuất này còn có thể xuất hiện trong công thức của những sản phẩm làm sạch da, trang điểm mặt, dưỡng da…
• Dưỡng tóc: giúp thúc đẩy tóc phát triển bóng mượt hơn bằng cách dùng dầu ủ tóc, massage nhẹ nhàng da đầu.

Dầu này cũng có thể được sử dụng làm nhiên liệu thay thế cho dầu diesel và một trong nguyên liệu của các mặt hàng được làm bằng chất hóa dẻo, chẳng hạn như lốp xe.

5. Lưu ý gì khi dùng dầu hạt cải dầu

5.1 Lưu ý chung

Có ý kiến cho rằng, mặc dù vẫn tồn tại các loại dầu Rapeseed ép lạnh, chưa tinh chế. Thế nhưng, hầu hết trên thị trường, dầu từ Brassica napus đều được tinh chế cao và thiếu chất chống oxy hóa. Điều này có thể làm giảm rõ rệt các chất dinh dưỡng trong dầu, ví dụ như axit béo thiết yếu, chất chống oxy hóa và vitamin…

5.2 Tim mạch

Một số tranh cãi về tác động lên hệ tim mạch của dầu hạt Brassica napus đến từ hàm lượng axit erucic rất cao. Axit Erucic là một axit béo được tìm thấy có liên quan đến tổn thương tim. Đặc biệt là bệnh Keshan, một căn bệnh đặc trưng bởi các tổn thương xơ sợi của tim.

5.3 Quá trình đông máu

Trên tạp chí Toxicology Letters, năm 2000, đã xem xét cụ thể ảnh hưởng của dầu hạt cải dầu đến thời gian đông máu trong những đối tượng động vật dễ bị đột quỵ. Kết quả phát hiện ra rằng, chúng có thể liên quan đến việc rút ngắn thời gian đông máu cũng như làm tăng tính mỏng mạnh của tế bào hồng cầu.

5.4 Ảnh hưởng từ Omega 6

Một nhược điểm của dầu hạt cải dầu có thể đến từ hàm lượng chất béo omega-6 của chúng. Đây là acid béo omega-6 rất cần thiết cho sức khỏe và thực hiện các chức năng quan trọng trong cơ thể. Thế nhưng, chế độ ăn uống có xu hướng tăng omega 6 và giảm lượng omega 3 sẽ dẫn đến sự mất cân bằng. Hậu quả là gây tăng viêm, dễ dàng xuất hiện tình trạng bệnh mãn tính hơn như bệnh Alzheimer, béo phì và bệnh tim.

Do, tỷ lệ omega-6 trên omega-3 của dầu hạt cải là 2: 1, chưa đạt được sự cân bằng lý tưởng. Do vậy, để tạo ra một tỷ lệ cân bằng hơn, bạn nên lựa chọn các loại thực phẩm chế biến giàu omega 3 cùng dầu này, chẳng hạn như cá béo.

Một số lựa chọn dầu thực vật thay thế lành mạnh khác mà bạn có thể tham khảo:

• Dầu dừa: khả năng chịu nhiệt cao và ít bị oxy hóa khi nấu ở nhiệt độ cao;
• Dầu ô liu: giàu các hợp chất chống viêm, bao gồm cả chất chống oxy hóa polyphenol, có thể ngăn ngừa bệnh tim và suy giảm tinh thần
• Dầu bơ: khả năng chịu nhiệt và chứa chất chống oxy hóa carotenoid và polyphenol, có thể có lợi cho sức khỏe tim mạch.
• Dầu hạt gai dầu: có giá trị dinh dưỡng cao và có hương vị hấp dẫn, hoàn hảo để phủ lên món salad.

6. Tổng kết

Dù vẫn còn một số quan điểm chưa thống nhất về tác động của dầu từ Brassica napus đối với sức khỏe, nhưng lợi ích của chúng vẫn được công nhận và ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống. Rõ ràng là cần phải nghiên cứu thêm để hiểu đầy đủ về tác động của dầu hạt cải dầu này. Đừng quên Kobi luôn là người bạn đồng hành trong hành trình khám phá những sản phẩm thiên tuyệt vời nhé.

Tài liệu tham khảo

1. How Is Canola Oil Bad for You? Plus 4 Substitutes https://draxe.com/nutrition/canola-oil-gm/
2. What to know about rapeseed https://www.medicalnewstoday.com/articles/rapeseed
3. What to Know about Rapeseed Oil https://www.webmd.com/diet/what-to-know-about-rapeseed-oil
4. Rapeseed oil https://en.wikipedia.org/wiki/Rapeseed_oil
5. Evidence of health benefits of canola oil https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3746113/
6. Food safety and health effects of canola oil https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2691543/
7. All about canola oil https://www.medicalnewstoday.com/articles/canola#risks
8. Is Canola Oil Healthy? All You Need to Know https://www.healthline.com/nutrition/is-canola-oil-healthy
9. Canola Oil Health Benefits, Uses And Its Side Effects https://www.lybrate.com/topic/benefits-of-canola-oil-and-its-side-effects