Cà phê là một loại thức uống thơm ngon, phổ biến trên toàn thế giới với nhiều công thức pha chế khác nhau. Cà phê đã theo chân người Pháp du nhập đến nước ta vào từ thế kỉ 19. Cà phê đã trở thành thức uống không thể thiếu của nhiều người. Tuy nhiên, còn chưa nhiều người biết đến tinh dầu cà phê. Mời bạn đọc cùng Kobi tìm hiểu về những lợi ích của tinh dầu cà phê trong bài viết dưới đây.

1. Mô tả cây cà phê

Cà phê hiện nay phổ biến với hai loại chính trên thị trường là cà phê chè Arabica và cà phê vối Robusta.

Cà phê chè Arabica có tên khoa học là Coffea arabica. Đây là một loài thực vật có hoa trong họ cà phê Rubiaceae. Arabica được cho là loài cà phê đầu tiên được trồng và hiện là giống cà phê chiếm ưu thế khoảng 60% sản lượng toàn cầu. Cà phê arabica có nguồn gốc từ và được trồng lần đầu tiên ở Yemen vào thế kỷ 12.

Cây Arabica cao từ 9 đến 12 m, các nhánh phân tỏa tròn đều. Lá arabica mọc đối, hình elip hoặc hình trứng đến thuôn dài, dài 6 – 12 cm và rộng 4 – 8 cm. Lá màu xanh đậm bóng. Hoa arabica màu trắng, đường kính 10 – 15 mm, mọc thành chùm ở nách lá. Hạt được chứa trong một quả cà phê (thường được gọi là “cherry” trong tiếng Anh). Quả có đường kính 10 – 15 mm. Quả khi chín có màu đỏ tươi đến tím và thường chứa hai hạt, được gọi là hạt cà phê.

Cà phê vối có tên khoa học là Coffea canephora (Coffea robusta) là một loài cà phê có nguồn gốc từ trung và tây vùng cận Sahara của Châu Phi. Coffea robusta chiếm 39% sản lượng cà phê toàn cầu. Hình dạng bên ngoài của cây cà phê Robusta cũng tương tự như Arabica.

Để phân biệt hai loại này, người ta dựa vào mùi vị của hạt cà phê. Arabica thường ít đắng, có hậu vị chua dịu, thường thơm mùi trái cây. Trong khi đó, Robusta có vị đắng nhiều hơn và ít thơm hơn. Nguyên do là robusta chứa nhiều caffein hơn và chứa ít đường hơn.

2. Đặc điểm sinh trưởng của cây cà phê

• Cà phê arabica là loài đặc hữu của vùng cao nguyên phía tây nam của Ethiopia. Hiện nay được trồng ở hàng chục quốc gia châu Mỹ La tinh, châu Phi, châu Á Thái Bình Dương. Cây arabica sinh trương tốt nhất với lượng mưa 1.000 – 1.500 mm, phân bố đều trong năm. Cây thường được trồng ở độ cao trung bình từ 1.300 đến 1.500 m so với mực nước biển. Cây arabica có thể chịu được nhiệt độ thấp nhưng không chịu sương giá. Cây sống tốt nhất với nhiệt độ trung bình từ 15 đến 24 ° C. Không giống như robusta, cây arabica thích được trồng trong bóng râm.
• Robusta có nguồn gốc từ khu vực trung tâm và phía tây châu Phi, cận Sahara. Đây là loại cây dễ chăm sóc, năng suất cây trồng lớn hơn. Vì ít bị sâu bệnh, robusta cần ít thuốc diệt cỏ và thuốc trừ sâu hơn arabica. Nó chủ yếu được trồng ở Việt Nam (được thực dân Pháp du nhập vào cuối thế kỷ 19), Ấn Độ, Châu Phi và Brazil. Trong những năm gần đây, Việt Nam là nước sản xuất chủ yếu robusta, đã xuất khẩu cà phê robusta lớn nhất thế giới, chiếm hơn 40% tổng sản lượng.

3. Cách thu hái cà phê

Thông thường, cây cà phê sẽ cho thu hoạch sau 3 năm trồng. Trong hai năm đầu tiên, cây sẽ cho trái rất kém. Bắt đầu từ năm thứ 3, thứ 4 trở đi cây vừa cho năng suất cao vừa cho chất lượng tốt. Một cây cà phê có thể thu hoạch được hơn 20 năm.

Khi quả cà phê chuyển sang màu đỏ đến tím đậm là lúc thu hoạch cà phê. Quả sau khi thu hái được phơi dưới nắng để khô vỏ. Sau đó, tách lấy hạt, lúc này là hạt sống (green coffee). Người ta tiếp tục rang cà phê ở nhiệt độ cao, để cà phê chín, canh chừng liên tục không bị cháy khét. Tùy theo sở thích mà có thể điều chỉnh thời gian, nhiệt độ để rang đậm, vừa, hoặc nhẹ. Cà phê rang (roast coffee) xay nhỏ và chế biến theo các công thức khác nhau thành ly cà phê thơm ngon.

4. Tinh dầu cà phê là gì?

Coffea arabica có mùi thơm hơn nên thường dùng để chiết xuất tinh dầu. Hạt cà phê qua quá trình chưng cất ép lạnh, chiết dung môi hoặc chiết bằng CO2 thu được tinh dầu cà phê. Loại tinh dầu có mùi thơm mạnh, màu nâu tối. Tinh dầu gần giống như một tách cà phê mới pha chứa nhiều chất chống oxy hóa. Với lượng cà phê có sẵn, không có gì lạ khi tinh dầu cà phê đã trở nên phổ biến hơn trước.

5. Thành phần hóa học của tinh dầu cà phê

Thành phần chủ yếu của tinh dầu cà phê bao gồm 2 – furanmethanol, Methylpyrazine, 2,6 – Dimethylpyrazine, 5 – Methylfurfural, Furfuryl Acetate và Caffeine (< 0.5%). Ngoài ra tinh dầu còn chứa các phenol, polyphenol, … là các chất chống oxy hóa đặc trưng.

6. Những công dụng của tinh dầu cà phê

Thông thường, sử dụng cà phê giúp con người tỉnh táo, làm việc năng suất hơn. Với lượng cà phê nhất định còn giúp cho cơ thể khỏe mạnh, chống lão hóa tốt hơn. Vậy tinh dầu cà phê có những công dụng như thế nào? Kobi sẽ liệt kê dưới đây

6.1. Giảm lo lắng

Lo lắng trong nha khoa và sợ nha sĩ là những nguyên nhân phổ biến trong dân số trên toàn thế giới. Điều này khiến cho người bệnh không kiểm tra răng miệng thường xuyên, sức khỏe răng miệng kém hơn. Đồng thời, người bệnh có thái độ căng thẳng, không hợp tác với nha sĩ. Giúp người bệnh giảm lo lắng khi thăm khám là mục tiêu của nhiều nha sĩ.

Một thử nghiệm đã cho bệnh nhân ngửi mùi thơm của tinh dầu cà phê trong phòng khám nha khoa. Kết quả đã ghi nhận chỉ số khách quan như giảm các hormone căng thẳng, nhịp tim cũng thấp hơn. Người bệnh cũng đánh giá chủ quan là tinh dầu giúp họ dễ chịu hơn.

Không chỉ trong nha khoa, nếu cuộc sống hằng ngày căng thẳng, lo âu thì tinh dầu cà phê cũng giúp cho bạn dễ chịu, thư giãn, nhẹ nhàng hơn.

6.2. Nhanh lành vết thương

Vết thương thường trải qua nhiều quá trình như viêm, giãn mạch, tăng sinh collagen, … Collagen với số lượng lớn được cho là dấu hiệu lành vết thương sớm hơn. Ngày nay, nhiều nghiên cứu đã tập trung vào hiệu quả của việc sử dụng tinh dầu cà phê để cải thiện làn da.

Trong thử nghiệm, bôi tinh dầu cà phê ngoài da giúp mật độ collagen cao hơn, phân bố định hướng chúng chính xác. Tinh dầu còn điều tiết các yếu tố viêm để hạn chế tổn thương mô, tăng tạo mạch máu nuôi dưỡng. Cuối cùng, tinh dầu cà phê không để lại sẹo phì đại (sẹo lồi) sau khi lành vết thương.

6.3. Chống lão hóa da

Lão hóa da là một quá trình tự nhiên của cơ thể. Lão hóa là suy giảm cấu trúc, chức năng và độ đàn hồi của da theo thời gian. Nguyên do là các collagen và elastin trong da giảm dần, làm cho da giảm săn chắc và độ đàn hồi kém. Sự sinh sản tế bào cũng chậm dần lại, cho nên lão hóa da sẽ tiến triển tích lũy dần theo thời gian.

Nghiên cứu đã tiến hành thử tinh dầu cà phê trên tế bào da người. Kết quả đã chứng minh rằng tinh dầu giúp tăng tổng hợp collagen, elastin và GAG. Đồng thời tăng giải phóng các yếu tố tăng trưởng trong da.  Vì vậy, tinh dầu cà phê có thể cải thiện cân bằng sinh lý trên da. Do đó cho phép hình thành mô liên kết mới, ngăn ngừa khô biểu bì, nếp nhăn, lão hóa khác. Tinh dầu hạt Coffea arabica là chất bổ trợ, khuyến khích được sử dụng trong các công thức mỹ phẩm.

6.4. Bảo vệ da khỏi tia UV – A

Tia UV – A là tia sáng có bước sóng dài chiếm khoảng 95% lượng tia UV chiếu vào da người. Tia UV – A là mối đe dọa nhiều hơn vì phần lớn tia chạm tới mặt đất. Loại tia này xuất hiện suốt quanh năm, không kể khi nhiều mây hay trời nắng ráo. Tia UV – A thầm lặng đi sâu vào trong da và gây tổn thương da nghiêm trọng hơn tia UV – B.

Thí nghiệm trên động vật cho thấy một liều lượng 0,1% tinh dầu cà phê – dầu tảo dạng nano có hiệu quả trên da. Hỗn hợp giúp giảm thiểu mất nước qua da, giảm ban đỏ da, giảm hình thành sắc tố melanin. Thử nghiệm khác cho thấy ức chế hiệu quả sự phát triển của tế bào hắc tố (gây ung thư da) do tia UV – A gây ra.

6.5. Thành phần mỹ phẩm an toàn

Tinh dầu cà phê xanh đã được sử dụng trong các công thức mỹ phẩm do đặc tính dưỡng ẩm và chống lão hóa.

Nghiên cứu về tính an toàn của tinh dầu cà phê đã được tiến hành. Ở đây, người ta sử dụng nồng độ tinh dầu khá cao, lên đến 15%, bôi lên cánh tay người tình nguyện trong suốt 3 ngày. Ghi nhận rằng công thức đậm đặc không gây độc tế bào và chỉ số kích ứng da không đáng kể. Tuy nhiên, nồng độ đặc gây mất nước nhẹ ở da. Điều này có thể lý giải theo cơ chế thẩm thấu của nước trong da.

Kết luận lại, tinh dầu cà phê nồng độ thấp là khá an toàn để sử dụng ngoài da. Đồng thời da cũng tương thích tốt với loại tinh dầu này.

7. Cách sử dụng tinh dầu cà phê trong đời sống

7.1. Làm dầu bôi ngoài da

• Bạn có thể tạo hỗn hợp tinh dầu hạt cà phê và dầu nền để xoa bóp giúp nhanh chóng thư giãn, dễ dàng thực hiện tại nhà. Bạn hãy thêm vài giọt tinh dầu hạt cà phê trộn với hai thìa dầu nền ưa thích.
• Xoa hỗn hợp tinh dầu hạt cà phê pha loãng lên các vùng của cơ thể và tận hưởng mùi thơm. Nó có thể giúp làn da chống lão hóa, giảm lo âu, bảo vệ da khỏi tia cực tím, …
• Hỗn hợp tinh dầu hạt cà phê bạn cũng có thể thêm vào sữa tắm, kem dưỡng, muối tắm, … Cách này cũng giúp bạn dưỡng da chắc khỏe và lưu mùi thơm dịu trên cơ thể.

7.2. Xông tinh dầu, nến thơm

• Bạn có thể sử dụng tinh dầu hạt cà phê trong nhà để thư giãn, giảm căng thẳng stress.
• Bạn có thể cho một vài giọt tinh dầu hạt cà phê vào máy khuếch tán cùng với lượng nước nhất định. Như vậy, máy khuếch tán giúp lan tỏa tinh dầu khắp không gian nhà.
• Bạn có thể tìm mua nến thơm có mùi tinh dầu hạt cà phê để dùng tại nhà. Hoặc, bạn cũng có thể sử dụng hạt cà phê nguyên, xay nhỏ để làm túi thơm vì trong hạt vẫn có lượng tinh dầu nhất định.

7.3. Trong ngành công nghiệp mỹ phẩm

Hương thơm không thể cưỡng lại của hạt cà phê trở nên được yêu thích trong các sản phẩm làm đẹp da. Không những vậy, tinh dầu còn có các công dụng làm đẹp da đã kể ở trên. Bạn có thể tìm thấy thành phần Coffee Essential Oil trong một loạt các sản phẩm chăm sóc da như kem dưỡng, chống lão hóa, …

Chiết xuất từ hạt cà phê cũng được ứng dụng trong công nghiệp dược phẩm, sản phẩm liên quan đến chống oxy hóa. Tiềm năng này hứa hẹn trong tương lai.

8. Lưu ý khi sử dụng tinh dầu cà phê

8.1. Bảo tồn giống cà phê

Mặc dù hiện nay đã có một quần thể hoang dã khổng lồ với hàng tỷ cây trên thế giới nhưng cà phê arabica vẫn được xếp vào nhóm Nguy cấp trong Sách Đỏ của IUCN. Nguyên do có nhiều mối đe dọa mà arabica phải đối mặt.

• Arabica là một loài thực vật sống thấp, ưa bóng râm nên nó cần có rừng che chở. Ngày nay, mức độ tàn phá rừng nghiêm trọng trong lịch sử ở Ethiopia đã ảnh hưởng đến cà phê Arabica.
• Biến đổi khí hậu cũng có ảnh hưởng lớn đến các khu vực phát triển của Coffea arabica hoang dã ở Ethiopia. Cây do nhạy cảm với nhiệt độ cao. Biến đổi khí hậu cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình sinh sản của cây. Ước tính chỉ ra rằng 40 – 50% vào năm 2088 diện tích trồng không có năng suất.
• Ngoài ra, cà phê arabica dễ bị dịch hại, sâu đục quả cà phê hơn so với robusta.

Vì vậy, khi chọn mua tinh dầu Coffea arabica bạn nên tìm đến nhà sản xuất có trách nhiệm, nguồn nguyên liệu rõ ràng. Điều này giúp bảo tồn được cây cà phê, góp phần bảo đảm sinh kế cho người dân châu Phi.

8.2. Tính an toàn

Tinh dầu chiết xuất từ hạt cà phê khá an toàn. Tuy nhiên, bạn cần nhớ những điểm lưu ý dưới đây đề sử dụng hiệu quả:

• Caffein trong cà phê nói chung và tinh dầu nói riêng còn đang vướng nhiều tranh cãi. Do đó, phụ nữ cho con bú, trẻ nhỏ, người đang có các bệnh mạn tính về tim, gan, thận, … khi sử dụng tinh dầu hạt cà phê thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.
• Kích ứng da. Giống như nhiều loại tinh dầu khác, khi thoa tinh dầu hạt cà phê lên da có một số người da bị đỏ và kích ứng. Vì vậy, hãy bôi thử một ít tinh dầu cà phê đã pha loãng lên một vùng da nhỏ, đợi trong vài giờ rồi mới thoa lên vùng da rộng hơn.
• Nếu bạn dị ứng với hạt cà phê thì không nên sử dụng tinh dầu từ hạt cà phê. Tinh dầu cà phê đậm đặc có thể gây dị ứng mạnh hơn.
• Không được uống tinh dầu bất kì bao gồm cả tinh dầu cà phê. Nếu uống phải tinh dầu có thể khiến bạn ngộ độc, tổn thương các cơ quan, …
• Tránh ngửi trực tiếp tinh dầu trong chai lọ chứa. Vì tinh dầu cà phê đậm đặc có thể gây kích ứng đường thở, đặc biệt là người bị hen suyễn.

8.3. Bảo quản tinh dầu hạt cà phê

Tinh dầu cà phê rất giàu chất chống oxy hóa, có lợi cho con người. Tuy nhiên, nếu bảo quản không đúng cách thì vô tình đã làm hư hỏng, thất thoát tinh dầu.

• Bạn nên đọc kĩ hướng dẫn sử dụng, thời hạn dùng sau khi mở nắp đã được in trên bao bì của nhà sản xuất tinh dầu cà phê.
• Bạn nên bảo quản tinh dầu cà phê trong chai lọ thủy tinh tối màu, đậy kín nắp và bảo quản ở nơi thoáng mát. Nên tránh ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ cao.
• Bạn nên để tinh dầu cà phê tránh xa tầm tay của trẻ em và vật nuôi.
• Trong quá trình sử dụng, nếu tinh dầu cà phê có màu khác lạ, mùi bất thường thì tốt nhất, bạn không nên sử dụng nữa.

9. Quy cách đóng gói

10. Kết luận

Trên đây là bài viết về tinh dầu cà phê của Kobi. Hiện tại Kobi đang kinh doanh các sản phẩm tinh dầu, dầu nền có nguồn gốc rõ ràng. Bạn đọc quan tâm, có nhu cầu sử dụng tinh dầu cà phê thì đừng ngần ngại liên hệ với Kobi để được tư vấn cụ thể. Những bài viết khác về tinh dầu thiên nhiên, bạn đọc có thể tìm hiểu thêm bằng cách truy cập vào trang web chính thức Kobi.vn.

11. Tại sao chọn Kobi?

Kobi tự hào là nhà nhập khẩu và phân phối các loại tinh dầu thiên nhiên, dầu thực vật chất lượng cao với giá cả cạnh tranh tại Việt Nam từ 2011. Đối tác của chúng tôi là các nhà sản xuất, nhà xuất khẩu cung cấp nguồn thực vật bền vững từ hơn 10 quốc gia, thu mua cây trồng từ nơi chúng phát triển tự nhiên và dồi dào. Mỗi đơn hàng đều đi kèm với GC-MS, COA và SDS để chứng minh dầu của chúng tôi là 100% nguyên chất và tự nhiên. Sự hài lòng của khách hàng là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi và chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của bạn. Hãy liên hệ ngay hôm nay để tìm hiểu cách chúng tôi có thể giúp công việc của bạn phát triển như thế nào nhé!

12. Các chứng chỉ/chứng nhận

• GC/MS Test.
• Food Safety and Standards Authority of India
• GMP
• Halal
• ISO 9001: 2015

Tài liệu tham khảo

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7809118/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5728535/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19250168/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28919754/
5. https://en.wikipedia.org/wiki/Coffea_arabica
6. https://en.wikipedia.org/wiki/Coffea_canephora