Ngày nay, dầu hạt phỉ dần trở nên quen thuộc trong cuộc sống ở đa dạng các khía cạnh khác nhau. Không chỉ được ứng dụng trong nấu ăn, chúng còn là góp mặt trong các loại dược mỹ phẩm, trị liệu hương thơm, phương pháp xoa bóp, massage…Bây giờ, Kobi sẽ cùng bạn khám phá những lợi ích thú vị của dầu hạt phỉ và cách sử dụng chúng nhé.

1. Tổng quan về thực vật

1.1 Thông tin chung

Một vài thông tin cơ bản về hạt phỉ:

• Hạt phỉ có tên gọi tiếng anh gồm hazelnut, filbert nut, cobnut;…Tên gọi khác biệt là do tùy loài và môi trường địa lý khác nhau.
• Thuộc chi thực vật Corylus, phổ biến trong số này là loài Corylus avellana.
• Nguồn gốc và được trồng phổ biến ở Ý, Tây Ban Nha, Thổ Nhĩ Kỳ, Hoa Kỳ…

Theo tài liệu, Thổ Nhĩ Kỳ là quốc gia sản xuất hạt phỉ lớn nhất thế giới, chiếm hơn 65% tổng sản lượng thế giới. Riêng tại Hoa Kỳ, thung lũng Willamette là nơi trồng và cung cấp hạt phỉ lớn nhất, chiếm 99% tổng sản lượng sản xuất của đất nước.

Tương tự như các loại hạt khác, hạt phỉ có hương vị ngọt ngào và là nguồn giàu dinh dưỡng. Chúng có thể được ăn sống, rang, xay bột hoặc chiết xuất thành sản phẩm dầu hạt phỉ bổ dưỡng. Theo đó, 01 ounce (28 gram, hoặc khoảng 20 hạt phỉ tươi nguyên) chứa:

• Lượng calo: 176;
• Chất béo 17 gam. Là nguồn cung cấp dồi dào kể cả loại chất béo bão hòa và không bão hòa. Đặc biệt là loại không bão hòa đơn (acid oleic) và không bão hòa đa (acid linoleic). Nổi bật gồm omega-3, omega-6…Ngoài ra, người ta còn phát hiện các thành phần chất béo khác như acid palmitic, acid stearic,…
• Chất đạm 4,2 gam;
• Chất bột đường: 4,7 gam;
• Chất xơ: 2,7 gam;
• Đầy đủ các vitamin khoáng chất khác nhau như: vitamin E, thiamin, vitamin B6, magie, đồng, mangan, folate, kali, kẽm…

Tuy nhiên, quả phỉ có chứa acid phytic. Chất này đã được chứng minh làm cản trở sự hấp thụ một số khoáng chất, như sắt và kẽm.

1.2 Mô tả thực vật và vài đặc điểm sinh trưởng nổi bật

Ở nước ta, do có hình dạng gần tương đồng mà hạt phỉ thường bị nhầm lẫn với hạt dẻ. Theo đó, quả phỉ có hình dạng đặc trưng gồm:

• Dạng hình cầu hoặc oval;
• Kích thước dài 15-25mm, đường kính khoảng 10-15mm;
• Có lớp áo xơ bao quanh bên ngoài phần vỏ nhẵn;
• Phần hạt có lớp vỏ mỏng, màu nâu sẫm, còn phần hạt ăn được.

Đặc điểm sinh trưởng và thu hoạch hạt phỉ:

• Sau khoảng 7-8 tháng được thụ phấn, phần hạt phỉ sẽ rơi ra khỏi phần áo hạt.
• Chúng có thể được thu hoạch hằng năm, thường vào mùa thu.
• Việc thu hoạch này được thực hiện bằng tay hay cào hạt rụng thủ công hoặc bằng máy móc.

2. Đôi nét về dầu hạt phỉ

2.1 Đặc tính chung của dầu hạt phỉ

Dầu hạt phỉ (còn gọi là Hazelnut oil) là chất lỏng được chiết xuất từ quả, hạt phỉ thông qua phương pháp dùng máy ép. Đặc biệt, dầu hạt phỉ ép lạnh được đánh giá là loại dầu ăn nổi bật, có thể là sự lựa chọn thay thế thích hợp cho các loại dầu thực vật ép lạnh khác. Chúng có số đặc tính như:

• Dung dịch chất lỏng màu vàng nhạt đến vàng, trong suốt;
• Kết cấu nhẹ, không tan trong nước, có thể thấm nhanh qua da, ít nhờn rít;
• Mùi hương dịu nhẹ;

2.2 Các thành phần giá trị của dầu hạt phỉ

Qua nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học đã tìm thấy các hoạt chất phong phú của dầu hạt phỉ. Tùy loài thực vật, vùng địa lý, khí hậu, môi trường chăm sóc…mà thành phần có thể khác nhau đôi chút. Cụ thể:

• Dầu chứa đa dạng các acid béo gồm bão hòa , không bão hòa đơn, không bão hòa đa. Có thể kể đến như acid oleic, acid linoleic, acid palmitic, acid stearic…
• Ngoài ra còn có triacylglycerol, sáp, sterol, methyl-sterol (4-desmethyl, 4-monomethyl sterol…), rượu terpenic, tocopherol, tocotrienol, flavonoid,…

Một số thành phần nổi bật:

• Acid oleic (omega-9): ngăn chặn quá trình lão hóa, hỗ trợ phát triển tóc, chống oxy hóa, tăng miễn dịch…
• Acid linoleic (omega-6): duy trì độ ẩm cho da và tóc, hỗ trợ phục hồi vết thương, chống viêm…
• Acid stearic: đặc tính làm sạch, tăng thời gian bảo quản dầu, dưỡng tóc…
• Vitamin E: chống oxy hóa, phục hồi tổn thương da, dưỡng ẩm…

2.3 Bảo quản

Dầu hạt phỉ có thể được trữ trong ngăn mát tủ lạnh để giữ độ tươi lâu hơn.

Ngoài ra, nếu cất giữ ở nhiệt độ phòng bạn cần lưu ý tránh ánh sáng mặt trời và bụi bẩn ảnh hưởng trực tiếp đến sản phẩm.

Cần đậy chặt nắp vật chứa dầu hạt phỉ sau khi dùng để tránh bị oxy hóa và ôi thiu.

Nếu nhận thấy dung dịch dầu hạt này bị biến chất về màu sắc, mùi vị…so với ban đầu thì nên ngưng dùng và loại bỏ chúng.

3. Lợi ích của dầu hạt phỉ đối với sức khỏe

3.1 Nguồn chống oxy hóa

Hạt phỉ cung cấp một lượng đáng kể chất chống oxy hóa có lợi ích như:

• Bảo vệ cơ thể khỏi stress oxy hóa, hạn chế việc hỏng cấu trúc tế bào hay quá trình lão hóa, ung thư.
• Theo tài liệu, chất chống oxy hóa dồi dào nhất trong quả phỉ được gọi là các hợp chất phenolic. Chất này được chứng minh là giúp giảm lượng cholesterol trong máu và chứng viêm. Tuy nhiên, chất chống oxy hóa này có thể giảm hàm lượng sau khi chế biến bằng phương pháp rang.

3.2 Dầu hạt phỉ và sắc đẹp

Những ưu điểm của dầu hạt phỉ đối với làn da đã nhận được nhiều nhận xét tích cực:

• Dầu hạt phỉ có thể tan một phần trong nước, dầu và cồn. Do vậy chúng được đánh giá là thẩm thấu tốt vào da và hạn chế việc bít tắc chân lông..
• Dầu này còn được cho là an toàn với những làn da nhạy cảm. Điều này được lý giải là bởi chúng có đặc tính làm se da tự nhiên, không chứa cồn nên không gây kích ứng.
• Với hàm lượng vitamin E và acid béo thiết yếu dồi dào, dầu còn giúp tăng cường dưỡng ẩm cho da. Đồng thời cải thiện độ đàn hồi, làm da trông săn chắc hơn và làm hàng rào dầu tự nhiên cho da. Ngoài ra, vitamin E cho phép sản xuất collagen bằng cách giảm một loại enzyme phá hủy nguồn collagen.
• Giúp giảm sự hình thành các vết sẹo bằng công dụng của vitamin E sau khi bôi lên da.
• Hạn chế sự xuất hiện của nếp nhăn vì đặc tính làm mềm, cân bằng nước và độ ẩm của dầu.
• Bảo vệ cơ thể trước tác hại của ánh nắng mặt trời, đặc biệt là tác động của tia UV.
• Thực nghiệm còn cho thấy tiềm năng giảm tăng sắc tố da của dầu hạt phỉ nhờ vitamin E.

Tuy nhiên, nghiên cứu thêm trong tương lai là cần thiết để thực sự xác định hiệu quả của dầu hạt phỉ với làn da.

3.3 Hữu ích cho bệnh mạch vành

Các nghiên cứu cung cấp nhiều bằng chứng cho thấy việc tiêu thụ dầu hạt phỉ có tác dụng hữu ích đối với nguy cơ bệnh mạch vành. Nguyên nhân là do:

• Các axit béo không bão hòa, vitamin, tocopherol và các khoáng chất thiết yếu dồi dào. Theo đó, những phân tử này mang đến các đặc tính sinh học giá trị cho dầu. Đặc biệt là đóng góp cho trái tim khỏe mạnh.
• Năm 2013, theo nghiên cứu tin cậy cho thấy rằng ăn một chế độ ăn giàu hạt phỉ có thể cải thiện các dấu hiệu sinh học nguy cơ tim mạch và làm giảm nguy cơ mắc các vấn đề về tim.
• Hàm lượng chất chống oxy hóa và chất béo lành mạnh cao có thể làm tăng khả năng giảm mức cholesterol có hại (LDL) trong máu. Đồng thời, chúng sẽ giúp tăng lượng cholesterol tốt (HDL) trong máu. Điều này thực sự sẽ có lợi cho mạch máu nói chung và hệ tim mạch nói riêng.

3.4 Dầu hạt phỉ có lợi cho trí nhớ

Bên cạnh đó, nhờ lượng α-linolenic và omega-3 trong sản phẩm từ hạt phỉ giúp hỗ trợ điều chỉnh các rối loạn tâm lý. Có thể kể đến như căng thẳng, lo âu, trầm cảm…Hơn nữa, chất này còn được nhận xét có đóng góp tích cực trong việc tăng cường trí nhớ. Như vậy, việc sử dụng dầu hạt phỉ trong các món ăn hằng ngày được các chuyên gia khuyến khích.

3.5 Thân thiện với mức đường huyết

Rối loạn đường huyết là một trong nguyên nhân chính của bệnh lý đái tháo đường. May mắn thay, nhờ có axit oleic, là axit béo chính trong quả phỉ, đã được chứng minh là có tác dụng hữu ích đối với độ nhạy cảm với insulin. Một nghiên cứu kéo dài hai tháng cho thấy chế độ ăn giàu axit oleic làm giảm đáng kể lượng đường và insulin trong máu lúc đói. Đồng thời, dầu này còn giúp tăng độ nhạy cảm với insulin ở 11 người bệnh tiểu đường loại 2.

3.6 Giảm viêm và giảm đau

Các chuyên gia nhận định, chiết xuất từ hạt phỉ có liên quan đến việc giảm các dấu hiệu viêm. Điều này nhờ vào nồng độ cao của acid béo lành mạnh. Thế nhưng, cần phải hiểu rõ việc sử dụng hạt phỉ chỉ là phương pháp hỗ trợ giảm triệu chứng, không thể triệt để loại trừ nguyên nhân. Thực tế, lợi ích này được ứng dụng rộng rãi trong liệu pháp massage, xoa bóp…Theo đó, các chuyên gia trị liệu sẽ dùng hỗn hợp dầu hạt phỉ cùng tinh dầu thực vật để làm dầu massage. Điều này vừa giúp giảm ma sát trong quá trình thao tác vừa giúp đẩy dưỡng chất vào sâu bên trong tế bào, kích thích tuần hoàn máu lưu thông, thư giãn cơ, gân cốt…

3.7 Hạt phỉ và phụ nữ mang thai

Theo một số nghiên cứu, hạt phỉ có ích cho thai phụ. Nhờ chứa đa dạng chất dinh dưỡng như sắt, canxi, folate…góp phần xây dựng sức khỏe cho mẹ và bé trong suốt giai đoạn thai kỳ. Ngoài ra, việc kết hợp ăn hạt phỉ hoặc các loại hạt khác (hạt óc chó, hạt macca, hạt điều…) với trái cây và rau không chỉ giúp cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu mà còn hỗ trợ sản phụ nhanh chóng lấy lại vóc dáng hoàn hảo. Riêng đối với trẻ, chiết xuất từ hạt này sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển trí não.

4. Cách sử dụng dầu hạt phỉ hiệu quả

Dầu hạt phỉ có thể được sử dụng linh hoạt theo nhiều cách thức khác nhau tùy vào nhu cầu. Cụ thể:

• Thoa trực tiếp lên da và sử dụng như sản phẩm chăm sóc da. Lưu ý rằng tần suất và số lượng dầu hạt phỉ nên phù hợp, tránh lạm dụng quá nhiều. Bởi sẽ gây ra sự bít tắc lỗ chân lông, phản ứng ngược bằng cách sinh mụn ẩn, mụn viêm…
• Kết hợp với động tác xoa bóp, massage để giảm đau, giãn cơ…để làm dầu nền.
• Có thể được sử dụng trong sản phẩm chăm sóc tóc, mặt nạ ủ tóc;
• Ẩm thực: nguyên liệu trong nước sốt salad, hoặc nấu ăn; Hoặc là thành phần của kẹo nhân hạt, bánh truffles sôcôla và các sản phẩm như Nutella…

5. Điều cần lưu ý khi sử dụng dầu hạt phỉ

Các tác dụng phụ và rủi ro có thể xảy ra khi sử dụng dầu hạt phỉ:

• Trường Đại học Dị ứng, Hen suyễn và Miễn dịch học Hoa Kỳ khuyến cáo những người có tiền sử dị ứng nên cẩn thận. Đặc biệt khi có các phản ứng bất thường với các loại hạt cây (như quả phỉ) thì nên tránh dùng dầu hạt cây này hoặc bất kỳ sản phẩm nào có chứa chúng.
• Ngay cả khi không bị dị ứng với hạt cây, bạn nên kiểm tra phản ứng dị ứng trước khi sử dụng dầu hạt phỉ. Một cách đơn giản để làm điều này là kiểm tra miếng thử vùng nhỏ trên da của bạn.
• Nếu gặp tình trạng ngứa, nổi mề đay, nôn, buồn nôn…sau khi sử dụng dầu hạt phỉ, nên ngừng tiếp xúc, rửa sạch phần dầu trên da. Khi tình trạng nghiêm trọng hơn hãy đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị. Ngược lại, nếu không thấy bất kỳ tình trạng bất thường nào trong vòng 24 giờ, thì đây là sự lựa chọn an toàn để bạn áp dụng trên những vị trí khác.
• Dù giàu vitamin E và được coi là an toàn cho hầu hết mọi người. Tuy nhiên, hấp thụ quá nhiều qua chế độ ăn uống, thực phẩm chức năng hoặc sử dụng trên da có thể gây hại cho sức khỏe của bạn.
• Chúng tôi vẫn khuyến khích nên ưu tiên sản phẩm được phân phối bởi nhà sản xuất chuyên nghiệp và đáng tin cậy. Điều này sẽ đảm bảo phần nào đó về chất lượng sản phẩm sẽ được kiểm soát rõ ràng hơn.

6. Tổng kết

Như vậy, hạt phỉ là thực vật dinh dưỡng tuyệt vời, đặc biệt dầu hạt phỉ mang đến đa dạng lợi ích. Hi vọng trong tương lai sẽ có thêm nhiều nghiên cứu về dầu thực vật này chi tiết hơn. Cuối cùng, dù dầu hạt phỉ thường được coi là dịu nhẹ và an toàn, nhưng hãy hỏi ý kiến ​​bác sĩ trước khi sử dụng nếu lo ngại về bất kỳ rủi ro sức khỏe nào. Mời bạn đến với Kobi để khám phá nhiều hơn nữa về thế giới tinh dầu thiên nhiên tuyệt vời nhé.

Tài liệu tham khảo

1. 9 Reasons to Use Hazelnut Oil for Your Skin https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/hazelnut-oil-for-skin#_noHeaderPrefixedContent
2. Chapter 20 – Cold pressed hazelnut (Corylus avellana) oil https://doi.org/10.1016/B978-0-12-818188-1.00020-7
3. What are the health benefits of hazelnuts? https://www.medicalnewstoday.com/articles/323807
4. Effect of drying methods on fatty acid profile and oil oxidation of hazelnut oil during storage https://link.springer.com/article/10.1007/s00217-018-3128-y
5. 7 Ways Hazelnuts Benefit Your Health https://www.healthline.com/nutrition/hazelnut-benefits#TOC_TITLE_HDR_9
6. A comprehensive study of hazelnut oil composition with comparisons to other vegetable oils, particularly olive oil. https://link.springer.com/article/10.1007/s00217-003-0766-4
7. Hạt phỉ https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BA%A1t_ph%E1%BB%89