Tinh Dầu Ngò Rí Tây

Chervil là một trong những loại thảo mộc tốt đóng vai trò quan trọng trong ẩm thực Địa Trung Hải, đặc biệt là ẩm thực Pháp. Nhưng ít ai biết rằng, loài thực vật có mùi thơm này lại cung cấp đa dạng hợp chất có giá trị đến lợi ích sức khỏe con người. Dưới đây là những thông tin thú vị về tinh dầu ngò rí tây hay Chervil Essential Oil mà bạn có thể quan tâm.

1. Đôi nét về thực vật Ngò rí tây

1.1 Thông tin chung

• Thành viên của họ Hoa tán (Apiaceae hay Umbelliferae).
  • Apiaceae là một trong những họ thực vật có hoa lớn nhất trong tự nhiên.
  • Bao gồm hơn 3700 loài rải rác trên khắp thế giới, chủ yếu ở các vùng ôn đới phía bắc và vùng núi cao ở khu vực nhiệt đới.
  • Còn được biết đến như nguồn cung cấp tinh dầu dồi dào cho các mục đích khác nhau. Bao gồm dinh dưỡng, y học, đồ uống, gia vị, chất xua đuổi, nhuộm màu, mỹ phẩm, nước hoa và sử dụng công nghiệp (Sayed-Ahmad và cộng sự, 2017; Zengin và cộng sự, 2019).
• Chi thực vật: Anthriscus: được coi là có tầm quan trọng bởi chúng được sử dụng làm thảo dược dân gian và hương liệu trên khắp thế giới. Chúng có đa dạng loài nhưng ba loài phổ biến nhất là:
  • Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm;
  • sylvestris (L.) Hoffm.;
  • nemorosa (M. B.) Speng;
• Tên gọi tiếng anh phổ biến: Garden Chervil, French Parsley, Sweet Cicely, cicily, garden chervil,…

Theo ghi chép, ngò rí tây có nguồn gốc từ Caucasus. Nhưng sau đó, chúng đã được người La Mã truyền bá đến nhiều khu vực khác trên thế giới. Ngày nay, có thể dễ dàng bắt gặp thảo mộc này ở châu Âu, châu Mỹ, châu Á, New Zealand, châu Phi…

Ngò rí tây thường được sử dụng ở cả dạng tươi và dạng khô nhằm mục đích:

• Chất tạo hương vị;
• Nguyên liệu trang trí món ăn;
• Chế phẩm thảo dược dưới dạng thảo mộc khô.

1.2 Ngò rí tây trong ẩm thực

Việc sử dụng ngò rí tây trong nấu ăn khá phổ biến, đặc biệt là ẩm thực Pháp. Bạn sẽ dễ dàng tìm thấy nguyên liệu này trong món ăn như: các món trứng, salad, soup, nước sốt,…

• Mô tả hương thơm: là sự hòa quyện tinh tế và ngọt ngào tương tự như mùi hồi.
• Hương vị nhẹ nhàng được mô tả là “sự giao thoa giữa ngải giấm và mùi tây”. Đặc biệt, đa số ý kiến cho rằng, ngò rí tây sẽ không lấn át các hương vị khác trong công thức nấu ăn. Chẳng hạn như dầu ô liu, loại thảo mộc khác…
• Chú ý rằng, chervil có thể bị mất hương vị khi nó được nấu chín. Vì vậy, nguyên liệu này thường được thêm vào các món ăn ở khâu cuối cùng như một phần trang trí.

1.3 Đặc điểm sinh trưởng

Chervil là loại rau gia vị phổ biến được trồng trong vườn nhà và sân sau. Bộ phận được ưa thích nhất của chúng là lá, có hương vị tinh tế, hơi giống hoa hồi. Thực vật phát triển tốt ở khu vực có đất đai màu mỡ, thoát nước tốt và nơi râm mát.

1.4 Mô tả thực vật

Loại thảo mộc có kích thước nhỏ, mọc thấp, hàng năm, chiều cao khoảng 40–70 cm (16–28 inch).

Rễ màu trắng mỏng, hầu như ít rễ con. Thân tròn, nhiều nhánh màu xanh nhạt và có lông.

Lá mọc đối, phiến lá hình mác, màu xanh lục, mỏng và có xu hướng xoăn lại. Các lá phía dưới nhọn và các lá phía trên không cuống, có bẹ lá. Ngoài ra, còn có những đốm trắng thường xuất hiện trên lá khi cây già đi.

Hoa nhỏ màu trắng, xếp thành từng chùm nhỏ li ti. Thường ra hoa vào thời gian từ tháng 5 đến tháng 6, hàng năm.

Quả hình trứng thuôn dài, có mỏ nhọn và có rãnh, kích thước dài khoảng 1cm. Ban đầu, quả có màu xanh lục, nhưng sau đó sẽ trở nên bóng và có màu đen nâu khi chúng trưởng thành. Bên trong quả chứa hạt dài, nhọn với rãnh dễ thấy từ đầu đến cuối. Quả ngò rí tây thường chín từ tháng 6 đến tháng 7.

Một số đặc điểm phân biệt giữa Anthriscus cerefolium và loài khác trong chi Anthriscus (A. caucalis và A. sylvestris):

• Lá bắc của Anthriscus cerefolium có hình mũi mác. Ngoài ra, quả có mỏ tương đối dài hơn.
• Dù hình dạng của chúng khá giống với mùi tây (Parsley), nhưng lá nhỏ hơn và màu sắc nhạt hơn.

1.5 Thành phần dinh dưỡng

Ngò rí tây nói chung nổi tiếng với hương vị mạnh mẽ và đặc biệt là cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng bổ sung trong chế độ ăn uống của người tiêu dùng. Một số thành phần dinh dưỡng được ghi nhận của loài thực vật này bao gồm:

• Giàu chất chống oxy hóa, flavonoid, polyphenolic, apigenin, zeaxanthin, lutein, cryptoxanthin…
• Đa dạng các loại vitamin có lợi cho sức khỏe như vitamin A, vitamin C, vitamin E…
• Khoáng chất dồi dào:
• Kali: là một chất điện phân cần thiết bên trong tế bào giúp điều chỉnh nhịp tim và huyết áp.
• Sắt cần thiết cho việc sản xuất heme, thành phần vận chuyển oxy quan trọng bên trong các tế bào hồng cầu
• Mangan được cơ thể sử dụng trong những quá trình chuyển hóa, chống oxy hóa…
• Canxi có lợi cho xương, răng, tế bào…;
• Kẽm;

2. Tinh dầu ngò rí tây là gì?

2.1 Thông tin chung

Tinh dầu ngò rí tây (Chervil essential oil) được chiết xuất từ bộ phận trên mặt đất của loài Anthriscus cerefolium. Thông qua quá trình chủ yếu là chưng cất bằng hơi nước thu được dung dịch tinh dầu Chervil:

• Dung dịch màu vàng nhạt, trong suốt;
• Hương thơm của ngò rí tây đặc trưng gần giống như hương hồi;

2.2 Thành phần của tinh dầu ngò rí tây

Theo nhiều nghiên cứu trước đây cho rằng thành phần hóa học của thực vật có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố bên trong và bên ngoài như:

• Nền tảng di truyền, giống loài;
• Điều kiện khí hậu, môi trường sống, thổ nhưỡng;
• Bộ phận chiết xuất tinh dầu;
• Giai đoạn phát triển của cây: giai đoạn sinh dưỡng hay ra hoa.
• Phương pháp thu hoạch thảo dược;
• Phương pháp chiết xuất;

Theo đó, sau khi được phân tích, những hoạt chất nổi bật có trong tinh dầu ngò rí tây gồm 2 nhóm chính. Đó là nhóm monoterpene và nhóm hydrocacbon sesquiterpene. Một số kết quả nghiên cứu như:

• Theo nghiên cứu của Baser et al. (1998) tinh dầu của A. cerefolium, mọc hoang ở Thổ Nhĩ Kỳ được đặc trưng bởi methylchavicol, 1-allyl-2,4-dimethoxybenzene, undecane và β-pinene là thành phần chính.
• Theo nghiên cứu của (Kiliç, 2017), thành phần chính của tinh dầu thu được từ các bộ phận trên không của loài này ở Thổ Nhĩ Kỳ là caryophyllene, γ-cadinene, trans-pinocarveol, spathulenol và caryophyllene oxide.
• Trong một nghiên cứu khác, các thành phần dễ bay hơi của cây (A. cerefolium), được trồng ở Ai Cập trong các điều kiện dinh dưỡng khác nhau đã được khảo sát. Thành phần dầu của tất cả các mẫu được phân biệt bởi methyl eugenol là thành phần chính, tiếp theo là estragole, 2-allyl-1,4-dimethoxybenzene, (-) – zingiberene và 1-nonene. (Theo El Gendy và cộng sự, 2015)
• Hợp chất chiếm tỷ lệ cao Eugenol đa tác dụng như khử trùng, hỗ trợ đường huyết, chống viêm…

2.3 Bảo quản

• Bảo quản tinh dầu chervil trong lọ thủy tinh có nắp kín khí và giữ kín nắp sau khi dùng. Trong vòng 06 tháng kể từ khi mở niêm phong là thời gian sử dụng sản phẩm tốt nhất. Hoặc theo khuyến cáo của nhà sản xuất ghi trên sản phẩm.
• Với mục đích kéo dài tuổi thọ của sản phẩm, tinh dầu chervil có thể cất trong ngăn mát tủ lạnh hay vị trí tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp chiếu vào, nơi thoáng mát…
• Trong quá trình sử dụng, nếu tinh dầu chervil xuất hiện tình trạng mùi lạ, ôi thiu…thì hãy loại bỏ chúng ngay.

3. Lợi ích của tinh dầu ngò rí tây

3.1 Ngò rí tây trong y học dân gian

Tương tư như hầu hết các loại thảo mộc họ Ngò, ngò rí tây cũng có lịch sử lâu đời được sử dụng trong y học dân gian. Có thể kể đến như:

• Hỗ trợ điều trị bệnh hen suyễn, viêm phế quản (Kim và cộng sự, 2019);
• Thành phần trong bài thuốc trị bệnh thấp khớp, bệnh đường tiêu hóa, viêm và đau dạ dày. (Bagci và cộng sự, 2016)
• Ngoài ra, loài này cũng được sử dụng như thuốc bổ (Lim et al., 1999);

3.2 Liệu pháp hương thơm

Từ truyền thống xa xưa, hương thơm từ thực vật ngò rí tây đã được nhân dân sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau.

• Ở vài địa phương, tinh dầu được dùng trong việc thiền định, góp phần tạo nên không gian yên bình.
• Ngoài ra, tinh dầu ngò rí tây còn giúp dịu thần kinh, thư giãn, cung cấp năng lượng tích cực…
• Trong tinh dầu Chervil, các nhà nghiên cứu đã phát hiện chất apigenin. Theo đó, hợp chất này có thể hoạt động như chất bảo vệ thần kinh. Nhờ đó mà giúp ngăn ngừa bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer thông qua việc hạn chế tổn thương tế bào thần kinh trong não của họ. Thậm chí, hoạt chất này còn cho thấy những tín hiệu tích cực trong khả năng chống lại tế bào ung thư.

3.3 Tinh dầu ngò rí tây có lợi cho hô hấp

Những tác động tích cực của tinh dầu ngò rí tây đến hệ hô hấp như:

• Hữu ích trong việc điều trị ho có đờm hoặc ho khan, vì nó giúp giảm bớt tắc nghẽn ở ngực.
• Long đờm và tạo điều kiện đẩy chất nhầy ra khỏi đường hô hấp.
• Tinh dầu chervil có thể bổ trợ trong trị liệu bệnh lý như hen suyễn, nhiễm trùng hô hấp…
• Hai phương pháp chủ yếu để ứng dụng hiệu quả này gồm xông hơi và khuếch tán hương thơm.

3.4 Lợi cho làn da

Tinh dầu hay chiết xuất từ loài Anthriscus cerefolium đem lại những tác động tích cực đến làn da.

• Nhờ khả năng khử trùng mà sản phẩm có chứa tinh dầu giúp làm sạch da toàn diện;

• Miếng dán có chứa chiết xuất từ chervil được sử dụng để điều trị một số rối loạn nghiêm trọng về da như bệnh chàm.
• Hỗn hợp dầu nền và tinh dầu này còn giúp thoát khỏi tình trạng da khô, ngứa và có vảy một cách tự nhiên
• Ngoài ra, hợp chất trong tinh dầu còn phù hợp với da nhờn. Từ đó chúng hỗ trợ ngăn ngừa mụn trứng cá xuất hiện và hạn chế hình thành đốm nâu.
• Sử dụng sản phẩm chứa thực vật Chervil thường xuyên giúp làm sáng những vết rạn ở bụng và cải thiện kết cấu da.
• Hạn chế sự xuất hiện đốm nâu, nếp nhăn…

3.5 Dầu ngò rí tây và tóc

Những hiệu quả của dầu ngò rí tây và tóc có thể kể đến như:

• Dầu Chervil khi được xoa bóp lên tóc sẽ giúp tăng cường các nang tóc, do đó ngăn ngừa tình trạng rụng tóc quá nhiều.
• Bên cạnh đó, dầu thực vật này còn giúp cải thiện kết cấu và vẻ ngoài của tóc khô và xỉn màu.
• Bảo vệ tóc khỏi sự khắc nghiệt của thời tiết.

Như vậy, bạn hoàn toàn có thể thêm 1-2 giọt tinh dầu Chervil vào dầu gội, dầu xả, hoặc dầu nền để tạo nên hỗn hợp massage da đầu, dưỡng tóc…

3.6 Lợi ích của ngò rí tây trong ẩm thực

Ngò rí tây được sử dụng trong ẩm thực của nhiều quốc gia, đồng thời có những ích lợi như:

• Lợi tiểu;
• Hỗ trợ tiêu hóa;
• Hỗ trợ hô hấp;
• Duy trì sức khỏe tim mạch;
• Giảm cholesterol xấu;
• Cải thiện tầm nhìn

3.7 Chống oxy hóa

Một số kết quả nghiên cứu đáng chú ý về khả năng chống oxy hóa từ chiết xuất ngò rí tây như:

• Hoạt động chống oxy hóa của chiết xuất thực vật có thể liên quan đến mức độ hợp chất phenolic của chúng (Tungmunnithum et al., 2018). Điều này có thể được áp dụng cho ngành công nghiệp thực phẩm, do khả năng trì hoãn quá trình thoái hóa chất béo do oxy hóa của chúng.
• Theo nghiên cứu của Hendawy và đồng sự (2019) liên quan đến tinh dầu của A. cerefolium, được trồng ở Ai Cập dưới các địa điểm khác nhau, các hợp chất oxy hóa được chứng minh là nhóm hợp chất chính của dầu.

Như vậy, ngò rí tây nói chung và tinh dầu của chúng nói riêng đã chứng minh tác dụng chống oxy hóa trong môi trường phòng thí nghiệm và trong các nghiên cứu trên động vật. Đây là những tín hiệu khả quan bước đầu để khám phá thêm nhiều hơn về tiềm năng ngăn ngừa và trì hoãn tổn thương tế bào.

Hơn nữa, nhờ khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ mà chiết xuất từ chervil có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch.

4. Gợi ý một số cách sử dụng tinh dầu ngò rí tây

Tùy vào nhu cầu sử dụng mà có thể linh hoạt thay đổi phương thức sử dụng tinh dầu chervil. Chẳng hạn như:

Thông qua đường hô hấp:

• Lan tỏa tinh dầu ngò rí tây trong không khí thông qua máy máy xông, máy khuếch tán tinh dầu…Ngoài ra, phương thức này còn giúp lấn át đi mùi khó chịu trong không khí xung quanh.
• Nhỏ vài giọt tinh dầu ngò rí tây vào vật dụng gần nơi thư giãn, nghỉ ngơi. Bên cạnh đó, có thể dùng1 giọt tinh dầu chervil vào bàn tay rồi xoa tròn, hít thở sâu. Thao tác đơn giản này sẽ giúp tinh thần khôi phục nhanh chóng, giải tỏa phiền muộn, căng thẳng…
• Liệu pháp xông hơi tinh dầu từ loài Anthriscus cerefolium có lợi cho hô hấp, sát khuẩn, long đờm…

Dùng ngoài da:

• Hỗn hợp dầu massage: Pha loãng 1-2 giọt tinh dầu ngò rí tây vào dầu vận chuyển như dầu hạnh nhân, dầu dừa, dầu jojoba,…để tạo nên hỗn hợp massage phù hợp với nhu cầu trị liệu. Sau đó, áp dụng xoa bóp bấm huyệt giúp kích thích và thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương và giảm đau nhanh hơn.

5. Lưu ý khi sử dụng tinh dầu ngò rí tây

5.1 Lưu ý chung

Nên sử dụng tinh dầu ngò rí tây được phân phối và cung cấp bởi những nhà sản xuất có uy tín. Có như vậy mới tránh việc mua phải sản phẩm kém chất lượng hay chứa tạp chất có hại cho sức khỏe.

Không sử dụng tinh dầu ngò rí tây dưới dạng uống trực tiếp vào bên trong cơ thể. Thông thường, ta chỉ nên sử dụng tinh dầu thông qua đường hít thở hay bôi bên ngoài da. Lưu ý, tinh dầu ngò rí tây này nếu trực tiếp tiếp xúc tại vùng da bị lở loét, tổn thương viêm nhiễm nặng…sẽ gây rủi ro sức khỏe. Đồng thời những khu vực như niêm mạc, tai trong, mắt, mũi…cũng là vị trí nhạy cảm cần tránh.

Không nên thoa tinh dầu ngò rí tây nguyên chất, chưa pha loãng lên da. Nếu chưa có đầy đủ kiến thức và am hiểu về sử dụng tinh dầu thiên nhiên hãy nhờ tư vấn từ chuyên gia trị liệu hương thơm.

Theo nhiều nhà khoa học, dù có lợi ích cao nhưng vẫn có những rủi ro có thể gặp trong quá trình sử dụng tinh dầu chervil. Vì nguyên nhân này, nên tiến hành kiểm tra hàm lượng nhỏ tinh dầu chervil trên da và theo dõi khoảng 24 giờ, trước khi thoa tại vùng da lớn hơn.

5.2 Đối tượng nào nên thận trọng khi sử dụng tinh dầu ngò rí tây

Tương tự như những tinh dầu thiên nhiên khác, không phải ai cũng sử dụng được tinh dầu ngò rí tây (Chervil) này. Bởi bằng chứng và thực nghiệm lâm sàng vẫn còn hạn chế trên một số đối tượng nhạy cảm như:

• Trẻ sơ sinh;
• Phụ nữ có thai;
• Phụ nữ đang cho con bú;
• Đối tượng từng dị ứng với sản phẩm từ loài Anthriscus cerefolium.

6. Quy cách đóng gói

7. Tổng kết

Mặc dù nghiên cứu tập trung vào loại thảo mộc Anthriscus cerefolium còn hạn chế so với các loại thảo mộc có liên quan, nhưng đa số ý kiến đều đồng tình về tiềm năng giá trị của chúng, đặc biệt là chiết xuất tinh dầu. Không chỉ đem đến hương thơm đặc trưng mà tinh dầu ngò rí tây còn có những lợi ích liên quan đến nhiều khía cạnh sức khỏe. Mời bạn ghé thăm Kobi để khám phá nhiều hơn về thế giới tinh dầu thiên nhiên đa dạng cùng nhiều sản phẩm tự nhiên độc đáo khác nhé.

8. Tại sao chọn Kobi?

Kobi tự hào là nhà nhập khẩu và phân phối các loại tinh dầu thiên nhiên, dầu thực vật chất lượng cao với giá cả cạnh tranh tại Việt Nam từ 2011. Đối tác của chúng tôi là các nhà sản xuất, nhà xuất khẩu cung cấp nguồn thực vật bền vững từ hơn 10 quốc gia, thu mua cây trồng từ nơi chúng phát triển tự nhiên và dồi dào. Mỗi đơn hàng đều đi kèm với GC-MS, COA và SDS để chứng minh dầu của chúng tôi là 100% nguyên chất và tự nhiên. Sự hài lòng của khách hàng là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi và chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của bạn. Hãy liên hệ ngay hôm nay để tìm hiểu cách chúng tôi có thể giúp công việc của bạn phát triển như thế nào nhé!

9. Các chứng chỉ/chứng nhận

• GC/MS Test.
• Food Safety and Standards Authority of India
• GMP
• Halal
• ISO 9001: 2015

Tài liệu tham khảo

1. Chervil https://en.wikipedia.org/wiki/Chervil
2. Chervil Nutrition facts https://www.nutrition-and-you.com/chervil.html
3. The Essential Oil of Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm. (Chervil) Growing Wild in Turkey https://www.researchgate.net/publication/261729975_The_Essential_Oil_of_Anthriscus_cerefolium_L_Hoffm_Chervil_Growing_Wild_in_Turkey
4. Essential oil components, phenolic content and antioxidant activity of Anthriscus cerefolium and Anthriscus sylvestris from Iran https://www.researchgate.net/publication/340492753_Essential_oil_components_phenolic_content_and_antioxidant_activity_of_Anthriscus_cerefolium_and_Anthriscus_sylvestris_from_Iran 
5. Health benefits of Chervil (French parsley) https://www.healthbenefitstimes.com/chervil/
6. In vitro antioxidant activity of Anthriscus cerefolium L. (Hoffm.) extracts https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378874199001713
7. Composition of the essential oils from Anthriscus cerefolium var. trichocarpa and A. caucalis growing wild in the urban area of Vienna (Austria) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21922923/