Đôi khi có những thứ tưởng chừng quen thuộc quá khiến chúng ta lãng quên đi sự lợi hại của chúng. Và cây sả là một trong số đó! 

Cây sả trước giờ chỉ được biết đến là một nguyên liệu gia tăng hương vị món ăn. Nhưng ít ai biết được sả lại mang đến nhiều lợi ích quý báu hơn bạn nghĩ đấy! Cùng Kobi tìm hiểu kỹ hơn về đặc điểm của loài thực vật này, đồng thời nghiên cứu những công dụng mà cây sả mang lại là gì nhé!

Mô tả về cây sả

Chẳng phô trương, sả luôn lặng lẽ mọc ở một góc vườn nào đó để phục vụ những mục đích khác nhau của con người. Bên cạnh tên gọi thông thường là cây sả, tại nhiều nơi người ta lại gọi sả với những cái tên vô cùng thú vị như: cỏ sả, hương mao, lá sả,…

Cây sả có rất nhiều loại khác nhau như: sả chanh, sả java, sả hồng,… Nhưng tựu trung lại tất cả các giống sả này đều thuộc cùng họ lúa Poaceae (Gramineae).

Mùi hương của cây sả rất dễ nhận biết, mà chính thứ hương này đã mê hoặc vị giác rất nhiều người. Cây sả lan tỏa hương như chanh thơm nồng nàn dễ chịu khi ngửi. Kobi chắc chắn một điều rằng những ai đã từng ngửi qua sả chắc chắn luôn cảm thấy thoải mái và thích thú mùi hương của loài cây này!

Tìm hiểu phân bố và cách thu hái cây sả

Cây sả phân bố như thế nào?

Cây sả rất dễ trồng và khả năng sinh trưởng của nó cũng vô cùng mạnh mẽ, vì vậy bạn sẽ dễ dàng bắt gặp nó ở mọi địa hình hay mọi khu vực khác nhau. Sả được trồng phổ biến ở nhiều nơi như Ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia,… nói chung là các nước ở khu vực châu Á. 

Riêng tại Việt Nam, sả được tìm thấy nhiều ở các tỉnh Đông Nam Bộ và Tây Nguyên.

Cách thu hái cây sả

Sả là loài thực vật dễ trồng và bạn chẳng phải lo lắng nhiều về khả năng sinh trưởng của nó. Bất kỳ thời điểm nào trong năm, bạn cũng có thể thu hái sả dùng riêng cho mục đích của mình.

Tuy nhiên, tùy theo mục đích phù hợp sẽ có cách thu hái khác nhau:

• Sả dùng để ăn: Sả sau khi trồng tầm 3-4 tháng thì bạn có thể thu hoạch để chế biến món ăn theo ý mình. Hầu như các món ăn như lẩu, đồ nướng không thể thiếu nguyên liệu này;
• Sả dùng để chiết xuất tinh dầu: Để lấy được hàm lượng tinh dầu sả nhiều nhất, bạn cần đợi khoảng 10-12 tháng mới bắt đầu thu hái sả. Lưu ý: Khi thu hái cây sả, bạn chỉ cần cắt bẹ và lá sả, nhớ để lại khúc sả 8-10cm trên mặt đất để tiếp tục quy trình chăm sóc để tạo ra đợt sả mới. Vì cây sả khá dễ trồng và tạo ra nguồn nguyên liệu dồi dào quanh năm nên mức giá tinh dầu sả tương đối “dễ thở” để bạn dễ dàng sở hữu;

Bộ phận cây sả dùng chế biến, bảo quản

Chế biến cây sả

Thông thường, phần thân và lá của cây sả sẽ được dùng để chế biến món ăn hay làm gia vị nấu nướng;

Bên cạnh việc sử dụng sả trong ẩm thực, theo các bài thuốc dân gian, người ta hay sử dụng cây sả đã qua sấy khô để làm thuốc;

Ngoài ra, sả còn được sử dụng để làm ra tinh dầu. Tinh dầu sả vì thế mang lại nhiều công dụng khác nhau đối với sức khỏe của chúng ta.

Bảo quản sả

Đối với sả tươi hoặc khô, bạn có thể bảo quản chúng trong môi trường thoáng mát và khô ráo nhằm kéo dài thời hạn sử dụng.

Riêng tinh dầu sả thì nên được bảo quản trong những lọ thủy tinh tối màu, hạn chế ánh nắng trực tiếp, nhiệt độ thoáng mát. Việc không tuân thủ điều kiện bảo quản tinh dầu sả trong môi trường thích hợp sẽ làm mất nguồn dưỡng chất trong tinh dầu, thậm chí khiến tinh dầu nhanh chóng bị hư.

Thành phần hóa học trong cây sả

Cây sả chứa nhiều hợp chất tốt cho sức khỏe, mỗi hợp chất này mang lại từng công dụng khác nhau. Kobi xin liệt kê những hợp chất có hàm lượng cao nhất trong cây sả:

• Citral: nó còn có tên gọi thay thế là lemonal, sở hữu công dụng kháng khuẩn;
• Geraniol: là một rượu và monoterpenoid, mang mùi hương hoa vô cùng dễ chịu;
• Citronellol: có hương thơm giống hương cỏ, là một thành phần chủ yếu tạo nên mùi hương cho cây sả.

Ngoài ra, cây sả còn chứa nhiều hợp chất khác như: Acetat, Metylheptenon, Carvon, Caproat geranyl, Dipenten,…

10 công dụng tuyệt vời của cây sả ít ai biết

Bạn còn nhớ được hương và vị của cây sả? Một chút cay nhẹ, sở hữu tính ấm cùng với hương thơm nồng nàn. Bên cạnh mùi hương lưu luyến khôn nguôi ấy, những công dụng của sả dưới đây sẽ khiến bạn bất ngờ:

Giải cảm hiệu quả

Đặc tính sả có tính ấm nên nó được dùng nhiều trong việc giải cảm. Hãy xông ít sả, rau kinh giới, bạc hà để giải quyết triệu chứng cảm lạnh thường gặp. Cơn nóng lạnh sẽ tự nhiên giảm bớt và cơ thể sẽ cảm thấy khỏe mạnh hơn rất nhiều.

Hỗ trợ tiêu hóa

Cây sả có tác dụng hỗ trợ đường tiêu hóa tốt hơn. Hãy thái nhỏ củ sả và đem sấy khô, sau đó tán thành dạng bột để uống.

Với trường hợp bị tiêu chảy hãy kết hợp rễ sả với củ gấu, vỏ rụt, hậu phác và trần bì để chữa trị tình trạng này. Hiệu quả rất thần kỳ đấy nhé!

Chăm sóc sức khỏe răng miệng

Hôi miệng sẽ khiến bạn cảm thấy tự ti, ngại giao tiếp. Với cây sả, dùng mùi thơm ngào ngạt của nó sẽ giúp bạn giải quyết tình trạng hôi miệng này. 

Sát trùng hiệu quả

Một số nghiên cứu đã cho kết quả rằng cây sả có công dụng ức chế và tiêu diệt vi khuẩn vô cùng tốt.

Phòng chống ung thư

Kobi biết ung thư là căn bệnh ám ảnh với bất kỳ ai. Nhưng việc bạn chủ động bảo vệ sức khỏe ngăn ngừa căn bệnh này là một hướng đi đúng đắn. 

Công dụng của sả trong việc phòng ngừa ung thư hoàn toàn có cơ sở. Theo các cuộc nghiên cứu, sả là loài thực vật có chứa thành phần luteolin, một hoạt chất có tác dụng ức chế sự tăng trưởng của tế bào ung thư.

Giảm đau trong thời kỳ kinh nguyệt

Thông thường khi tới chu kỳ kinh nguyệt chị em phụ nữ hay cảm thấy đau bụng dưới. Hãy uống một ly nước ấm có sả, cơn đau sẽ dần dần biến mất bởi đặc tính ấm của loài thực vật này.

Kéo dài tuổi thanh xuân

Cây sả chứa hợp chất chống oxy hóa, có tác dụng giúp làn da sáng mịn và phòng ngừa nếp nhăn xuất hiện sớm, kéo dài tuổi thanh xuân của phái đẹp. Ngoài ra, công dụng của sả trong làm đẹp còn thể hiện ở việc se khít lỗ chân lông, hỗ trợ đánh bay mụn.

Hỗ trợ thanh lọc cơ thể

Cây sả có đặc tính lợi tiểu, hỗ trợ bài trừ độc tố tồn đọng trong cơ thể, từ đó giúp quá trình hoạt động của gan, thận diễn ra trơn tru hơn.

Đánh bay mỡ thừa

Bởi trong sả có chứa hợp chất citral, một hợp chất có tác dụng tốt trong quy trình giảm cân. Dùng sả đúng cách sẽ giúp đốt cháy lượng mỡ dư thừa, giảm cân hiệu quả nhưng vẫn đảm bảo sức khỏe.

Điều trị các bệnh liên quan đường hô hấp

Sả là một loài thực vật thường được dùng để điều trị nghẹt mũi, ho,… các bệnh liên quan đường hô hấp. Hương thơm của sả sẽ giúp mũi thông thoáng và thoải mái hơn rất nhiều.

Lưu ý khi dùng cây sả

Bất kỳ nguyên liệu thiên nhiên nào cũng sẽ mang đến nhiều công dụng tốt hơn, tuy nhiên bạn phải đảm bảo rằng bản thân đang dùng đúng cách thì hiệu quả mới phát huy tối đa. Kobi xin khuyên bạn những điều sau khi dùng cây sả để tránh những sự cố không mong muốn:

• Phụ nữ có thai hay đang trong thời kỳ cho con bú KHÔNG NÊN dùng cây sả. Vì sả có thể gây ra hiện tượng sảy thai, bên cạnh đó, sả có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng của sữa nên nó không được khuyến khích khi dùng cho các bà mẹ;
• Để đảm bảo an toàn trước khi dùng sả, bạn nên rửa sạch sẽ loài thực vật này để khử thuốc trừ sâu, loại bỏ các mầm mống sâu bệnh;
• Không nên dùng tinh dầu sả nguyên chất vì nó có thể ảnh hưởng không tốt đến niêm mạc dạ dày;

• Nên tham khảo trước ý kiến y bác sĩ trước khi quyết định sử dụng cây sả kết hợp với các loại thảo mộc khác để chữa bệnh.

Cây sả là một nguyên liệu thiên nhiên không khó tìm. Thế nhưng đừng vì những công dụng kỳ diệu mà nó mang đến cho sức khỏe mà bạn lạm dụng nó. Hãy kỹ lưỡng khi sử dụng cây sả để tránh những sai lầm không đáng. Nếu bạn đang gặp khó khăn gì khi dùng loài thực vật này, đừng ngần ngại liên hệ Kobi để được hỗ trợ tận tình nhé!

Xem thêm:

• Tinh dầu sả chanh.
• Tinh dầu sả java.